Φράσεις από μεγάλους στοχαστές που επηρεάζουν ακόμα τον κόσμο
Αϊνστάϊν
Η "Γενική Θεωρία της Σχετικότητας", όταν ολοκληρώθηκε το 1915, προκάλεσε και θαυμασμό και αμηχανία στους επιστημονικούς κύκλους γιατί ήταν πολύ παράδοξες οι προβλέψεις του Αϊνστάιν. Όμως το 1919, όταν στη γη είχε συμβεί ολική έκλειψη ήλιου η θεωρία του Αϊνστάιν επιβεβαιώθηκε πειραματικά από Άγγλους αστροφυσικούς με τη μέτρηση της απόκλισης του φωτός αστέρων, όταν αυτό περνάει από το βαρυτικό πεδίο μεγάλων μαζών, όπως αυτής του ηλίου. Τότε ο κόσμος τον αναγνώρισε ως σπουδαίο και μεγάλο επιστήμονα.
Είναι αξιοσημείωτο πώς εκτιμήθηκαν οι ικανότητες του Αϊνστάιν ως μαθητή, φοιτητή και δασκάλου πριν γίνει γνωστός:
- ο δάσκαλός του είπε για αυτόν: "έχει μεν ενδιαφέρον και θέληση, αλλά του λείπει μυαλό",
- οι καθηγητές του συμβούλευαν ν' αφήσει την επιστημονική καριέρα του,
- ο προϊστάμενος του τον απέλυσε από τη θέση του βοηθητικού δασκάλου, λόγο ανεπάρκειας.
Συμβουλή στους γονείς και όχι μόνον: σκεφτείτε, αναλύστε και βγάλτε και κάποιο συμπέρασμα από το γεγονός ότι ο Αϊνστάιν άρχισε να μιλά καθαρά μόνο στα εννιά του χρόνια και η βασική αιτία δεν ήταν ότι δεν μπορούσε, αλλά ότι δεν επιδίωκε την επικοινωνία.
Μήπως η Σιωπή μπορεί ν' αλλάξει τον κόσμο μας;
Ο Αϊνστάιν ήταν εκείνος που έπεισε τον πρόεδρο Ρούσβελτ ότι πρέπει να εντείνει τις προσπάθειες για κατασκευή ατομικής βόμβας αφού είχε τις πληροφορίες ότι στην Γερμανία στο εργαστήριο πέτυχε η πρώτη διάσπαση του ατόμου και υπάρχει ο κίνδυνος ότι οι ναζί θα κυριεύουν όλο τον πολιτισμένο κόσμο αν προλαβαίνουν να κατασκευάσουν το καταστροφικό όπλο.
Όταν όμως, οι φόβοι τις επιστημονικής κοινότητας για κατάχρηση επαληθεύτηκαν από την αντίθετη πλευρά και η βόμβα χρησιμοποιήθηκε από τις ΉΠΑ ενάντια της Ιαπωνίας, μετά την ουσιαστική λήξη του πολέμου, ο Αϊνστάιν ως επιστήμονας-πασιφίστας συνέβαλε στην απόκτηση ατομικής βόμβας από την Σοβιετική Ένωση και αυτό δημιούργησε, έστω και εύθραυστη, αλλά ισορροπία δυνάμεων πάνω στη γη.
Η μεγάλη αξία του Αϊνστάιν-φιλόσοφου ακόμη πρόκειται να εκτιμηθεί από τους απόγονούς του.
* * *
● Μέσα σε δυο βδομάδες, οι αγέλες των μαζών μπορούν να ωθηθούν από τις εφημερίδες σε μια κατάσταση τέτοιας οργής, ώστε να προετοιμάζονται να φορέσουν τις στολές τους, για να σκοτώσουν η να σκοτωθούν προς χάρη ανάξιων σκοπών μερικών ενδιαφερόμενων κομμάτων.
● Θεωρώ την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία ως το πλέον επαίσχυντο σύμπτωμα έλλειψης προσωπικής αξιοπρέπειας από την οποία υποφέρει ο πολιτισμένος άνθρωπος σήμερα.
● Όποιος αναλαμβάνει να γίνει δικαστής στο πεδίο της αλήθειας και της γνώσης ναυαγεί απ' το γέλιο των θεών.
● Το πέρασμα από μια θρησκεία του φόβου σε μια θρησκεία της ηθικής αποτελεί ένα μεγάλο βήμα στη ζωή ενός έθνους.
● Το κράτος είναι φτιαγμένο για τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος για το κράτος.
● Η πολεμική βιομηχανία είναι η κρυφή διαβολική δύναμη πίσω από τον εθνικισμό, που οργιάζει παντού…
● Το κύριο καθήκον της πολιτείας: να προστατεύει το άτομο και να του δίνει την ευκαιρία να αναπτυχθεί σε μια δημιουργική προσωπικότητα.
● Μην πας ποτέ ενάντια στη συνείδησή σου, αν ακόμα και αυτό το απαιτεί το κράτος.
● Στην πολιτική όχι μόνο λείπουν οι ηγέτες, αλλά η ανεξαρτησία του πνεύματος και η έννοια του δίκαιου του πολίτη έχουν σε ένα μεγάλο ποσοστό παρακμάσει.
● Το ψέμα υψώθηκε κι έγινε ευγένεια στα χέρια της πολιτικής
● Πόσο πρόστυχος και ποταπός μου φαίνεται ο πόλεμος! Καλύτερα να με πετσοκόψουν κομματάκια παρά να συμμετάσχω σε κάτι τόσο σιχαμερό.
● Το ψέμα έχει ισχυρούς σύμμαχους με πρώτη την πολιτική που ξέρει να το αξιοποιεί και να το προβάλλει με το μανδύα της ευγένειας.
● Αν διεξαχθεί Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Τέταρτος θα γένει με ρόπαλα.
● Τα προβλήματα ποτέ δεν μπορείς να τα λύσεις με τον τρόπο σκέψης που τα γέννησε.
● Εκπαίδευση είναι εκείνο που μένει όταν έχουμε ξεχάσει καθετί που μάθαμε στο σχολείο.
● Ο μόνος δρόμος για τους διανοουμένους είναι ο δρόμος του Γκάντι. Ο δρόμος της μη συνεργασίας…
● Η έλλειψη των εξαιρετικών προσωπικοτήτων είναι ιδιαίτερα έντονη στο χώρο της τέχνης. Η ποίηση, η ζωγραφική, η μουσική έχουν οριστικά εκφυλιστεί και σε μεγάλο βαθμό έχουν χάσει τη λαϊκή απήχησή τους.
● Τα μεγάλα πνεύματα πάντα αντιμετωπίζουν βίαιες αντιδράσεις από υποδεέστερα μυαλά.
● Αν μου έδιναν μόνο μια ώρα για να λύσω ένα πρόβλημα από το οποίο να εξαρτάται η ζωή μου, θα αφιέρωνα 40 λεπτά για να το μελετήσω, 15 λεπτά για να το αναθεωρήσω και 5 λεπτά ν το λύσω.
● Η Επιστήμη χωρίς τη θρησκεία είναι χωλή, η θρησκεία χωρίς την Επιστήμη είναι τυφλή.
● Ο αιώνας μας είναι ο αιώνας των μεγάλων μέσων και των συγκεχυμένων σκοπών.
● Γεννήθηκα, και αυτό είναι το πάν που χρειάζεται ο άνθρωπος για να γίνει ευτυχισμένος.
● Ο θυμός κατοικεί μόνο στα στήθη των ανόητων.
● Μόνο δύο πράγματα είναι άπειρα, το σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία, και ως προς το σύμπαν διατηρώ κάποιες αμφιβολίες.
● Στο κάτω κάτω, να πεθαίνεις δεν είναι και άσχημο.
● Μόρφωση είναι εκείνο που έμεινε μέσα στο κεφάλι όταν ξεχάσεις όλα αυτά που σου έμαθαν.
Αυρήλιος, Μάρκος(121 - 180)
Η μία από τις θεμελιώδεις θέσεις των Στωικών λέει: "Ο τελικός στόχος του ανθρώπου είναι να ζει αρμονικά με τη φύση". Ο Αυρήλιος προσπάθησε με συνέπεια και επιμονή να ζει σύμφωνα μ' αυτόν τον νόμο.
Ο ίδιος με ειρωνεία και πίκρα έλεγε: "Πόσο ελεεινοί είναι οι άνθρωποι όταν με υπεροψία θεωρούν τους εαυτούς τους ικανούς σαν φιλόσοφοι να κυβερνούν το κράτος! Τι θέλεις ανόητε άνθρωπε; Κάνε αυτό που θέλει από σένα η φύση και τίποτε άλλο".
Τραγική ήταν η μοίρα του Αυτοκράτορα-φιλόσοφου ο οποίος ως μονάρχης ήταν αναγκασμένος όλη τη ζωή του να διεξάγει αμυντικούς πολέμους στον Βορρά και στα ανατολικά σύνορα του κράτους. Εκεί απέκτησε την δόξα του ικανού και σοφού στρατηλάτη. Ενώ ως άνθρωπος ήταν ειρηνοποιός και φιλόσοφος αναγκασμένος να ζει σε αντίθεση με την δική του εσωτερική φύση.
Ο Αυρήλιος είναι ίσως ο μοναδικός μονάρχης του οποίου το λογοτεχνικό έργο κατάφερε να ξεπεράσει και να επισκιάσει τα πολεμικά του κατορθώματα.
Εντελώς προσωπική αυτομελέτη, οι σημειώσεις του (που ονομάστηκαν "Εις εαυτόν"), γραμμένες στα ελληνικά, που ο Αυρήλιος ποτέ δεν ήθελε να δημοσιεύσει και βρέθηκαν μέσα στις πτυχές των ρούχων του πεθαμένου, τελικά δημοσιεύτηκαν και για δεκαεννιά αιώνες μαρτυρούν για μια υψηλόφρον και αγνή ψυχή.
Απ' τη ζωή και το έργο του Αυρήλιου μπορούμε να βγάζουμε ένα πολύ σπουδαίο συμπέρασμα: "Κανένας σοφός αυτοκράτορας, ούτε κάποιο μεγάλο και ισχυρό κόμμα δεν έχουν τις δυνάμεις για ν' αλλάξουν την τραγική πραγματικότητα που σέρνεται κάτω από τις επιθυμίες και τα πάθη των πλειοψηφιών. Μόνο ένας εσωτερικός "αυτοκράτορας" τον οποίον θα φέρει η Σιωπή και η Μοναχικότητα μπορεί να μας οδηγήσει προς το ορθό μονοπάτι".
Σε πόσο μεγάλο βαθμό θα είχε αλλάξει η ζωή του καθενός και γενικά η κοινωνία μας αν πάντα θυμόμασταν αυτά τα λόγια του σοφού αυτοκράτορα: "Να είσαι σαν βράχος όπου συντρίβονται τα κύματα… Προσπάθησε ν' αντιληφθείς πως μέσα σου είσαι ανώτερος και πιο δυνατός από τα πρωτόγονα ένστικτα τα οποία υποκινούν τα συναισθήματα σου και σε τραβάνε σαν να είσαι μαριονέτα".
* * *
● Κοίτα μέσα σου.
● Η αδικία δεν συνδέεται πάντα με κάποια πράξη, συχνά συνδέεται με απραξία.
● Να έχεις τη φήμη του κακού και να κάνεις καλό, είναι μεγαλοπρέπεια.
● Εάν γνώριζες από πια πηγή ρέουν οι ανθρώπινες γνώμες, τότε θα έπαυες να αναζητάς τις επιδοκιμασίες και τους επαίνους των ανθρώπων.
● Περιορίσου στο παρόν.
● Μην ξεχνάς, όταν συμβαίνει κάποιο λυπηρό γεγονός, να βασίζεσαι σε αρχή:
"Το συμβάν δεν αποτελεί δυστυχία, αλλά η ικανότητα να το ξεπερνάς άξια, είναι ευτυχία".
● Ο καλύτερος τρόπος να εκδικηθείς τον εχθρό σου είναι να μην τον μοιάζεις.
● Μην κάνεις αυτό που απορρίπτει η συνείδησή σου και μη λες ψέματα. Τηρώντας αυτές τις κανόνες θα εκπληρώσεις τον ανθρώπινο προορισμό σου.
● Δε βαρέθηκες να συζητάς για τον αληθινό Άνθρωπο; Ήρθε ο καιρός να γίνεις τέτοιος.
● Ο σκοπός της Ζωής δεν είναι να πας με την πλειοψηφία, αλλά να ζεις σύμφωνα με τον νόμο του Θεού που έχεις μέσα σου και ο οποίος λέγεται συνείδηση.
● Όσο περισσότερο ο άνθρωπος αγαπάει τον εαυτό του, τόσο περισσότερο γίνεται εξαρτημένος από την γνώμη των γύρο ανθρώπων.
● Ο καθένας αξίζει τόσο, όσο αξίζει αυτό για το οποίο κοπιάζει.
● Το πιο ήσυχο μέρος, όπου ο άνθρωπος μπορεί να απομονωθεί είναι η ψυχή του. Όσο μπορείς πιο συχνά να διαφεύγεις σ’ αυτό το μέρος και να αντλείς απ’ εκεί καινούριες δυνάμεις.
● Άλλαξε την στάση σου απέναντι στα πράγματα που σε ενοχλούν και σύντομα θα αποκτάς ασφάλεια.
● Υπάρχει το ενδεχόμενο να γίνεις όμοιος με τον Θεό και να μείνεις απαρατήρητος.
● Όσο περισσότερο ο άνθρωπος αγαπάει τον εαυτό του, τόσο περισσότερο εξαρτάται από τη γνώμη των άλλων.
● Να πάρεις χωρίς ενθουσιασμό, να δίνεις εύκολα.
● Η ευτυχία της ζωής σας εξαρτάται από την ποιότητα των σκέψεών σας.
άνω
Βαλερύ, Πολ
(1871 - 1945)
Ο Βαλερύ-άνθρωπος πέθανε την επόμενη μέρα ύστερα από τη λήξη του Β΄ παγκόσμιου πολέμου. Και σύντομα έγινε ολοφάνερο πόσο υψηλά ανέβηκαν στην γνώμη των αναγνωστών και κριτικών τα πεζά του έργα: τα χρονογραφήματα, οι διάλογοι, οι ομιλίες του, τα άρθρα του, τα σχόλιά του που είναι ταυτόχρονα και αποδείξεις και μαρτυρίες βαθιάς διείσδυσης του συγγραφέα στις πνευματικές περιπέτειές του αιώνα του και της συνειδητής αντίστασης στον χυδαϊσμό της τέχνης και της σκέψεις της σύγχρονης ζωής.
Σε πρώτο πλάνο βγαίνει ο Βαλερύ ως ηθικολόγος, κριτικός, στοχαστής.
Ως αληθινός στοχαστής ο Βαλερύ γνώρισε στη ζωή του και μια περίοδο σιωπής, μια περίοδο ασταμάτητης δουλειάς της αυτοεκπαίδευσης η οποία εκδηλώνεται ως καθημερινή συμπλήρωση των προσωπικών ημερολογίων.
Ο ίδιος έγραφε: "Δουλεύω για κάποιον που θα 'ρθει μετά".
Στην ουσία όλη η βαθυστόχαστη και φινετσάτη πεζογραφία του Βαλερύ μπορεί να κατανοηθεί ως ένα σύστημα απόρριψης της σύγχρονης τέχνης της αστικής παρακμής, της αυθαιρεσίας και της εξαπάτησης, άρνησης από το υποκατάστατο του νεωτερισμού και κυνήγι των πιο σόκιν εξωτερικών μορφών, από τους μεθόδους ψυχολογικής επίθεσης στα γούστα των ακροατών και αντικατάσταση του περιεχομένου με λατρεία της αυτοέκφρασης
* * *
● Αν το εγώ είναι μισητό, το ν' αγαπάς τον πλησίον σου ως σε αυτόν καταντά μια φριχτή ειρωνεία.
● Ένας άνθρωπος που δεν επιχείρησε ποτέ να ομοιωθεί με τους θεούς είναι λιγότερο από ανθρώπους.
● Ο ψυχρός άνθρωπος είναι καλύτερα προσαρμοσμένος στην πραγματικότητα, η οποία είναι αδιάφορη.
● Η ευγένεια είναι οργανωμένη αδιαφορία.
● Τα βιβλία έχουν τους ίδιους εχθρούς με τον άνθρωπο: τη φωτιά, την υγρασία, την ανοησία, το χρόνο, και το ίδιο τους το περιεχόμενο.
● Έξυπνη γυναίκα είναι εκείνη που στην παρέα της μπορείς να συμπεριφέρεσαι σαν βλάκας.
● Για να επιδιώξει κανείς τη δόξα, πρέπει να δίνει μεγάλη σημασία στους ανθρώπους: πρέπει να πιστεύει σ' αυτούς.
● Ο επιχειρηματίας είναι υβρίδιο μεταξύ χορευτή και υπολογιστή.
● Οι πιο λυσσαλέες διαμάχες έλαβαν χώρα ανάμεσα σε θεωρίες η δόγματα που ελάχιστα διέφεραν. Πιο οξύς και πιο φαρμακερός είναι ο αγώνας μεταξύ ορθοδόξων και μαρτύρων του Ιεχωβά , παρά μεταξύ του ορθόδοξου και του μουσουλμάνου.
● Θα 'μασταν λειψοί, και πνευματικά άεργοι, αν όλοι αυτοί οι μύθοι, οι θρησκείες, οι καθαγιασμένες αστειότητες, οι υποθέσεις, όλα αυτά τα λεκτικά παιχνίδια και τα μεταφυσικά ψευδοπροβλήματα δεν υπήρχαν. Είναι το ψεύτικο που χρωματίζει και δίνει ζωή στο αληθινό.
● Η προσκόλληση στο καινούριο υποδηλώνει έναν εκφυλισμό του κριτικού πνεύματός.
● Εάν κάποιος γλείφει τα πόδια σου, πάτα τον με το πόδι σου, προτού σε δαγκώσει.
● Η εξουσία χωρίς την κατάχρηση χάνει το θέλγητρό της.
● Η κοινωνία δεν απεχθάνεται και τόσο τους φαντασμένους, τους βρίσκει μάλιστα πιο φυσιολογικούς από πους ταπεινόφρονες, προς τους οποίους, όχι άδικα, δυσπιστεί. Κοροϊδεύει τους φαντασμένους και τους αλαζόνες, τους έχει ωστόσο αδυναμία, γιατί της είναι εραστές που δεν σκέφτονται παρά μόνο αυτήν και την πολιορκούν συνέχεια.
● Η ιστορία… το πιο επικίνδυνο προϊόν που παράγει η χημεία της διανόησης: προκαλεί όνειρα, μεθύει τους λαούς, γεννάει μέσα τους ψεύτικες αναμνήσεις, μειώνει τα ένστικτά του, ερεθίζει της παλιές πληγές, καταστρέφει την ηρεμία τους, οδηγεί στην μεγαλομανία ή στην μανία καταδιώξεως και κάνει το έθνος υπερήφανο, αλαζονικό, αφόρητο και μάταιο.
● Δύο κίνδυνοι συνεχίζουν να απειλούν τον κόσμο: η τάξη και η αταξία.
● Η διαφήμιση έχει εκμηδενίσει τη δύναμη ακόμα και των πιο ισχυρών επιθέτων.
● Ο ηγέτης είναι ένας άνθρωπος που έχει ανάγκη τους άλλους.
● Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι σκλάβος του εκσυγχρονισμού: δεν υπάρχει πρόοδος που να μην καταλήξει να τον υποδουλώσει εντελώς.
● Το ποίημα είναι μια γιορτή της διάνοιας.
● Ο ποιητής είτε είναι μεγάλος αγωνιστής για τη σκέψη και άψογος ιππότης του πνεύματος, είτε είναι τιποτένιος παράσιτος που διασκεδάζει τους άλλους τιποτένιους με μικρά τρυκ της άκαρπης εξυπνοειδής βλακολογίας.
● Η ιδέα των περισσότερων ανθρώπων για την ποίηση είναι τόσο ασαφής, ώστε αυτή η ασάφεια και αποτελεί για εκείνους τον προσδιορισμό της ποίησης.
● Ποίηση είναι η ανάπτυξη του επιφωνήματος.
● Ολόκληρη η πολιτική θα άλλαζε συθέμελα αν και μόνο το γεγονός της υπόσχεσης εθεωρείτο απ' όλο τον κόσμο απυπόφορο και ανεπίτρεπτο.
● Πόλεμος είναι όταν αλληλοσκοτώνονται άνθρωποι που δεν γνωρίζονται μεταξύ τους, επειδή άλλοι που γνωρίζονται καλά μεταξύ του δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν.
● Η πολιτική ήταν αρχικά η τέχνη του να εμποδίζεις τους άλλους να ανακατεύονται σε ό,τι τους αφορά. Σε μια επόμενη φάση προστέθηκε η τέχνη του να αναγκάζεις τους άλλους να αποφασίζουν γι' αυτά που δεν καταλαβαίνουν.
● Φοβερό πράμα: όσο λιγότερο σκέφτεσαι, τόσο περισσότερο ομοϊδεάτες έχεις.
● Με τη ζωγραφική βλέπεις τα πράγματα έτσι όπως ήτανε κάποτε, όταν τους κοιτούσανε με αγάπη.
● Χωρίς τα παράσιτά της: κλέφτες, τραγουδιστές, χορευτές, μυστικιστές, ποιητές, φιλόσοφους, επιχειρηματίες η ανθρωπότητα θα ήταν μια κοινωνία ζώων, ή μάλλον ούτε καν μια κοινωνία αλλά μια συνομοταξία. Το αλάτι θα έλειπε από τη γη.
● Με τον χυδαίο μύθο της ευτυχίας μπορούμε να κάνουμε λίγο-πολύ ό,τι θέλουμε τους άνδρες, κι απολύτως ό,τι θέλουμε τις γυναίκες.
● Ο αριθμός των εχθρών μας αυξάνεται στο βαθμό που αυξάνεται η σπουδαιότητά μας. Το ίδιο συμβαίνει και με τον αριθμό των φίλων μας.
● Δεν υπάρχει πιο επικίνδυνος άνθρωπος απ' αυτόν που είναι πολύ δραστήριος, αλλά δεν σκέφτεται.
● Η αδυναμία της δύναμης είναι στο να πιστεύει μόνο στη δύναμη.
άνω
Βολτέρος, Φρανσουά Μαρί Αρουέ(1694 - 1778)
Φιλόσοφος, συγγραφέας, δημοσιολόγος της εποχής του Διαφωτισμού.
Τα έργα του υπονόμευαν το κύρος της απολυταρχικής μοναρχίας και της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην προετοιμασία της Μεγάλης Γαλλικής Επανάστασης.
Ακόμη νεαρός ο Βολτέρος επαναστάτησε ενάντια στην θέληση των γονιών του και χωρίς δισταγμό άφησε την καριέρα του νομικού για χάρη της λογοτεχνίας και τις χαρές της κοσμικής ζωής. Τόσο μισούσε την μικροαστική ζωή, ώστε προτίμησε να δηλώσει τον εαυτό του ως νόθο ενός ζητιάνου ποιητή παρά γιος ενός πετυχημένου μεγαλοαστού.
Η ζωή του Βολτέρου είχε απρόβλεπτες μεταπτώσεις: στα 23 του χρόνια βρέθηκε φυλακισμένος για 11 μήνες στη Βαστίλη, για μερικά χρόνια έγινε αυλικός λογοτέχνης, για δυο χρόνια ήταν αναγκασμένος να φύγει στην Αγγλία, επίσης αυτοεξορίστηκε για τρία χρόνια στην Πρωσία, γνώρισε την επιτυχία των θεατρικών του έργων και την αποτυχία των φιλοσοφικών του μυθιστορημάτων τα οποία όμως εκτίμησαν, ως τα πιο λαμπρά του έργα οι απόγονοί του.
"Δε συμφωνώ ούτε με μια λέξη από όλα όσα λες, αλλά θα υπερασπίζω - ακόμα και με το τίμημα της ζωής μου - το δικαίωμα σου ελεύθερα να λες αυτά που πρεσβεύεις", μόνο για αυτή τη φράση η ανθρωπότητα πρέπει να υποκλίνεται μπροστά στον Βολτέρο.
* * *
● Οι μοιχεία αποτελεί κακό μόνο στο βαθμό που είναι κλοπή, αλλά δεν κλέβουμε κάτι που μας χαρίζουν.
● Ανασκάπτοντας λάθη οι άνθρωποι χάνουν καιρό, αντί για να το ξοδέψουν στην αναζήτηση των αληθειών.
● Η περηφάνια των μικρών ανθρώπων είναι να μιλάνε συνεχώς για τον εαυτό τους, και των μεγάλων ανθρώπων: να μη μιλάνε καθόλου για τον εαυτό τους.
● Όσο περισσότερο διαβάζεις χωρίς να σκέφτεσαι, τόσο γρηγορότερα αρχίζεις να πιστεύεις ότι ξέρεις πάρα πολλά, αλλά όσο περισσότερο σκέφτεσαι διαβάζοντας, τόσο καθαρότερα βλέπεις, πως ξέρεις πολύ λίγα.]
● Τα πλούτη κάνουν τη γυναίκα αλαζονική, η ομορφιά ύποπτη κι η ασχήμια μισητή.
● Οι πολλοί νόμοι σε μια χώρα είναι όπως οι πολλοί γιατροί - σημείο αδυναμίας κι αρρώστιας.
● Η δουλειά απαλλάσσει τον άνθρωπο από τα τρία βασικότερα κακά απ' την ανία, απ' τα ελαττώματα και την ανάγκη.
● Η ελευθερία της σκέψης είναι η ζωή της ψυχής.
● Προς την αθανασία συνήθως πάνε με πολύ λίγες αποσκευές.
● Ήταν μεγάλος πατριώτης, σπουδαίος ανθρωπιστής και πραγματικός φίλος, αν, μάλιστα είναι αλήθεια ότι πέθανε.
● Η τέχνη της ιατρικής συνίσταται στο να διασκεδάζεις τον ασθενή έως ότου η φύση γιατρέψει την ασθένεια.
● Η καλή ή η κακή υγεία μας διαμορφώνει τη φιλοσοφία μας.
● Η μέγιστες διενέξεις παράγουν λιγότερα κακουργήματα και διχόνοιες, παρά ο θρησκευτικός φανατισμός.
●Η κακολογία είναι η αθάνατη κόρη της εγωπάθειας και της τεμπελιάς.
● Η ευχαρίστηση του να κυβερνάς θα πρέπει σίγουρα να είναι εξαιρετική αν μπορούμε να κρίνουμε από τους τόσους πολλούς που θέλουν να κυβερνήσουν.
● Γενικά, η τέχνη της διακυβέρνησης συνίσταται στο να παίρνει όσο περισσότερα χρήματα μπορεί από ένα μέρος των πολιτών και να τα δίνει στο άλλο.
● Θ' αφήσουμε αυτόν τον κόσμο ακριβώς έτσι όπως τον βρήκαμε: ανόητο, άδικο και κακό.
● Για να μπορέσεις να αλυσοδέσεις τον όχλο πρέπει να φαίνεται ότι φοράς τις ίδιες αλυσίδες.
● Όσο περισσότερο προοδεύει η σύνεση, τόσο περισσότερο τρίζει τα δόντια του ο φανατισμός.
● Τα γεράματα έρχονται για να εισπράττουν τις πίκρες, αλλά πρέπει να είναι αρκετά συνετά για να τις υποφέρουν καρτερικά.
● Διερωτάται κανένας πως η ποίηση, όντας τόσο λίγο απαραίτητη στον κόσμο, κατέχει μια τόσο υψηλή βαθμίδα ανάμεσα στις καλές τέχνες. Η ποίηση είναι η μουσική της ψυχής και προ πάντων ψυχών μεγάλων και αισθαντικών.
● Δε συμφωνώ ούτε με μια λέξη από όλα όσα λες, αλλά θα υπερασπίζω – ακόμα και με το τίμημα της ζωής μου – το δικαίωμά σου ελεύθερα να λες αυτά που πρεσβεύεις.
● Δε γνωρίζω κανένα λαό που πλούτισε ύστερα από μια νίκη σ' ένα πόλεμο.
● Όποιος περιορίζει τις επιθυμίες του, είναι πάντοτε αρκετά πλούσιος.
● Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη σκέψη, μόνο για να δικαιολογήσουν τα λάθη τους, και τα λόγια, μόνο για να κρύψουν τις σκέψεις τους.
● Όσο περισσότερο διαβάζεις χωρίς να σκέφτεσαι, τόσο γρηγορότερα αρχίζεις να πιστεύεις ότι ξέρεις πάρα πολλά, αλλά όσο περισσότερο σκέφτεσαι διαβάζοντας, τόσο καθαρότερα βλέπεις, πως ξέρεις πολύ λίγα.
● Σκέψου, πόσο δύσκολο είναι ν' αλλάξεις τον εαυτό σου και θα καταλάβεις πόσο μηδαμινές είναι οι δυνατότητές σου ν' αλλάξεις τους άλλους.
● Η αμφιβολία είναι η αρχή της σοφίας.
● Ανυπόφορη είναι η περιφρόνηση και όχι η φτώχεια. Θα μπορούσα να βολευτώ με ελάχιστα, αλλά δε θα ήθελα να το γνωρίζουν.
● Σόφια: εκείνο που στα γηρατειά αντικαθιστά τη σύνεση.
● Για να πετύχεις σ' αυτόν τον κόσμο, μόνο η ανοησία δεν αρκεί, χρειάζονται και καλοί τρόποι.
● Οτιδήποτε είναι πολύ κουτό για να ειπωθεί, τραγουδιέται.
● Η ευτυχία είναι όνειρο, αλλά η δυστυχία είναι πραγματικότητα.
● Η αναποφασιστικότητα δεν είναι και η πιο ευχάριστη κατάσταση, αλλά η απόλυτη σιγουριά, σίγουρα είναι κουταμάρα.
● Τα δάκρυα είναι η βουβή γλώσσα του πόνου.
● Η αμφιβολία δεν είναι μια ευχάριστη κατάσταση του νου. Αλλά η απόλυτη βεβαιότητα είναι μια γελοία κατάσταση του νου.
● Η κάθε καινούργια επιθυμία είναι η αρχή της καινούργιας ανάγκης, έμβρυο μιας καινούργιας θλίψης.
● Ο Θεός επινόησε τον έρωτα. Οι ιερείς επινοήσανε τον γάμο.
● Είχα χρεοκοπήσει δυο φορές: πρώτη φορά όταν σε μια υπόθεση στο δικαστήριο έχασα και δεύτερη φορά, όταν κέρδισα.
● Η κοινωνική ισότητα είναι από τις πιο φυσικές και ταυτόχρονα πιο χιμαιρικές ιδέες.
● Για να πετύχεις σ' αυτόν τον κόσμο, μόνο η ανοησία δεν αρκεί, χρειάζονται και καλοί τρόποι.
● Ο θρίαμβος της νόησης είναι ακριβώς αυτό, που πρέπει να συνυπάρχεις με τους ανθρώπους που δεν την έχουν.
● Δεν έχουμε εξουσία πάνω στη ροή των σκέψεών μας έτσι όπως και στην κυκλοφορία του αίματός μας.
● Τα βιβλία είναι όπως οι άνθρωποι. Μικρός αριθμός, παίζει σπουδαίο ρόλο, τα άλλα αποτελούν το πλήθος.
άνω
Γκαίτε, Ιοχάν Βόλφγκανγκ(1749 - 1832)
Ούτε οι ανατιμήσεις που έφεραν οι νέοι αιώνες, ούτε τα νέα κύματα της μόδας, ούτε τα νέα επιτεύγματα μπορούν ν' αγγίξουν τέτοιους γίγαντες, δημιουργούς και εκφραστές της εποχής τους όπως ο Γκαίτε.
Απέκτησε την παγκόσμια φήμη σε ηλικία εικοσιπέντε ετών ύστερα από τη δημοσίευση του μυθιστορήματος "Τα πάθη του νεαρού Βέρθερ".
Σαν μεγαλοφυΐα της εποχής του ο Γκαίτε διακρίθηκε ως ποιητής, συγγραφέας θεατρικών έργων, φιλόσοφος, ζωγράφος, επιστήμονας και πολιτικός.
Το βασικό του επίτευγμα είναι το "Φάουστ", έργο πάνω στο οποίο δούλεψε περίπου εξήντα χρόνια. Το αθάνατο φιλοσοφικό του έργο άνοιξε νέους δρόμους για την κατανόηση της ανθρώπινης ύπαρξης.
* * *
● Εάν δέχεστε τους ανθρώπους έτσι όπως είναι, με όλα τα ελαττώματά τους, τότε ποτέ δε θα καταφέρνετε να τους βελτιώνετε. Εάν όμως θα συμπεριφερθείτε μαζί τους σαν με τους ιδανικούς ανθρώπους, τότε θα τους υψώνετε και θα τους ανεβάζετε στο επίπεδο που επιθυμείτε.
● Εκείνος που έφτασε τα ύψη της μόρφωσης πρέπει εκ τον προτέρον να γνωρίζει ότι η πλειοψηφία θα είναι ενάντιά του.
● Οι προλήψεις είναι η ποίηση της ζωής.
● Αν συμπεριφέρεστε στους διπλανούς σας έτσι όπως τους αξίζει, θα τους κάνετε χειρότερους. Αν όμως συμπεριφέρεστε σαν να είναι καλύτεροι απ' ό,τι είναι στην πραγματικότητα, τότε τους κάνετε καλύτερους.
● Ενθάρρυνση μετά από την επίκριση, είναι σαν τον ήλιο μετά από τη βροχή.
● Να επαινείς κάποιον, αυτό είναι σαν να δηλώνεις τον εαυτό σου ισάξιο μ' εκείνον.
● Ποια κυβέρνηση είναι η καλύτερη; Αυτή που μας διδάσκει να κυβερνούμε τους εαυτούς μας.
● Δεν είμαι για αυτόν τον κόσμο όπου βγαίνοντας από το σπίτι πέφτεις μέσα στο βόθρο της λεγόμενης "κοινωνίας".
● Ό,τι είναι ο νους και η καρδιά για τον άνθρωπο είναι και η Ελλάδα για την ανθρωπότητα.
● Το ταλέντο του ανθρώπου αναπτύσσεται μέσα στη μόνωση, ο χαρακτήρας του όμως, σχηματίζεται μέσα στις τρικυμίες της ζωής.
● Από τους δυο που μαλώνουν, φταίει εκείνος που είναι πιο έξυπνος.
● Δεισιδαιμονίες: η ποίηση της ζωής.
● Κάθε ποίημα είναι κατά κάποιον τρόπο ένα φιλί που δίνει κανείς στον κόσμο. Αλλά μόνο με φιλία δεν γίνονται παιδιά.
● Τίποτα πιο δυνατό από μια ιδέα που ωρίμασε.
● Οι γενναίες σκέψεις παίζουν το ρόλο των πρώτων πιονιών στο παιχνίδι της ντάμας, δηλαδή πεθαίνουν αλλά εξασφαλίζουν τη νίκη.
● Η πεποίθηση δεν είναι η αρχή, αλλά το στέμμα της γνώσης.
● Δεν αρκεί ν' αποκτήσεις γνώσεις, πρέπει και να βρεις τον σωστό τρόπο να τις εφαρμόζεις.
● Από τους κλέφτες, οι πιο επιζήμιοι είναι οι βλάκες: ταυτόχρονα μας κλέβουν και το χρόνο και τη διάθεση.
● Το ταλέντο ωριμάζει μες στη σιγή, ο χαρακτήρας ατσαλώνει μες στις θύελλες της ζωής.
● Οι ανόητοι και οι έξυπνοι είναι αβλαβείς: βλάπτουν μόνο οι μισοηλίθιοι και οι ημιμαθείς.
● Τίποτε πιο φοβερό από τη δραστήρια αμάθεια.
● Ο άνθρωπος ζει αληθινή ζωή, αν είναι ευτυχισμένος από την ευτυχία του πλησίον.
● Αν ο κροκόδειλος έφαγε τον εχθρό σου, αυτό δεν σημαίνει πως έγινε και φίλος σου.
● Κάθε λύση ενός προβλήματος είναι ένα νέο πρόβλημα. Ο νόμος είναι ισχυρός, αλλά η εξουσία της ανάγκης είναι πιο ισχυρή.
● Από τους δυο που μαλώνουν φταίει εκείνος που είναι πιο έξυπνος.
● Η τέχνη είναι ο μεσίτης εκείνου το οποίο δεν μπορείς να εκφράζεις.
● Το ουράνιο τόξο που κρατάει δεκαπέντε λεπτά, παύουν να το προσέχουν.
● Μόδα: παράδοση της τρέχουσας στιγμής.
● Τίποτα πιο μισητό από την πλειοψηφία. Τον δρόμο πρέπει να δείχνουν λίγοι δυνατοί και σοφοί άνθρωποι και το πλήθος πρέπει να τους ακολουθεί.
● Η Ελλάδα είναι η καρδιά και ο νους της οικουμένης.
άνω
Γκάντι, Μαχάτμα(1869 - 1948)
Ένας από τους πολύ λίγους αληθινούς ηγέτες της ιστορίας.
Το 1914 επέστρεψε στην Ινδία, από τη Νότια Αφρική όπου έζησε 21 χρόνια. Στην χώρα του ο Γκάντι ανέπτυξε μια μέθοδο αντίστασης "μη βίας" η οποία έγινε πρότυπο του στον αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδας του από τους Άγγλους αποικιοκράτες.
Ο Γκάντι ανακάλυψε πως η ζωή περνάει μέσα από την καταστροφή και πίστευε πως υπάρχει νόμος πιο δυνατός και ανώτερος από τον νόμο της καταστροφής. Αυτός ο νόμος της αγάπης, ο νόμος "μη βίας" ήρθε ν' αλλάξει την κοινωνία και μόνο τότε η ζωή έχει αξία.
Ο Γκάντι έλεγε "Όπου και να εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα ή αντιπαλότητα, όπου και να αντιμετωπίσεις τον εχθρό κατάκτησέ τον με αγάπη".
Είναι ο μοναδικός άνθρωπος που κατάφερε σε πολύ μεγάλο βαθμό, τουλάχιστον για κάποιο χρονικό διάστημα να υποκινήσει ένα λαό τριακόσια εκατομμυρίων να ακολουθήσει της βασικές εντολές των ιδρυτών των μεγάλων θρησκειών. Το αποτέλεσμα ήταν η αποχώρηση των Άγγλων.
Το λαμπερό του παράδειγμα ποτέ δεν έγινε νόμος και δεν κατάφερε κανένας άνδρας να το επαναλάβει. Δεν λέω "πολιτικός άνδρας", γιατί αυτός ο συνδυασμός, αυτός ο δρόμος είναι εντελώς λανθασμένος. Ο κομματισμός είναι ανίκανος να γεννήσει μέσα στην αντιπαλότητα και έχθρα ένα "πολιτικό ον" που θα μιλήσει για την Αγάπη. Οι πρώτες του λέξεις για την Αγάπη θα τον βάλουν στο περιθώριο. Δε θα τον δεχτούν ούτε οι ομοϊδεάτες του, ούτε ο κόσμος της πλειοψηφίας.
Ο Γκάντι πέρασε από τον Γολγοθά των αμέτρητων συλλήψεων και απεργιών πείνας.
Δολοφονήθηκε από τον Θρησκευτικό Φανατισμό.
Αυτή είναι η μοίρα των αληθινών ανθρώπων.
* * *
● Ο τρόπος που δίνεις αξίζει περισσότερο από αυτό που δίνεις.
● Τα εφτά που δεν πρέπει να έχεις:
Πλούτο χωρίς μόχθο.
Γνώση χωρίς χαρακτήρα.
Πολιτική χωρίς αρχές.
Απόλαυση χωρίς συναίσθημα.
Εμπόριο χωρίς ήθος.
Επιστήμη χωρίς ανθρωπιά.
Αγάπη χωρίς θυσία.
● Δεν αξίζει να έχεις ελευθερία αν αυτό δεν σημαίνει ότι έχεις και την ελευθερία να σφάλεις.
● Η ελευθερία δεν αξίζει τίποτα, αν δεν συμπεριλαμβάνει την ελευθερία να κάνεις λάθη.
● Υπάρχουν κι άλλα πράγματα να κάνεις στη ζωή εκτός από το ν' αυξάνεις την ταχύτητά της.
● Το αληθινό νόημα του πολιτισμού δεν προϋποθέτει την αύξηση της κατανάλωσης, αλλά τον ελεύθερο και καλά προμελετημένο περιορισμό των επιθυμιών.
● Η αξία του ιδανικού κρύβεται στην ιδιότητά της να απομακρύνεται καθώς την πλησιάζουμε.
● Ο κόσμος είναι αρκετά μεγάλος να ικανοποιήσει τις ανάγκες του κάθε ανθρώπου, αλλά είναι πολύ μικρός για να ικανοποιήσει την ανθρώπινη απληστία.
● Η μηχανή σήμερα βοηθάει πολύ λίγους ανθρώπους και ζημιώνει εκατομμύρια άλλους.
● Πρέπει να γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε.
● Το "όχι" που ειπώθηκε με πεποίθηση, είναι καλύτερο από το "ναι" που ειπώθηκε μόνο και μόνο για να χαρεί κάποιος ή - που είναι και το χειρότερο - για να αποφεύγεις κάποια προβλήματα.
● Η ικανότητα να συγχωρέσει είναι η ιδιότητα του δυνατού. Η αδύναμοι ποτέ δεν συγχωρούνε.
● Οι πολύλογοι έπαινοι προσβάλλουν. Είσαι αναγκασμένος να πεις πως δεν τους αξίζεις.
● Εάν δεν είχα το αίσθημα του χιούμορ, τότε θα έπρεπε να αυτοκτονήσω.
● Το δικαίωμα να πει τα πιο σκληρά λόγια για τους ανθρώπους έχει μόνο εκείνος που τους απέδειξε ότι πραγματικά νοιάζεται για αυτούς.
● Ο θυμός έχει πάντα μια αιτιολογία, αλλά σπάνια αυτή είναι καλή.
● Η αγάπη ποτέ δε ζητάει, μόνο δίνει.
● Η πίστη πρέπει να ενισχύεται από τη λογική… όταν η πίστη τυφλώνεται, πεθαίνει.
● Οι επτά αμαρτίες της κοινωνίας: πολιτική χωρίς αρχές, πλούτη χωρίς κόπο, εμπόριο χωρίς ηθική, απόλαυση χωρίς μετάνοια, διαπαιδαγώγηση χωρίς χαρακτήρα, επιστήμη χωρίς ανθρωπισμό, θαυμασμός χωρίς ακολουθία.
● Σε θέματα συνειδήσεως δεν έχει θέση ο νόμος της πλειοψηφίας…
άνω
Έμερσον, Ραλφ Ουάλντο(1803 - 1882)
Ένας Άνθρωπος που άρχισε ως φιλελεύθερος ιερέας και έγινε μεγάλος φιλόσοφος και ποιητής.
Τα φιλοσοφικά του έργα επηρέασαν πάρα πολλούς ανθρώπους οι οποίοι τον θεωρούσαν πνευματικό ηγέτη της γενιάς τους. Αρκετά ποιητικά του έργα έγιναν κλασσικά.
Ο Έμερσον είναι από τους πρώτους στον δυτικό πολιτισμό που εκτίμησε την άγρια φύση όχι σαν οικονομική, αλλά ιδεώδης αξία. Η διαφορά του από τους συγχρόνους που θεωρούσαν την φύση κάτι που συνέχεια χρειάζεται βελτίωση και στόλισμα είναι ο, τι η ελεύθερη φύση ποτέ δεν είναι ημίγυμνη ή τσαπατσούλικη, είναι πάντα ωραία.
"Μέσα στο δάσος ή πάνω στα βουνά ο άνθρωπος νιώθει νέος, τον επισκέπτονται σκέψεις για την ομορφιά, την αλήθεια, την μεγαλοπρέπεια, τον Θεό…. Μέσα στην άγρια φύση βρίσκω πάντα κάτι πολύτιμο και σπάνιο που δεν πρόκειται να βρω μέσα στις πολιτείες και χωριά".
Και τώρα προσπαθήστε να καταλάβετε, να κατανοήσετε, γιατί ο άνθρωπος ζει μέσα στο τεχνητό τερατούργημα που το ονόμασε "σπίτι", και χωρίς να καταλάβει ο ίδιος στις γιορτές και τα Σαββατοκύριακα το ένστικτο της επιβίωσης τον τραβάει έξω από την κόλαση της πόλης. Και τότε, όχι μόνος και με τα πόδια, αλλά μαζεύεται σε άγριες αγέλες που ορμάνε στους δρόμους με τα κινούμενα φέρετρα τους, πολτοποιώντας ο ένας τον άλλον.
Δυστυχώς τέτοιος είναι ο Γολγοθάς του ανθρώπου προς την Ελευθερία, προς το πραγματικό του Σπίτι, προς την αληθινή Εκκλησία που μπορεί κανείς να βρει τον Θεό.
Και ίσως αυτός ο περιβόητος Θεός, τη μορφή του οποίου κανένας δε γνωρίζει, είναι η Φύση;
Ποιος άλλος και τι άλλο προσπαθεί να μας συνετίσει με τόση αστείρευτη Καλοσύνη, με τόση ασυγκράτητη Οργή, με τόση υπομονή, συνέπεια και σοφία;
* * *
● Η μέγιστη τιμή που μπορεί κανείς να προσφέρει στην αλήθεια είναι να την ακολουθήσει.
● Εμπιστέψου τους ανθρώπους κι αυτοί θα σε εμπιστευθούν, μεταχειρίσου τους μεγαλόψυχα και θα σου δείξουν τη μεγαλοψυχία τους.
● Αληθινός δείκτης του πολιτισμού δεν είναι το επίπεδο του πλούτου ή της μόρφωσης, το μέγεθος των πόλεων και ούτε η αφθονία των συγκομιδών, αλλά το ήθος των ανθρώπων που ανατρέφει η χώρα.
● Μην εμπιστεύεσαι τον άνθρωπο, μεγάλε Θεέ! Μην του δίνεις περισσότερη δύναμη, έως ότου μάθει να χρησιμοποιεί καλύτερα τη λίγη που έχει τώρα.
● Το ζιζάνιο είναι ένα φυτό, τις αρετές του οποίου ακόμη δεν αποκάλυψαν.
● Το ηλιακό σύστημα δεν νοιάζεται για την υπόληψή του.
● Η ανεξαρτησία είναι πιο σπουδαία από την απομόνωση. Οι ποιητές που ζούσαν στις πόλεις έμειναν αναχωρητές
● Τελικά, βρίσκουμε στη ζωή, μόνο αυτά που επενδύσαμε σ' αυτήν.
● Τα πανεπιστήμια απεχθάνονται τις μεγαλοφυΐες, ακριβώς όπως τα μοναστήρια απεχθάνονται τους αγίους.
● Τα πράγματα έχουν ανέβει στη σέλα κι ιππεύουν την ανθρωπότητα.
● Η δημοκρατία γίνεται μια κυβέρνηση νταήδων που μετριάζονται από τους εκδότες.
● Η ηθική πρόοδος δεν συμβαδίζει με τον υλικό πολιτισμό.
● Μοναχικότητα, το καταφύγιο του στοχαστή, του μεγαλοφυή ο αχώριστος σύντροφος.
● Μεγάλοι άντρες είναι εκείνοι που βλέπουν ότι η πνευματική δύναμη είναι δυνατότερη από οποιαδήποτε υλική, ότι οι σκέψεις κυβερνούν τον κόσμο.
● Η ποίηση μας μαθαίνει πόση αξία έχουν ακόμα και μερικές λέξεις.
● Μια αίρεση ή ένα κόμμα είναι ένα κομψό ινκόγκνιτο που εφευρέθηκε για να γλιτώσει τον άνθρωπο από την ενόχληση του να σκέπτεται.
● Ήξερε πώς να είναι φτωχός, με έναν κομψό και αξιοπρεπή τρόπο. Επέλεξε να γίνει πλούσιος περιορίζοντας απλώς τις επιθυμίες του.
(για τον Χ. Θόρροου)
● Ο πιο μεγάλος άνθρωπος στην ιστορία ήταν ο πιο φτωχός.
● Οι περισσότεροι άγιοι ήταν φτωχοί, όμως αυτό δε σημαίνει πως οι περισσότεροι φτωχοί είναι άγιοι.
● Ο μεγάλος νους δείχνει τη δύναμή και τις ικανότητές του, όχί μόνο στις σκέψεις, αλλά και στον τρόπο ζωής.
● Η ευτυχία είναι ένα άρωμα. Δε μπορείς να ραντίσεις τους άλλους χωρίς να πέσουν μερικές σταγόνες πάνω σου.
● Υιοθέτησε την πορεία της φύσης, το μυστικό της είναι η υπομονή.
● Η άνθρωποι που επιθυμούν να εμπνέουν τρόμο, δείχνουν πως είναι φοβητσιάρηδες.
● Με τους φίλους μου κάνω ό,τι και με τα βιβλία μου. Τους έχω εκεί όπου μπορώ να τους βρω, αλλά σπάνια τους μεταχειρίζομαι.
● Μερικές φορές μια κραυγή είναι καλύτερη από μια διατριβή.
● Η παράλογη αγάπη για την τάξη είναι το φάντασμα που καταδιώκει τους μικρόμυαλους.
● Το κάπνισμα σου επιτρέπει να πιστεύεις πως κάτι κάνεις, παρ' όλο που δεν κάνεις τίποτε.
● Ο κάθε άνθρωπος με ξεπέρασε σε κάτι και αυτό σημαίνει πως έχω να μάθω κάτι απ' τον καθένα.
● Λέτε ότι δεν υπάρχει θρησκεία. Είναι σαν να λέτε, σε μια συννεφιασμένη και βροχερή ημέρα, πως δεν υπάρχει ήλιος.
● Μπορεί να ταξιδέψουμε σ’ ολόκληρο τον κόσμο, για να βρούμε την ομορφιά και τη γαλήνη, αλλά αν δεν την κουβαλάμε μέσα μας, δεν πρόκειται ποτέ και πουθενά να τη συναντήσουμε.
● Ο ήλιος μας δίνει φως, αλλά το φεγγάρι προσφέρει την έμπνευση. Αυτός που κοιτάζει τον ήλιο με γυμνό μάτι μπορεί να τυφλωθεί. Αυτός που κοιτάζει το φεγγάρι με γυμνό μάτι, μπορεί να γίνει ποιητής.
● Να εμπιστευτείς την δική σου γνώμη, στο δίκαιο της δικής σου καρδιάς, αυτό είναι η μεγαλοφυΐα του καθενός.
● Να είσαι μεγαλοφυΐα σημαίνει να είσαι ακατανόητος.
● Η πλειοψηφία: επιχείρημα των ανόητων και η δύναμη των αδύνατων.
άνω
Ηράκλειτος (544-483 π.Χ)
Ο πιο αινιγματικός αλλά κι ο πιο φημισμένος από τους λεγόμενους Προσωκρατικούς φιλοσόφους. Ο λόγος του αποσπασματικός και βαθύτατα ποιητικός, ο στοχασμός του δυσπροσπέλαστος και πολυσήμαντος, υπήρξαν πάντοτε μια πρόκληση για τη φιλολογική έρευνα και τη φιλοσοφική αναζήτηση, γονίμευσαν και εξακολουθούν να γονιμεύουν τη σκέψη, καλώντας την να καθαρθεί στα νάματα ενός κόσμου που μέσα από τη σιωπή αινικτικά δηλώνει το ουσιώδες.
Είχε καταγωγή από βασιλική οικογένεια και ήταν σ’ όλο το βίο του αντίπαλος του όχλου και της δημοκρατικής παράταξης.
Είχε καταγωγή από βασιλική οικογένεια και ήταν σ’ όλο το βίο του αντίπαλος του όχλου και της δημοκρατικής παράταξης.
Ο κόσμος αυτός κατά του Ηράκλειτου είναι η αρμονία των αντιθέσεων. Οι αντιθέσεις δημιουργούν την ενότητα των πάντων με τη σύνθεσή τους.
«Εδιζησάμην εμεωυτόν» (αναζήτησα τον εαυτό μου) έλεγε ο Ηράκλειτους, που ήταν αυτοδίδακτος στο Μυστήριο του κόσμου. Προέτρεπε τους ανθρώπους να ξυπνήσουν. Κάτι που θα γινόταν, αν ανακάλυπταν το Λόγο – όποτε και θα έπαυαν να ονειροβατούν σε ιδιωτικά σύμπαντα (κοσμοείδωλα) και θα μοιράζονταν το ίδιο σύμπαν. Δεν τα πήγαινε καλά με θρησκείες και τελετουργίες, καθώς κορόιδευε όσους έκαναν προσευχές σε αγάλματα, ότι μοιάζουν με ανθρώπους που φλυαρούν με πέτρινα κτίσματα. Περιφρονούσε ακόμη τους νυχτοβάτες, τους μάγους, τους βάκχους και τις βακχίδες. Για όλους αυτούς έλεγε πως δεν γνώριζαν τίποτα για τους θεούς και τους ήρωες.
«Εδιζησάμην εμεωυτόν» (αναζήτησα τον εαυτό μου) έλεγε ο Ηράκλειτους, που ήταν αυτοδίδακτος στο Μυστήριο του κόσμου. Προέτρεπε τους ανθρώπους να ξυπνήσουν. Κάτι που θα γινόταν, αν ανακάλυπταν το Λόγο – όποτε και θα έπαυαν να ονειροβατούν σε ιδιωτικά σύμπαντα (κοσμοείδωλα) και θα μοιράζονταν το ίδιο σύμπαν. Δεν τα πήγαινε καλά με θρησκείες και τελετουργίες, καθώς κορόιδευε όσους έκαναν προσευχές σε αγάλματα, ότι μοιάζουν με ανθρώπους που φλυαρούν με πέτρινα κτίσματα. Περιφρονούσε ακόμη τους νυχτοβάτες, τους μάγους, τους βάκχους και τις βακχίδες. Για όλους αυτούς έλεγε πως δεν γνώριζαν τίποτα για τους θεούς και τους ήρωες.
* * *
● Εάν δεν ειπώθηκαν οι αντίθετες γνώμες τότε πως θα διαλέξετε την καλύτερη.
● Από τις διαφορές γεννιέται η πιο όμορφη αρμονία.
● Η πολυγνωσία δεν φέρνει την εξυπνάδα.
● Πρέπει οι πολίτες να μάχονται για τους νόμους, όπως για τα τείχη της πόλης τους.
● Για μένα ένας ισοδυναμεί με δέκα χιλιάδες αν είναι άριστος.
● Η κούραση κάνει να νιώθουμε τη χαρά που δίνει η ανάπαυση.
άνω
Καντ, Εμμανουήλ(1724-1804)
Ένας μεγάλος επιστήμονας που ουσιαστικά είχε επηρεάσει τη Μαθηματική, τη Φυσική, την Κοσμολογία, την Ανθρωπολογία, τη Θεολογία, τη Γεωγραφία…
Ένας μεγάλος φιλόσοφος που γεννήθηκε, έζησε και πέθανε στην πόλη Καινιξβέργη της Πρωσίας και δεν εγκατέλειψε ποτέ τη γενέτειρα πόλη του και αυτό έδωσε μια αφορμή σε έναν άλλο μεγάλο στοχαστή να πει: «Ο Καντ δεν κουνήθηκε από την πόλη του, αλλά από τις σκέψεις του κουνήθηκε το σύμπαν».
Άγαμος, έζησε ζωή αυστηρή, αφιερωμένη στη μελέτη και τη διδασκαλία. Λέγεται ότι, για την ανάπαυση του και την εργασία του, ακολουθούσε ένα αυστηρό ωράριο μαθηματικής ακρίβειας και δεν παρεξέκλινε από τις συνήθειες του παρά μόνο την ημέρα που πληροφορήθηκε τις πρώτες επιτυχίες της Γαλλικής Επανάστασης. Την ημέρα αυτή μετέβαλε την ώρα και την απόσταση τού περιπάτου του. Ήταν κανονισμένη με τέτοια ακρίβεια η ζωή του ώστε οι γνώριμοι του ρύθμιζαν τα ρολόγια τους σύμφωνα με τον καθημερινό του περίπατο στον δρόμο που ονομαζόταν προς χάρη του «Ό περίπατος τού φιλοσόφου». Μέχρι τότε που τα γηρατειά δεν τού το επέτρεπαν πλέον, λέγεται ότι παραβίασε αυτή τη συνήθεια του μόνο όταν ο «Αιμίλιος» τού Ρουσσώ τον απορρόφησε τόσο ώστε παρέμεινε νια αρκετές μέρες στο σπίτι.
Μέσα στα γραπτά του βρήκα κάτι που των κάνουν συμπαθητικό…
«Ο νους μας κάνει μοναχικούς και αντικοινωνικούς»
«Ο άνθρωπος είναι ζώο μοναχικό και αποφεύγει τον όχλο»
«Ο άνθρωπος ούτε άγγελος είναι, ούτε ζώο, ενώ κάτι ενδιάμεσο, κάτι σαν μισοζώο, μισοάγγελος, σαν γουρούνι με αγγελικό πρόσωπο»
«Ο άνθρωπος είναι Σίσυφος κόπος του ανθρώπου για να γίνει άνθρωπος»
«Η ελευθερία αποκτάται από τον μοναχικό άνθρωπο με το όχλο»
«Να ονειρεύεσαι την ησυχία σημαίνει να αγαπάς μέσα σου την αρχή του ζώου»«Όσο περισσότερο οι άνθρωποι είναι πολιτισμένοι, τόσο περισσότερο είναι ψεύτικη και ηθοποιοί»
«Δεν πίνουν κρασί μόνο οι Εβραίοι, οι παπάδες και οι γυναίκες (τότε), αλλά αυτό σημαίνει πως μέσα τους κυριαρχεί το «φαίνομαι», αλλά όχι το «είμαι».
Ένας μεγάλος φιλόσοφος που γεννήθηκε, έζησε και πέθανε στην πόλη Καινιξβέργη της Πρωσίας και δεν εγκατέλειψε ποτέ τη γενέτειρα πόλη του και αυτό έδωσε μια αφορμή σε έναν άλλο μεγάλο στοχαστή να πει: «Ο Καντ δεν κουνήθηκε από την πόλη του, αλλά από τις σκέψεις του κουνήθηκε το σύμπαν».
Άγαμος, έζησε ζωή αυστηρή, αφιερωμένη στη μελέτη και τη διδασκαλία. Λέγεται ότι, για την ανάπαυση του και την εργασία του, ακολουθούσε ένα αυστηρό ωράριο μαθηματικής ακρίβειας και δεν παρεξέκλινε από τις συνήθειες του παρά μόνο την ημέρα που πληροφορήθηκε τις πρώτες επιτυχίες της Γαλλικής Επανάστασης. Την ημέρα αυτή μετέβαλε την ώρα και την απόσταση τού περιπάτου του. Ήταν κανονισμένη με τέτοια ακρίβεια η ζωή του ώστε οι γνώριμοι του ρύθμιζαν τα ρολόγια τους σύμφωνα με τον καθημερινό του περίπατο στον δρόμο που ονομαζόταν προς χάρη του «Ό περίπατος τού φιλοσόφου». Μέχρι τότε που τα γηρατειά δεν τού το επέτρεπαν πλέον, λέγεται ότι παραβίασε αυτή τη συνήθεια του μόνο όταν ο «Αιμίλιος» τού Ρουσσώ τον απορρόφησε τόσο ώστε παρέμεινε νια αρκετές μέρες στο σπίτι.
Μέσα στα γραπτά του βρήκα κάτι που των κάνουν συμπαθητικό…
«Ο νους μας κάνει μοναχικούς και αντικοινωνικούς»
«Ο άνθρωπος είναι ζώο μοναχικό και αποφεύγει τον όχλο»
«Ο άνθρωπος ούτε άγγελος είναι, ούτε ζώο, ενώ κάτι ενδιάμεσο, κάτι σαν μισοζώο, μισοάγγελος, σαν γουρούνι με αγγελικό πρόσωπο»
«Ο άνθρωπος είναι Σίσυφος κόπος του ανθρώπου για να γίνει άνθρωπος»
«Η ελευθερία αποκτάται από τον μοναχικό άνθρωπο με το όχλο»
«Να ονειρεύεσαι την ησυχία σημαίνει να αγαπάς μέσα σου την αρχή του ζώου»«Όσο περισσότερο οι άνθρωποι είναι πολιτισμένοι, τόσο περισσότερο είναι ψεύτικη και ηθοποιοί»
«Δεν πίνουν κρασί μόνο οι Εβραίοι, οι παπάδες και οι γυναίκες (τότε), αλλά αυτό σημαίνει πως μέσα τους κυριαρχεί το «φαίνομαι», αλλά όχι το «είμαι».
* * *
● Δημιουργία: ο καλύτερος τρόπος να απολαμβάνεις τη ζωή.
● Εκείνος που απέρριψε τα περισσεύματα εκείνος απέφυγε τις στερήσεις.
● Η τάση του ανθρώπου προς τις ανέσεις είναι απ' τα χειρότερα κακά της ζωής.
● Μην δέχεσαι ευεργεσίες, χωρίς τις οποίες μπορείς να ζεις.
● Η ηθικότητα μαθαίνει όχι πως να γίνεις ευτυχισμένος, αλλά πώς να γίνεις άξιος ευτυχίας.
● Περισσότερο απ' όλους ζούνε εκείνοι που λιγότερο απ' όλους προσπαθούν να παρατείνουν τη ζωή τους.
● Πονηριά: τρόπος σκέψεις ανθρώπων με περιορισμένο μυαλό, και πάρα πολύ διαφέρει από την εξυπνάδα την οποία μοιάζει.
● Οι δυσκολίες της ζωής αντιμετωπίζονται συνήθως με τρεις τρόπους: την ελπίδα, το όνειρο και το χιούμορ.
● Αν θα τιμωρήσετε το παιδί για κακές πράξεις και το ανταμείβετε για καλές, θα κάνει καλό μόνο και μόνο για να έχει κέρδος.
● Οι τιμωρίες που επιβάλλονται τη στιγμή αγανάκτησης δε φτάνουν στον στόχο.
● Τέχνη δεν είναι να απεικονίζουμε τα ωραία πράγματα, αλλά να απεικονίζουμε ωραία τα πράγματα.
● Η ευτυχία είναι το ιδανικό, όχι του νου, αλλά της φαντασίας.
● Ο ένας κοιτάζει το νερόλακκο και βλέπει τη λάσπη, ο άλλος βλέπει μέσα του τα άστρα που αντανακλούνται.
● Αυτό που ονομάζουμε "ευπρέπεια", δεν είναι τίποτα άλλο από την εξωτερική ομορφιά.
● Απάρνηση από την εσωτερική πεποίθηση είναι πρόστυχη πράξη.
● Το ωραίο είναι κάτι τέτοιο που ανήκει αποκλειστικά στο γούστο.
● Από τέτοιο στραβόξυλο που είναι ο άνθρωπος, τίποτα ίσιο δεν μπορείς να ροκανίζεις.
άνω
Λα Μπρυγιέρ, Ζαν ντε
(1645 - 1696)
Από τη φύση του ήταν βαθυστόχαστος και ήρεμος. Πολλά χρόνια με αφοσίωση παρατηρούσε την κοινωνική ζωή, μελετούσε και περιέγραφε τα ήθη των πιο "λαμπερών" αντιπρόσωπων της κοινωνίας.
Αυτή η συλλογή επιγραμμάτων, στοχασμών και πορτρέτων στην πρώτη έκδοση εμφανίστηκε ως συμπλήρωμα στους "Χαρακτήρες" του Θεοφράστου (μετάφραση του Λα Μπρυγιέρ) και είχε 400 χαρακτήρες.
Στην ένατη, εν ζωή έκδοση το μεγάλο του έργο "Χαρακτήρες ή τα ήθη του αιώνα μας" είχε 1120 χαρακτήρες και πορτρέτα.
Με την πικρία παρατηρώντας την ταξική και την περιουσιακή ανισότητα ο Λα Μπρυγιέρ εξέφραζε τη οξύ κατανόηση της αδικίας που επικρατεί στην κοινωνία, όπου η λαμπερή Αυλή και οι μεγαλοαστοί βολεμένοι μες στη χλιδή και στις ανέσεις δεν θέλουν να αντιληφθούν τις συμφορές του λαού.
Οι σκέψεις και οι παρατηρήσεις του Λα Μπρυγιέρ άνοιξαν το δρόμο στην ιδεολογία του Διαφωτισμού.
* * *
● Δεν υπάρχει πιο ωραίο θέαμα από το όμορφο πρόσωπο και δεν υπάρχει μουσική πιο γλυκιά από το ήχο της φωνής της αγαπημένης.
● Εμείς θέλουμε να είμαστε η πηγή όλων των χαρών ή, αν αυτό είναι αδύνατο, όλων των δυστυχιών, αυτών που αγαπάμε.
● Οι κακοί άνθρωποι μοιάζουν με τις μύγες που σέρνονται πάνω από το ανθρώπινο σώμα και ασχολούνται μόνο με τις πληγές του.
● Αξίζει ν' αγανακτούμε ότι οι άνθρωποι είναι αναίσθητοι, αχάριστοί, αλαζονικοί, φίλαυτοι και αδιάφοροι; Τέτοιοι γεννήθηκαν, τέτοια είναι η φύση τους, και να μη μπορούμε να συμβιβαστούμε μ' αυτό είναι σαν να εξοργιζόμαστε γιατί η πέτρα πέφτει και η φλόγα καίει.
● Από την πονηριά ως την κατεργαριά ένα βήμα, αρκεί να προσθέσεις στην πονηριά το ψέμα και θα βγει κατεργαριά.
● Αποφεύγετε, περισσότερο από καθετί, τις δίκες: επηρεάζουν τη συνείδησή σας, βλάφτουν την υγεία σας, και αφανίζουν την περιουσία σας.
● Η ζωή είναι μια τραγωδία για εκείνους που έχουν αισθήματα και κωμωδία για εκείνους που έχουν σκέψεις.
● Η συλλογή από κοσμητικά επίθετα είναι κακός έπαινος. Τον άνθρωπο υμνούν τα δεδομένα κι όχι ο τρόπος με τον οποίο εγκωμιάστηκε.
● Η υποταγή στη μόδα δείχνει την ευτέλεια μας όταν εκτείνεται σ' αυτά που αφορούν το γούστο, τη υγεία, τη συνείδηση.
● Τίποτα δεν μοιάζει τόσο με ειλικρινή πεποίθηση, όσο το ηλίθιο πείσμα.
● Αν η φτώχεια είναι η μητέρα του εγκλήματος, η σκληρή ανάγκη είναι ο πατέρας του.
● Δε θα έπρεπε να ζηλεύουμε τα πλούτη μερικών ανθρώπων, γιατί αποκτήθηκαν με τέτοια τιμή που είναι αδύνατον να την ξεπληρώσουνε. Για αυτά τα πλούτη θυσίασαν τη γαλήνη, την υγειά, την τιμή και τη συνείδησή τους. Είναι πολύ ακριβά όλα αυτά και σίγουρα αυτή η εμπορική πράξη θα ήταν ζημιογόνα.
● Η παραμικρή πράξη μιλάει για τον άνθρωπο: ο βλάκας μπαίνει και βγαίνει, κάθεται, σηκώνεται, σιωπάει και κινείται διαφορετικά από τον έξυπνο.
● Η εξυπνάδα όλον των σοφών του κόσμου δε θα βοηθήσει εκείνον που δεν έχει δικό του μυαλό, τον τυφλό δεν ωφελεί η οξυδέρκεια των άλλων.
● Η μεγαλύτερη απόλαυση είναι να δίνεις χαρά και τέρψη στους άλλους.
● Η αδυναμία μας να αποδείξουμε ότι δεν υπάρχει Θεός, με πείθει πως υπάρχει.
● Όλα τα προβλήματά μας προέρχονται από το αδύνατο να είμαστε μόνοι.
● Γενναιοδωρία δεν είναι στο να δίνεις πολλά, αλλά στο να δίνεις έγκαιρα.
● Η ευχαρίστηση να κριτικάρεις εμποδίζει να απολαμβάνεις το ωραίο.
● Η πλειοψηφία των ανθρώπων ξοδεύει την καλύτερη εποχή της ζωής να κάνει την χειρότερη εποχή ακόμα πιο θλιβερή.
● Ο θάνατος που προηγείται το έσχατο γήρας εμφανίζεται σε μεγαλύτερο βαθμό πάνω στην ώρα, παρά ο θάνατος που αποτελειώνει τα βαθιά γεράματα.
● Στη ζωή υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όταν ποιο λεπτή πονηριά είναι η απλότητα και η ειλικρίνεια.
● Για να υψωθείς πάνω από τους ανθρώπους υπάρχουν δυο δρόμοι: με τη δικιά σου επιδεξιότητα ή χάρη στην βλακεία τον γύρω σου ανθρώπων.
● Η επιδοκιμασία μερικών ανθρώπων για την ανιδιοτέλεια και εντιμότητά τους, ακούγεται όχι τόσο ως έπαινος, όσο διασυρμός όλης της ανθρωπότητας.
● Πιο ψηλά απ’ τον μεγάλο πολιτικό τοποθετώ μόνο εκείνον που δεν διψάει να γίνει τέτοιος, αφού κάθε τόσο κατανοώ πως αυτός ο κόσμος δεν αξίζει να ξοδεύεις δυνάμεις για αυτόν.
άνω
Λα Ροσφουκό, Φρανσουά(1613 - 1680)
Ο Λα Ροσφουκό δεν διεκδικούσε το όνομα του μεγάλου ηθικολόγου, απλά προσπαθούσε να βρίσκει τους κρυφούς σκοπούς της συμπεριφοράς των ανθρώπων. Σαν να ήθελε να μαθαίνει των αναγνώστη να ξεχωρίζει το αληθινό από το ψεύτικο, και πράγματι, τα κατάφερε καταπληκτικά.
Διαπιστώστε το διαβάζοντας τους φινετσάτους αφορισμούς του.
* * *
● Η εκδίκηση πηγάζει πάντοτε από την αδυναμία της ψυχής, που δεν είναι ικανή να υποφέρει τις προσβολές.
● Στην αγάπη, ο σίγουρος τρόπος για να σε αγαπάει ο άλλος είναι να μην τον αγαπάς.
● Τα πάθη είναι οι μόνοι ρήτορες που πάντα πείθουν.
● Για έναν λογικό και γνωστικό άνθρωπο είναι ευκολότερα να υποτάσσεται στους ηλιθίους, παρά να τους κυβερνά.
● Πραγματικά πράοι μπορούνε να είναι μόνο οι άνθρωποι με δυνατό χαρακτήρα: η φαινομενική πραότητα των άλλων στην πραγματικότητα είναι αδυναμία, που πολύ εύκολα μετατρέπεται σε δυστροπία.
● Οι άνθρωποι του ρηχού νου πολύ εύκολα προσβάλλονται, ενώ οι έξυπνοι άνθρωποι μπορούν να αντιληφθούν τα πάντα και ποτέ δεν προσβάλλονται.
● Οι αρετές χάνονται μέσα στο συμφέρον, όπως τα ποτάμια μέσα στη θάλασσα.
● Η εμπιστοσύνη βοηθάει τη συζήτηση περισσότερο, παρά ο νους.
● Την περιφρόνηση φοβάται μόνο εκείνος που την αξίζει.
● Αποκτήσαμε τη συνήθεια να υποκρινόμαστε μπροστά στους άλλους σε τέτοιο βαθμό ώστε στο τέλος ν' αρχίζουμε να υποκρινόμαστε μπροστά στον εαυτό μας.
● Πονηριά: η ένδειξη, όχι και μεγάλης εξυπνάδας.
● Η υπερηφάνεια δεν θέλει να χρωστάει και ο εγωισμός δεν θέλει να πληρώνει.
● Εκείνος που συνήθισε να μην είναι ειλικρινής με τους άλλους, τελικά παύει να είναι ειλικρινής με τον εαυτό του.
● Η σοβαρότητα των γυναικών είναι κάτι που τους ταιριάζει και τους μεγαλώνει την ομορφιά.
● Η κολακεία είναι ένα κάλπικο κέρμα, που κυκλοφορεί εξαιτίας της κενοδοξίας.
● Οι επικήδειες πομπές ενδιαφέρουν περισσότερο τη ματαιοδοξία των ζωντανών, παρά τη μνήμη των πεθαμένων.
● Όταν η πίστη χαθεί όταν η τιμή πεθάνει, τότε ο άνθρωπος είναι νεκρός.
● Δεν είναι δυστυχία να προσφέρεις εκδούλευση στον κακό άνθρωπο, αλλά είναι μεγάλη δυστυχία να δεχθείς εκδούλευση απ' τον παλιάνθρωπο.
● Να προκαλείς στους ανθρώπους κακό δεν είναι και τόσο επικίνδυνο όσο να τους κάνεις πολλή καλοσύνη.
● Με το να αρνείσαι τους επαίνους, δείχνεις ότι θέλεις να σε παινέψουν δύο φορές.
● Αποφυγή από το έπαινος μοιάζει με παράκληση να επαναληφθεί.
● Κάποιες παρατηρήσεις ηχούν σαν έπαινοι, αλλά μερικοί έπαινοι είναι χειρότεροι και από κακολογίες.
● Η εμπιστοσύνη βοηθάει τη συζήτηση περισσότερο, παρά ο νους.
● Μετάνοια: συνήθως, όχι τόσο λύπη για το κακό που κάναμε, αλλά φόβος για το κακό που μπορούν να μας κάνουν.
● Η πλάνη των φιλάργυρων συνίσταται στο ότι θεωρούν τον χρυσό και τον άργυρο αγαθά, ενώ στην πραγματικότητα είναι μόνο τα μέσα για απόκτηση αγαθών.
● Πολλοί περιφρονούν τα αγαθά της ζωής, αλλά πολύ λίγοι είναι που μπορούν να τα μοιραστούν.
● Στον ήχο της φωνής, στα μάτια, σε όλη την εξωτερική όψη κρύβεται όχι λιγότερη ευφράδεια, παρά στην επιλογή λέξεων.
● Ο εγωισμός μας υποφέρει ευκολότερα την επίκριση των τάσεών μας, παρά της γνώμης μας.
● Ποτέ και πουθενά δε θα βρει τη γαληνή εκείνος που δεν τη βρήκε μέσα του.
● Κανένας κόλακας δεν κολακεύει με τόση επιδεξιότητα, όσο ο εγωισμός.
● Στην βάση αυτής της πράξης που ονομάζουμε "γενναιοδωρία" συνήθως βρίσκεται η ματαιοδοξία.
● Τα μέτρια μυαλά συνήθως καταδικάζουν κάθε τι που ξεπερνά τον ορίζοντά τους.
● Πριν να επιθυμείς πολύ κάτι πρέπει να ρωτήσεις εκείνον που το κατέχει, αν τον έκανε ευτυχισμένο.
● Η φινέτσα του νου φαίνεται στην ικανότητα για λεπτή κολακεία.
● Φοβάται την περιφρόνηση μόνο εκείνος που της αξίζει.
● Ο κόσμος συνήθως ονομάζει φιλία το μαζί πασατέμπο, αλληλοβοήθεια στις καθαρές και βρώμικες υποθέσεις, αλλαγή εκδουλεύσεων, δηλαδή τέτοιες σχέσεις όπου η φιλαυτία ελπίζει να κερδίζει κάτι.
● Εάν θέλετε να αποκτήσετε εχθρούς, τότε να υπερτερείτε τους φίλους σας, αλλά αν θέλετε να έχετε φίλους, τότε διαλέξτε φίλους που σας υπερτερούν.
άνω
Μένκεν, Χένρι Λουίς(1880 - 1956)
Ο Μένκεν δεν είχε σπουδάσει δημοσιογραφία και γενικά δεν είχε ανθρωπιστική παιδεία, ήταν αυτοδίδακτος.
Κατείχε άψογο φιλολογικό γούστο και στιλ, σπάνιες οργανωτικές ικανότητες που του επέτρεψαν να γίνει ένας λαμπρός δημοσιογράφος και εκδότης των δυο καλύτερων περιοδικών στις ΗΠΑ.
Δυο ήταν οι βασικές σφαίρες δράσεως στη ζωή και στη δημιουργικότητα του δημοσιογράφου: ο πολιτισμός και η πολιτική. Οι σκέψεις του και οι παρατηρήσεις του για αυτά τα δυο θέματα ξεχωρίζονταν με οξύτητα των κριτικών εκτιμήσεων και με πεποίθηση πως το επίπεδο του πολιτισμού και το περιεχόμενο της πολιτικής είναι οι κύριες ενδείξεις της κατάστασης στην κοινωνία.
Ο Μένκεν ως πραγματικός διανοητής συχνά σκεφτόταν για το θέμα: τι συμβάλλει και τι εμποδίζει στην βελτίωση της κοινωνίας;
Κατά τη γνώμη του η κοινωνία αποτελείται από δυο ομάδες: από τη μειοψηφία που προσπαθεί ν' αποκτήσει αληθινές γνώσεις και να κατανοήσει τον προορισμό του ανθρώπου, και την πλειοψηφία που λόγο καταστροφικής παιδείας απορροφά τις άχρηστες πληροφορίες και τις ψευδογνώσεις που τελικά κάνουν τους ανθρώπους χαμένα και ανίκανα όντα.
Σ' αυτήν την πλειοψηφία ο Μένκεν καταχώρησε και τους πολιτικούς, και τους επιστήμονες, φιλόσοφους, παράγοντες της τέχνης, θεολόγους που τους εξυπηρετούν, δηλαδή όλους εκείνους που είναι δίπλα στο "τιμόνι".
Ο δημοσιογράφος Μένκεν πίστευε ότι την κρατική εξουσία ασκούν οι άνθρωποι που ίσως δεν είναι ανώτεροι και ούτε καλύτεροι από τους κοινούς ανθρώπους, αλλά είναι πολύ χειρότεροι και ο βασικός τους σκοπός είναι το προσωπικό κέρδος.
Με καυστικότητα και σαρκασμό ο Μένκεν γράφει για τον λαϊκισμό που εκδηλώνεται στην πολιτική όπου οι πολιτικοί ακολουθούν το αμαθές όχλο, το οποίο στην ουσία τους εκλέγει. Τους ιθύνοντες και τις μάζες ενώνει η αμάθεια και η αφοσίωση στις ίδιες προλήψεις.
Τον στόχο της διανοητικής ελίτ της κοινωνίας ο Μένκεν έβλεπε στην ειλικρινή φωνή, στην αληθινή ερμηνεία όλων των πλευρών του πολιτισμού και της πολιτικής για ν' απαλλάσσονται οι άνθρωποι από τις προλήψεις που διαστρεβλώνουν την πραγματική κατάσταση. Εν τω μεταξύ ο Μένκεν γνώριζε ότι αυτός ο στόχους είναι αδύνατων να επιτευχθεί τελείως, αφού οι προλήψεις αναπαράγονται με κάθε νέα γενιά και έτσι η βελτίωση της κοινωνίας είναι ανέφικτη.
* * *
● Έρωτας είναι ο θρίαμβος της φαντασίας επί της νοημοσύνης.
● Η μοιχεία είναι η εφαρμογή της δημοκρατίας στον έρωτα.
● Αλήθεια: ένα ή μερικά στοιχεία που εκθέτουν.
● Διασημότητα σημαίνει όταν κάποιος είναι γνωστός σε τόσους ανθρώπους, ώστε να είναι ευτυχής που δεν τους γνωρίζει.
● Υγιεινή είναι η διαφθορά της ιατρικής από την ηθικολογία.
● Πρέπει να σεβόμαστε της θρησκεύτηκες πεποιθήσεις των άλλων, αλλά μόνο σε βαθμό, με τον οποίο σεβόμαστε την πεποίθησή τους, ότι οι γυναίκες τους είναι καλλονές και τα παιδιά τους είναι παιδιά-θαύματα.
● Αρχιεπίσκοπος: χριστιανός ιερέας που κατόρθωσε να φτάσει στο ανώτερο βαθμό παρά ο Ιησούς Χριστός.
● Η πίστη μπορεί να οριστεί σύντομα σαν μια μη λογική πεποίθηση ότι θα συμβεί το απίθανο.
● Δημοκρατία: κοσμοθεωρία σύμφωνα με την οποία οι δύο κλέφτες θα κλέβουν λιγότερο από έναν, τρεις λιγότερο από δυο, τέσσερις λιγότερο από τρεις και ούτω καθεξής.
● Η φιλανθρωπία και ο πατριωτισμός: τα βασικά προσόντα του ανθρώπου ο οποίος θέλει κάτι να πουλήσει.
● Διάσημος είναι κάποιος που τον γνωρίζουν πολλά άτομα που εκείνος δεν έχει καμία όρεξη να γνωρίσει.
● Η δημοκρατία είναι μια μορφή θρησκείας. Είναι η λατρεία των τσακαλιών από τα χαϊβάνια.
● Δημοκρατία: όλο κι όλο χίμαιρα, και πρέπει να την εξετάσουμε σε μια σειρά ενίων όπως ο Άγιος Βασίλης και ο παράδεισος.
● Φίλος: εκείνος που συμμερίζεται τα λάθη, τους φόβους και τις προκαταλήψεις σας.
● Κυνικός: άνθρωπος ο οποίος οσφραίνεται μυρωδιά λουλουδιών και κοιτάζει ολόγυρα ψάχνοντας φέρετρο.
● Ιδεαλιστής είναι εκείνος που, διαπιστώνοντας ότι τα τριαντάφυλλα μυρίζουν καλύτερα από τα λάχανα, συμπεραίνει ότι γίνονται και καλύτερη σούπα.
● Συνείδηση: εσωτερική φωνή που μας προειδοποιεί πως είμαστε κάτω από την παρακολούθησή Του.
● Ελπίδα: παθολογική πίστη στο αδύνατο.
● Μπροστά στο παρελθόν να υποκλίσεις το κεφάλι σου, μπροστά στο μέλλον να σηκώσεις τα μανίκια σου.
● Στη δημοκρατία το ένα κόμμα ξοδεύει όλες τις δυνάμεις του για ν' αποδείξει ότι το άλλο κόμμα είναι ανίκανο να κυβερνά τη χώρα. Συνήθως και τα δυο κόμματα αποδεικνύουν και το ένα και το άλλο.
● Να ισχυρίζεται κανείς ότι τα ελαττώματα της δημοκρατίας θεραπεύονται με την άνοδο της δημοκρατίας, είναι σαν να λέει πως η εγκληματικότητα θεραπεύεται με την άνοδο της εγκληματικότητας.
● Όταν ακούω πως ο όχλος χειροκροτεί κάποιον η καρδιά μου σφίγγεται από την συμπόνια. Γιατί, για ν’ αλλάξουν τα χειροκροτήματα σε γιούχα χρειάζεται να ζήσει λίγο περισσότερο.
● Αρχιεπίσκοπος: χριστιανικός ιερέας που έφτασε σε ποιο μεγάλο αξίωμα παρά ο Ιησούς Χριστός.
● Εκείνος που ξέρει, δουλεύει, εκείνος που δεν ξέρει, μαθαίνει τους άλλους, εκείνος που δεν ξέρει να μαθαίνει, διοικεί, εκείνος που δεν ξέρει να διοικεί, κυβερνά.
● Η συζυγική απάτη – δημοκρατία εφαρμοσμένη στην αγάπη.
● Γυναίκα είναι ταυτόχρονα: μήλο, φίδι και απογοήτευση.
● Όπου και να ακούσετε πως κάποιος μιλάει για την πατρίδα, να ξέρετε ότι αυτός περιμένει πως θα πληρωθεί για αυτό.
άνω
Μονταίν, Μισέλ(1533 - 1592)
Ο τελευταίος ουμανιστής της Ανανέωσης και ο πρώτος ηθικολόγος της Νέας Εποχής.
Στις αναμνήσεις τον σύγχρονων και στην μνήμη των απόγονων ο Μονταίν έμεινε ως μεγάλος επιστήμονας, προοδευτικός πολιτικός, γνήσιος πατριώτης, ανιδιοτελής άνθρωπος που ποτέ δεν πρόδωσε της πεποιθήσεις του όσο και δύσκολες και τραγικές να ήταν οι περιστάσεις.
Ήταν φυσική η επιθυμία του να βοηθήσει τη χώρα του που κατασπαραζόταν από τους θρησκευτικούς πολέμους. Οι γνώσεις και το κύρος του ήταν τόσο μεγάλες ώστε οι αντιμαχόμενες πλευρές έκαναν τα πάντα για να τον παρασέρνουν με το μέρος τους. Ο Μονταίν απομακρύνθηκε από την πολιτική δράση και ασχολήθηκε με τη συγγραφή, γιατί δεν επιθυμούσε να καταπιέζει την συνείδησή του.
Ο Μονταίν έγραψε πολλά και διαφορετικά έργα, όμως τα "Δοκίμια" ήταν εκείνα που είχαν την μεγαλύτερη επιρροή στην διαμόρφωση της φιλοσοφικής, ηθικής και πολιτικής σκέψης της Ευρώπης.
Μεγάλη αξία για τον πολιτισμό του μέλλοντος είχε η πρωτιά του Μονταίν στο ότι ήταν εκείνος που αποδοκίμασε την υποθετική παντοδυναμία του ανθρώπου που αντιπαραθέτει τον εαυτό του απέναντι στη φύση και που θεωρεί το περιβάλλον ως απέραντο πεδίο για την χρησιμοποίηση των δυνάμεων του και την κοντόφθαλμη και καταστρεπτική δραστηριότητα του.
Επίσης ο Μονταίν ήταν ο πρώτος από τους ουμανιστές που άρχισε να μιλάει για την ατέλεια του ανθρώπινου νου και βλέποντας ως απόδειξη αυτής της θέσης την ατέλεια αυτού του κόσμου που δημιουργήθηκε από τα χέρια των ανθρώπων και με την άπληστη θέλησή τους.
Δυστυχώς στους καιρούς μας η πλειοψηφία με μανία συνεχίζει την καταστροφική δράση της.
Η απολογητική του ανθρώπου, που ζει σε αρμονία με τη φύση να δημι0ουργεί έναν κόσμο πολιτισμού σύμφωνα όχι μόνο με ανθρώπινους, αλλά και με φυσικούς νόμους, αρχίζει με τον Μονταίν που εμβάθυνε και ανέπτυξε τις ιδέες στα έργα του Δημόκριτου, τα οποία ο Μονταίν γνώριζε από την εφηβική ηλικία του.
Ο άνθρωπος, σύμφωνα με την αντίληψη του συγγραφέα των "Δοκιμιών", γίνεται πολιτισμένος μόνο όταν όλες οι σκέψεις του κατευθύνονται στο να τελειοποιήσει το πνεύμα του, το νου, τη θέληση, το αισθητικό του γούστο και το σώμα του. Ο καρπός αυτής της καλλιέργειας του ανθρώπου είναι η πνευματική και η σωματική του υγεία.
Το μεγαλείο του πολιτισμού ο Μονταίν έβλεπε στην απλότητα των κοινωνικών σχέσεων, στην πρωτόγονη καθαρότητα των ηθών, στην ειλικρίνεια του κοινού νου. Η κουλτούρα των ανθρώπων, κατά την άποψη του Μονταίν είναι τόσο υψηλή όσο εμπιστεύονται τη φύση και ακολουθούν τις οδηγίες της. Όχι να αλλάξουμε τη φύση, αλλά να μαθαίνουμε απ' αυτή, αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος προς τον πραγματικό πολιτισμό.
* * *
● Όποιον και αν προσπαθήσει να παριστάνει ο άνθρωπος, πάντα θα παίξει και τον εαυτό του.
● Η αληθινή αξιοπρέπεια είναι σαν το ποτάμι: όσο πιο βαθύ είναι, τόσο λιγότερο θόρυβο βγάζει.
● Είμαι της γνώμης ότι αν δεν είχαμε νόμους, θα ζούσαμε καλύτερα απ' ό,τι ζούμε τώρα που τους έχουμε μπόλικους.
● Τυχεροί, αυτοί οι γιατροί! Οι επιτυχίες τους λάμπουν σε ακτίνες του ήλιου, αλλά οι αποτυχίες τους ήρεμα αναπαύονται κάτω από τη γη.
● Στην αυτοκριτική σου πάντα και με προθυμία πιστεύουν, στον αυτοέπαινο ποτέ.
● Προσέξτε τα γηρατειά να μη βάζουν περισσότερες ρυτίδες πάνω στην ψυχή σας, απ' ό,τι στον πρόσωπό σας.
● Ο γάμος είναι σαν το κλουβί. Βλέπει κανένας τα πουλιά που είναι έξω, να πασχίζουν απεγνωσμένα να μπουν μέσα κι εκείνα που είναι μέσα, να βγουν έξω.
● Η υλική φτώχεια θεραπεύεται εύκολα. Η φτώχεια της ψυχής όμως, ποτέ.
● Δεν υπάρχει τόσο ταπεινωτική απάντηση, όσο η περιφρονητική σιωπή.
● Η ολιγολογία και η σεμνότητα: προσόντα που είναι πολύ χρήσιμα για μια κουβέντα
● Σιωπηλότητα και σεμνότητα: προσόντα πολύ χρήσιμα για την κουβέντα.
● Αν θέλεις να απαλλαχθείς από την αμάθεια, πρέπει να παραδέχεσαι ότι είσαι άξεστος.
● Η Βλακεία μπαίνει μπροστά για να την βλέπουν όλοι, ενώ η Σοφία μένει πίσω για να τους βλέπει όλους.
● Η αδιαμφισβήτητη απόδειξη σοφίας είναι η συνεχώς καλή διάθεση.
● Η αμάθεια έχει δυο όψεις: η μία η αναλφάβητη προηγείται της γνώσης, η άλλη η ξιπασμένη την ακολουθεί.
● Στην αρχή της κάθε φιλοσοφίας βρίσκεται η έκπληξη, η εξέλιξή της είναι η μελέτη, στο τέλος της: η άγνοια.
● Η μοίρα είναι συνήθως πιο ευνοϊκή σ' εκείνα τα τολμήματά μας όπου η επιτυχία εξαρτάται αποκλειστικά από εμάς τους ίδιους
● Ο άνθρωπος που φοβάται να υποφέρει, υποφέρει ήδη απ' αυτό που φοβάται.
● Χίλιοι δρόμοι απομονώνουν από τον στόχο και μόνο ένας δρόμος οδηγεί εκεί.
● Θ' ακολουθήσω το σωστό δρόμο έστω κι αν με βγάλει στη φωτιά, αλλά θα σβήσω τη φωτιά αν μπορέσω.
● Εκείνος που είναι μολυσμένος με το φόβο της αρρώστιας, είναι ήδη μολυσμένος με την αρρώστια του φόβου.
● Ο υφήλιος θεωρεί μερικούς ανθρώπους θαύμα, όμως οι γυναίκες τους και οι γείτονές τους δεν έβλεπαν σ’ αυτούς κάτι αξιοσημείωτο.
● Εάν ζήσατε ένα χρόνο και είδατε την αλλαγή των εποχών του χρόνου: χειμώνας, άνοιξη, καλοκαίρι, φθινόπωρο, τότε είδατε τα πάντα και τίποτα καινούργιο δεν πρόκειται να δείτε.
● Στη ζωή μου είδα πολλούς ανθρώπους οι οποίοι κατάντησαν να είναι ολοκληρωμένοι βλάκες από την υπερβολική δίψα για γνώση.
άνω
Μπέικον, Φρανσις(1561 - 1626)
Ο Μπέικον ήταν ένας από τους θεμελιωτές του φιλοσοφικού εμπειρισμού και πρόδρομος του προσανατολισμού των φυσικών επιστημών στην εμπειρία.
Εάν στον Μεσαίωνα η φιλοσοφία στενά συνδέθηκε με την θεολογία και στην εποχή της Αναγέννησης με την τέχνη, τώρα στη Νέα Εποχή κατά την γνώμη του Μπέικον πρέπει να βασίζεται και να επηρεάζει την επιστήμη.
Ο Μπέικον πίστευε πως ο σκοπός της επιστήμης δεν είναι να παρατηρεί τη φύση όπως ήταν στην Αρχαιότητα, δεν είναι να γνωρίζει τον Θεό όπως ήταν στον Μεσαίωνα, αλλά ο σκοπός της είναι να φέρει όφελος και κέρδος στην ανθρωπότητα.
Η φιλοσοφία του Μπέικον ήταν εκείνη που γέννησε την "Νέα ευρωπαϊκή εποχή" που κυριαρχεί μέχρι τον 21το αιώνα. Δυστυχώς στην σύγχρονη εποχή επικράτησε ο ωφελιμιστικός και πραγματοκρατικός χαρακτήρας της επιστήμης, γιατί ο άνθρωπος ξέχασε ότι πρέπει να "κυβερνάει τη φύση υποτάσσοντας στους νόμους της".
Η επιστήμη και ειδικά η τεχνική υψώθηκαν πάνω από τον άνθρωπο, παραμέρισαν το Φιλοσοφικό Πνεύμα και έπαψαν να είναι μέσο, αλλά έγιναν σκοπός και νόημα. Η τεχνοκρατική σκέψη αφάνισε τον αληθινό πολιτισμό και διαστρέφει το πνεύμα της επιστήμης.
Ως λαμπερή προσωπικότητα της εποχής του ο Μπέικον έφτασε μέχρι τη θέση του πρωθυπουργού, όμως κατηγορήθηκε από συνωμότες για προδοσία που δεν αποδείχτηκε ποτέ. Γλίτωσε με πολλή τύχη τη φυλάκιση αφού επέβαλε υψηλό χρηματικό πρόστιμο.
Ως συγγραφέας - με την υπογραφή του - μας άφησε ένα σημαντικό έργο, απαγορευμένο στην εποχή του, το ουτοπικό μυθιστόρημα "Nova Atlantis" που περιγράφει μια μελλοντική κοινωνία "Οίκο των σοφών" και σε μεγάλο βαθμό προφητεύει το μέλλον της ανθρωπότητας.
Ο σκοταδισμός και οι δεισιδαιμονίες της εποχής του δεν επέτρεπαν σ' έναν άνθρωπο της ανώτερης τάξης να γράφει θεατρικά έργα αφού θα ξέπεφτε και θα γελοιοποιούταν. Ο Μπέικον ήταν αναγκασμένος για να διαδώσει τις φιλοσοφικές του απόψεις να γράφει θεατρικά έργα και να τα υπογράφει με τα ονόματα των ασήμαντων ανθρώπων: του Μάρλοου και του Σαίξπηρ.
Οι σημερινές κρυπτογραφικές υπηρεσίες ήδη έχουν ανακαλύψει στα τυπωμένα έργα του Σαίξπηρ μια αληθινή κρυπτογραφική βιογραφία του Μπέικον, όπου ο ίδιος γράφει: "…Ο κυριότερος σκοπός μου είναι να γράφω μια μικρή ιστορία της ζωής μου και ταυτόχρονα μια αληθινή ιστορία της εποχής μου. Θα χρησιμοποιήσω το όνομα του Μάρλοου, πριν πάρω το όνομα του Σαίξπηρ, με τρόπο ώστε να μείνω άγνωστος. Ετοιμάζω μια έξοδο χωρίς επιστροφή…"
Ο σκοταδισμός και οι δεισιδαιμονίες της εποχής μας δεν επιτρέπουν "για ευνόητους λόγους;;;" να διορθώνονται τόσο! χοντρά λάθη, να διορθώνονται τόσο! μεγάλες αδικίες.
Κάνω ένα μικρό βηματάκη προς την ανατροπή τέτοιων αισχρών φαινομένων: στην ιστοσελίδα μου όλα αυτά που "έγραψαν" ο Σαίξπηρ και ο Μάρλοου επιστρέφουν στον αληθινό δημιουργό τους, στον Φράνσις Μπέικον.
* * *
● Όταν ένας άνθρωπος είναι ευγενικός κι εγκάρδιος στους αγνώστους, αυτό δείχνει ότι είναι κοσμοπολίτης.
● Ενώ η φιλόσοφοι λογομαχούν, τι είναι σπουδαιότερο: η αρετή είτε η ηδονή, εσύ ψάξε τον τρόπο να τα αποκτήσεις και τα δυο.
● Μερικά βιβλία είναι άξια να τα δοκιμάζεις, μερικά να τα καταπίνεις και μερικά, πολύ λίγα, να τα μασάς και να τα χωνεύεις.
● Διάβαζε, όχι για να αντιλέγεις και να αναιρείς, ούτε για να πιστεύεις και να πείθεσαι, ούτε για να βρίσκεις κουβέντα κι ομιλία, αλλά για να ζυγίζεις και να συλλογίζεσαι.
● Το διάβασμα κάνει τον άνθρωπο γνωστικό, η συζήτηση ετοιμόλογο, και η συνήθεια να σημειώνει τον κάνει τακτικό.
● Διάβαζε, όχι για να αντιλέγεις και να ανασκευάζεις, ούτε για να παίρνεις ως δεδομένα αυτά που διαβάζεις, ούτε για να βρίσκεις αντικείμενο συζήτησης και επίδειξης, αλλά για να ζυγίζεις και να σκέφτεσαι.
● Είναι παράξενος πόθος το να επιδιώκεις την εξουσία και να χάνεις την ελευθερία.
● Ο άνθρωπος κυριαρχώντας πάνω στους άλλους, χάνει τη δική του ελευθερία.
● Έχω σκεφτεί πολλές φορές το θάνατο και βρήκα ότι είναι το λιγότερο από τα κακά του κόσμου.
● Εκείνος που άρχισε με σιγουριά θα τελειώσει με αμφιβολίες, αλλά εκείνος που άρχισε το δρόμο του με αμφιβολίες θα τελειώσει με σιγουριά.
● Στην ιστορία του κόσμου δεν υπήρξε ποτέ φιλόσοφος ή αίρεση, νόμος ή πειθαρχία που να εξυψώσουν τόσο το κοινό καλό, όσο η χριστιανική πίστη.
● Λίγη φιλοσοφία τείνει να στρέψει τον άνθρωπο προς τον αθεϊσμό. Αλλά το βάθος στη φιλοσοφία φέρνει τις σκέψεις των ανθρώπων στη θρησκεία.
● Βεβαίως έχετε το δικαίωμα να κριτικάρετε και ν' αποδοκιμάζετε το βιβλίο μου, αφού το διαβάσατε με προσοχή και με περίσκεψη.
● Τίποτε δεν κάνει μεγαλύτερο κακό σ' ένα κράτος από το ότι οι πονηροί περνούν για έξυπνοι.
● Θα δυσκολεύτηκε πολύ εκείνος που προκειμένου να βάλει περισσότερη αλήθεια κι αναλήθεια μαζί, μέσα σε λίγες λέξεις, είπε: "Όποιος είναι ευχαριστημένος από τη μοναχικότητα είναι άγριο θηρίο, ή Θεός.
● Έξυπνος άνθρωπος θεωρήθηκε εκείνος που, στην ερώτηση πότε πρέπει να παντρεύεται κάποιος, εδωσε την εξής απάντηση: "Ο νέος όχι ακόμα , ο μεγάλος ποτέ.
● Είναι το ίδιο δύσκολο και σκληρό να είσαι πραγματικός πολιτικός όσο το να είσαι πραγματικά ηθικός.
● Τα πλούτη δεν μπορούνε να θεωρούνται ως άξιος σκοπός της ανθρώπινης ζωής.
● Το να μιλάς συνέχεια με υπερβολές έχει χάρη μόνο όταν μιλάς για έρωτα.
● Η αυτοκυριαρχία και η ευθέτηση στις συζητήσεις αξίζουν περισσότερο από την ευγλωττία.
● Η παρατεταμένη ομιλία βοηθάει την υπόθεση σε τέτοιο βαθμό, όσο η ουρά φορέματος βοηθάει στο βάδισμα.
● Γράψε τις σκέψεις της στιγμής. Αυτές που έρχονται χωρίς να τις αναζητήσεις, είναι συνήθως, και οι πιο αξιόλογες.
● Σκεφτόμαστε σύμφωνα με τις υποβολές της φύσης, μιλάμε όπως μας συμβουλεύουν οι δάσκαλοί μας, αλλά δρούμε από συνήθεια.
● Εάν η περηφάνια από την περιφρόνηση των άλλων θα υψωθεί μέχρι την περιφρόνηση του εαυτού της, τότε θα μετατραπεί σε φιλοσοφία.
● Η βλακεία του ενός αποτελεί την ευτυχία του άλλου.
● Η διδασκαλία πρέπει να γίνεται έτσι ώστε ο μαθητής να αγαπάει το μάθημα και όχι τον δάσκαλο.
● Δεν υπάρχει μεγαλύτερη σοφία από την εγκαιρότητα.
● Όπως λέει η Αγία Γραφή πρέπει να συγχωρούμε τους εχθρούς μας, αλλά πουθενά δεν αναφέρεται ότι πρέπει να συγχωρούμε και τους φίλους μας.
● Τα λεφτά είναι σαν την κοπριά, εάν δεν τα διασκορπίσεις δεν έχεις κανένα όφελος.
● Όποιος ξεκινάει από αμφιβολίες καταλήγει σε βεβαιότητες.
● Η ελπίδα είναι καλή για πρόγευμα, αλλά πολύ άσχημη για γεύμα.
● Ενατένηση: το ευπρεπές χασομέρι.
● Εκείνος που κουτσαίνει αλλά ξέρει το δρόμο θα φτάσει πρωτύτερα παρά εκείνος που τρέχει αλλά έχασε το δρόμο.
● Η αλήθεια είναι η κόρη του χρόνου, όχι του κύρους.
● Η σύζυγος, για τους νέους άνδρες είναι βασίλισσα, για τους ενήλικους, φίλος, ενώ για τους γέρους, νταντά.
● Αν δεν θυμάσαι τις τρέλες, που η αγάπη σε ανάγκασε να κάνεις, τότε στ' αλήθεια δεν αγάπησες.
● Το διάβασμα είναι μια κουβέντα με τους σοφούς, ενώ η δράση είναι μια συνάντηση με τους ανόητους.
● Δεν υπάρχει μεγαλύτερη σοφία παρά η εγκαιρότητα.
● Ο γάμος είναι έξυπνο πράμα για τον βλάκα και ανόητο για τον έξυπνο.
● Είναι αξιολύπητος εκείνος που έχει λίγες επιθυμίες και πολλές φοβίες, μα αυτή είναι η μοίρα των μοναρχών.
● Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ζημιά για την χώρα όπου την πονηριά δέχονται σαν σοφία.
Τα γνωμικά που υπέγραψε ως Σαίξπηρ και Μάρλοου:
● Τα μικρά ανθρωπάκια γίνονται διασημότητες, όταν τελειώνουν οι Μεγάλοι Άνθρωποι.
● Ν' αγαπάς και να είσαι σοφός είναι εντελώς αδύνατο για τον άνθρωπο.
● Ω! Παντοδύναμε, γνωρίζουμε ποιοι είμαστε, αλλά δεν ξέρουμε ποιοι μπορούμε να γίνουμε.
● Οι κακοί τρόποι των ανθρώπων ζούνε πάνω στο χαλκό, τις αρετές τις γράφουμε πάνω στο νερό.
● Μερικοί εξυψώνονται με την αμαρτία και μερικοί γκρεμίζονται από την αρετή.
● Η προσωπικότητά μας είναι κήπος, ενώ η θέλησή μας είναι ο κηπουρός.
● Οι κοπέλες δεν θέλουν τίποτα εκτός από τον άνδρα, και όταν τον αποκτούν θέλουν και όλα τα υπόλοιπα.
● Για τους κατακουρασμένους η σκληρή πέτρα είναι σαν πούπουλο, για τον τεμπέλη σκληρό είναι και το πούπουλο.
● Η ραδιουργία είναι η δύναμη των αδύνατων. Ακόμα και ο ανόητος είναι ικανός να βλάπτει.
● Η συντομία είναι η ψυχή του πνευματώδους λόγου.
● Αν δεν υπήρχε το λογικό, θα μας είχε εξαντλήσει ο αισθησιασμός. Μας δόθηκε ο νους για να δαμάσουμε τις ανοησίες της ηδυπάθειας.
● Δεν βρέθηκε μέχρι τώρα φιλόσοφος που να μπορεί να υποφέρει στωικά τον πονόδοντο.
● Η ανεκτικότητα είναι γενναιότητα, όχι η εκδίκηση.
● Ο φόβος είναι ο παντοτινός συνοδοιπόρος της αναλήθειας.
● Χρυσός: μέταλλο που εύκολα ενώνεται με την ανθρώπινη σάρκα προκαλώντας την οξείδωση και την αποσύνθεσή της.
● Μεγάλος είναι αυτός που σαν ανδρωθεί κρατά καρδιά μικρού παιδιού.
● Το απατηλό πρόσωπο θα κρύψει όλα που σκάρωσε η ύπουλη καρδιά.
άνω
Μπουάστ, Πιερ(1765-1824)
● Η αδύναμη κακία παρηγορεί τον εαυτό της με κακογλωσσιά.
● Να επιδιώκεις τη δόξα του λογοτέχνη, είναι σαν να τρέχεις γυμνός μέσα σε σφήκες.
● Τα δεσμά σκούριασαν: η δημοκρατία τα έλουσε με αίμα, η τυραννία τα χρύσωσε, η νεότερη πολιτική τα καθάρισε, τα γυάλισε και πάνω τους έγραψε "Ελευθερία".
● Πρέπει να ανεχόμαστε την αμάθεια και την ανοησία σαν υπέρτερες δυνάμεις του αντίπαλου.
● Να κουβεντιάζεις με ανόητους είναι σαν ν' ανάβεις λαμπάδα για τους τυφλούς.
● Αδιαλλαξία: ή αδυναμία του νου.
● Οι ψευδής υποσχέσεις παραδείσου έκαναν εκατομμύρια ανθρώπων άξιους κόλασης.
● Η φωνή της καθαρής συνείδησης είναι πιο ευχάριστη από εκατό φωνές της δόξας.
● Η απλότητα είναι η κατανόηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
● Τυπογραφία: το βαρύ πυροβολικό της σκέψεις
● Η όμορφη γυναίκα πεθαίνει δυο φορές.
● Εκείνος που κρατάει την αλυσίδα, δεν είναι πιο ελεύθερος από εκείνον που την σέρνει.
● Ο αυτόχειρας ταυτόχρονα είναι και δειλός και γενναίος: δεν έχει το θάρρος να παλεύει με το χρόνο, αλλά δε φοβάται την αιωνιότητα.
● Οι κριτικοί πρέπει να μιμούνται τα καλά τσοπανόσκυλα: οδηγούν, σταματούν, δαμάζουν γαβγίζοντας, αλλά ποτέ δαγκώνοντας.
● Μέσα στη φουρτούνα της επανάστασης οι άνθρωποι που δεν γνωρίζουν πως πρέπει να κρατάς στα χέρια σου ένα κουπί, παίρνουν στα χέρια τους το τιμόνι.
● Για να γράφεις σωστά την ιστορία του κόσμου πρέπει να ξεχάσεις την πίστη σου, την πατρίδα σου και το κόμμα σου.
● Ο δημιουργός μιας ιδέας είναι ένας φυλακισμένος που έχει αξίωση να φωτίζει τη γη απ' το μπουντρούμι του.
● Ο πόλεμος είναι πολιτικός καρκίνος που φθείρει το κορμί των πιο δυνατών κρατών.
● Το δείπνο του πλουσίου είναι ύβρις για την πείνα του φτωχού.
● Η τέχνη ν' ακούς έχει την μεγαλύτερη αξία απο την τέχνη να μιλάς.
● Όποιος μιλάει σπέρνει, όποιος ακούει μαζεύει τη σοδειά.
● Μόνο η ευγενικές καρδιές μπορούν να αντιλέγουν και να λογομαχούν χωρίς μίσος.
● Οι απολαύσεις της σκέψης παρατείνουν τη ζωή τόσο, όσο οι απολαύσεις του σώματος τη συντομεύουν.
● Όποιος ανοίγει το πορτοφόλι του για τους κακότυχους, εκείνος βάζει μέσα καλές αναμνήσεις.
● Η επιτυχία είναι η μοναδική ορατή διαφορά μεταξύ μεγαλοφυΐας και τρέλας.
● Ο φθονερός είναι δυστυχισμένος από τη δική του ατυχία και την ευτυχία του πλησίον.
● Να δανείζεσαι δεν είναι και κατά πολύ καλύτερο απ' το να ζητιανεύεις. Ακριβώς όπως και το να δίνεις δανεικά με μεγάλο τόκο δεν είναι και κατά πολύ καλύτερο απ' το να κλέβεις.
● Έπαρση: η φιλενάδα της απειρίας.
● Η διαρκής δυσπιστία είναι υπερβολική τιμή για να μη μπορούν να σε ξεγελάσουν.
● Ο γενναίος άνθρωπος συνήθως υποφέρει χωρίς να παραπονιέται, ενώ ο αδύναμος παραπονιέται χωρίς να υποφέρει.
● Στις επαναστάσεις που μοιάζουν το σκάκι, τα πιόνια μπορούν να εξολοθρεύσουν, να σώσουν τον βασιλιά ή να πάρουν την θέση του.
● Η πιο ευγενική και γλυκιά εκδίκηση είναι η συγχώρεση.
● Η σοφία θέλει επιδοκιμασία… η ματαιοδοξία ζητάει επαίνους.
● Εκείνος που μιλάει σπέρνει, εκείνος που ακούει μαζεύει τη σοδειά.
● Πιο σίγουρα μπορείς να βρεις την ευτυχία παραμένοντας στο σπίτι, παρά ψάχνοντάς την έξω.
● Ο σκέψεις είναι τα φτερά της ψυχής.
● Εκείνος που κατέχει τα πάντα με τίποτα δεν μπορεί να γνωρίζει την απόλαυση.
● Τις προσβολές γράψτε πάνω στην άμμο, τις ευεργεσίες χαράξτε πάνω στο μάρμαρο.
● Η απλότητα είναι η κατανόηση της δικής σου ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
● Η αφέλεια είναι εμπιστοσύνη της αθώας καρδιάς.
● Η πιο ευγενική και γλυκιά εκδίκηση είναι η συγχώρεση.
● Το φως της αλήθειας συχνά καίει το χέρι εκείνου που το υψώνει.
● Η δίψα για ηδονή σε κάνει σκληρό.
● Οι εραστές επιμελώς κρύβουν τα ελαττώματά τους, ενώ οι σύζυγοι τους επιδεικνύουν ο ένας μπροστά στον άλλο.
● Δυστυχώς μερικές φορές δεν έχουμε τη δύναμη και την εξουσία να τηρούμε τις υποσχέσεις μας, όμως πάντα μπορούμε να μην τις δίνουμε.
● Η αρετή πάντα έχει περισσότερους θαυμαστές, παρά μιμητές.
● Το πρώτο βήμα της αχαριστίας είναι η αναζήτηση παρακινήσεων του ευεργέτη.
● Η δηκτικότητα της γυναίκας στον ίδιο βαθμό είναι σιχαμερή όπως το ξύδι μέσα στο γάλα.
● Οι γυναίκα θα ήταν απελπισμένη αν η φύση την έκανε τέτοια όπως την κάνει η μόδα.
● Η φτώχεια ακολουθεί τα ίχνη της τεμπελιάς, ενώ η ασθένεια της ακράτειας.
● Η διπλωματία δεν είναι τίποτα άλλο παρά αστυνομία με μεγάλη στολή.
● Ο φτωχός καλύτερα απολαμβάνει το τριαντάφυλλο στο πρεβάζι του παράθυρου, παρά ο πλούσιος τους μεγάλους κήπους του.
● Εκείνος που μιλάει σπέρνει. Εκείνος που ακούει μαζεύει τη σοδειά.
● Η σοφία αναμένει την επιδοκιμασία ενώ η ματαιοδοξία απαιτεί εγκώμια.
● Ο ορθότερος τρόπος να ελαφρύνεις τη δυστυχία σου, είναι να ελαφρύνεις τις δυστυχίες των άλλων.
● Η μνήμη για τις προσβολές είναι πάντα πιο ισχυρή, παρά η μνήμη για τις ευεργεσίες.
άνω
Νίτσε, Φρίντριχ(1844 - 1900)
Η διαφορά μεταξύ του τρόπου ζωής του Νίτσε και των ιδεών του ήταν τόσο μεγάλη ώστε οι περισσότεροι βιογράφοι και ερευνητές των θεωρούσαν υποκριτή.
Ο φιλόσοφος που κήρυξε πόλεμο στις χιλιόχρονες ηθικές αξίες και ανέδειξε την ιδέα του Υπεράνθρωπου, στην πραγματικότητα ήταν ένας ήσυχος σεμνός και ευλαβής καθηγητής της κλασσικής φιλολογίας.
Ένας σύγχρονος του Νίτσε τον περιγράφει: "Είχε της συνήθεια να μιλάει με πολύ αδύνατη φωνή. Βάδιζε προσεκτικά και πάντα συλλογισμένος. Το πρόσωπό του ήταν ήρεμο με μάτια που κοιτούσαν μέσα, κάπου μακριά".
Με την συμπεριφορά του ο φιλόσοφος απέκτησε το παρατσούκλι "ο άγιος". Ο καλύτερος φίλος του ο Βάγκνερ απέφευγε επί παρουσία του να λέει χυδαία ανέκδοτα, γιατί μια φορά όταν ο Νίτσε άκουσε το αγαπημένο αισχρόλογο αστείο του Βάγκνερ κοκκίνισε και κοίταξε τον φίλο του με τόση έκπληξη και αμηχανία, ώστε εκείνος δεν ήξερε που να κρυφτεί από την ντροπή του.
Ο Νίτσε πάντα προκαλούσε την συμπάθεια του απλού κόσμου. Ακόμη και οι πωλήτριες σταφυλιού διάλεγαν για τον Νίτσε τα καλύτερα τσαμπιά.
Όμως… ο δέκατος ένατος αιώνας δεν είχε ανάγκη τον Νίτσε. Με πολλές δυσκολίες κατάφερε να δημοσιεύσει μερικά από τα γραπτά του συνήθως με δικά του έξοδα, αλλά το αναγνωστικό κοινό δεν αγόραζε τα βιβλία του.
Το σπουδαιότερο του έργο "Τάδε έφη Ζαρατούστρα" που μετά από το θάνατό του ο αριθμός των αντίτυπων ανταγωνιζόταν με τη Βίβλο, ο Νίτσε δώρισε στους φίλους και γνωστούς του σε ποσοστό… επτά αντίτυπα.
Σε μια αποστολή του έγραφε: "Ούτε ανάμεσα στους ζωντανούς, ούτε ανάμεσα στους νεκρούς έχω κανένα με τον οποίον νιώθω ψυχική συγγένεια".
Όμως … ήταν, είναι και το βασικό, θα είναι τόσοι και τόσοι που θα νιώθουν την συγγένεια με αυτήν την μεγάλη και προφητική ψυχή.
Ήταν ο Άνθρωπος που κατείχε την Πικρή Γνώση: "Να πας με την Αγάπη σου και την Αλήθεια σου στην ευλογημένη φυλακή της μοναχικότητας, και μόνο ύστερα από το θάνατό σου, μετά από πολλά χρόνια θα σε ακολουθήσει κουτσαίνοντας το δίκιο".
* * *
● Τελικά, τι είναι οι ανθρώπινες αλήθειες; Είναι αδιάψευστες ανθρώπινες παραπλανήσεις.
● Η ηθικοί άνθρωποι αισθάνονται αυτοϊκανοποίηση όταν έχουν τύψεις συνείδησης.
● Ο άνθρωπος είναι ένα από τα λάθη του Θεού, ή ο Θεός του ανθρώπου.
● Η μόνη γόνιμη περιφρόνηση είναι εκείνη που αφορά τον εαυτό μας, γιατί έτσι μπορούμε να τον υπερβούμε και να τον ξαναπλάσουμε.
● "Αγάπα τον πλησίον σου", αυτό πρώτ' απ' όλα σημαίνει: "Άφησε τον πλησίον σου στην ησυχία του". Και ακριβώς αυτή η λεπτομέρεια της αρετής συνδέεται με τις μεγαλύτερες δυσκολίες.
● Να είσαι νομοθέτης είναι η πιο εκλεπτυσμένη μορφή της τυραννίας.
● Η ομορφιά είναι μια υπόσχεση ευτυχίας.
● Η φωνή της αληθινής ομορφιάς ηχεί πολύ σιγά και διεισδύει μόνο στα πιο ευαίσθητα αφτιά.
● Με τον όρο "ελευθερία του πνεύματος" εννοώ κάτι εντελώς σαφές: την άνευ όρων δυνατότητα να πεις "όχι" όταν είναι επικίνδυνο να πεις "όχι".
● Η λέξη "χριστιανισμός" περιέχει κάποια παρεξήγηση γιατί ουσιαστικά υπήρχε μόνο ένας χριστιανός, αλλά κι εκείνος πέθανε πάνω στο σταυρό.
● Πίστη σημαίνει να μη θέλεις να μάθεις την αλήθεια.
● Ο καλόψυχος στενοχωριέται κατανοώντας πως κάποιος του είναι υπόχρεος. Ο κακόψυχος: κατανοώντας πως είναι υπόχρεος σε κάποιον.
● Τα αποτελέσματα που έχει η τιμωρία στους ανθρώπους και στα ζώα είναι η αύξηση του φόβου, η όξυνση της πονηριάς, ο έλεγχος των επιθυμιών. Η τιμωρία δαμάζει τον άνθρωπο, αλλά δεν τον κάνει καλύτερο.
● Μην προσεύχεστε πια, αλλά να ευλογείτε και η γη θα γεμίσει με θεανθρώπους.
● Οι άρχοντες καταργήθηκαν. Η ηθική του κοινού ανθρώπου θριάμβευσε.
● Οι πεποιθήσεις είναι πιο επικίνδυνοι εχθροί της αλήθειας από τα ψέματα.
● Άλλα εκατό χρόνια εφημερίδας και οι λέξεις θα βρομάνε.
● Στα άτομα η παράνοια είναι σπάνια, στις ομάδες όμως, στα κόμματα, στα έθνη είναι ο κανόνας.
● Ο ιδεαλιστής είναι αδιόρθωτος, αν τον διώξουν από τον παράδεισό του εξιδανικεύει την κόλαση.
● Πολιτικός είναι κάποιος που διαιρεί τους ανθρώπους σε δυο τάξεις: σε υποχείρια και σε εχθρούς.
● Η αμφιβολία δηλητηριάζει τα πάντα χωρίς να σκοτώνει τίποτα.
● Για αυτήν την καινούρια μουσική χρειάζονται και καινούρια αφτιά.
● Για να μην καταστραφούμε από τη γνώση, έχουμε την Τέχνη.
● Το αστείο είναι ο επιτάφιος μιας συγκίνησης.
● Η έρημος ολοένα μεγαλώνει.
● Η μελαγχολία όλων των τελειωμένων πραγμάτων!
● Την ηθική προηγείται ο εξαναγκασμός, ύστερα η ηθική γίνεται έθιμο, αργότερα: ελεύθερη υπακοή και τελικά παίρνει μορφή ένστικτου.
● Αφού σου αρέσει ο άβυσσος, πρέπει να έχεις φτερά.
● Εκείνος που παλεύει με το τέρας πρέπει να προσέχει γιατί και ο ίδιος μπορεί να γίνει τέρας. Και αν συνέχεια κοιτάς τον άβυσσο, πρέπει να κατανοήσεις πως και ο άβυσσος σε παρακολουθεί.
● Το μαρτύριο είναι ο πιο σίγουρος τρόπος για να βρεις την αλήθεια.
● Οι εκπρόσωποι της πλειοψηφίας συνήθως ρίχνουν στον μοναχικό άνθρωπο την λάσπη της αδικίας, αλλά αδελφέ μου! εάν θέλεις να είσαι αστέρι πρέπει να λάμπεις για όλους, παρ' όλα τα εμπόδια!
● Ο άνθρωπος πλάστηκε ως ζώο, αλλά η άπληστη περιέργεια τον έκανε να πάψει να είναι ζώο. Δηλαδή ο άνθρωπος έπαψε να είναι άνθρωπος!..
● Την ηθική προηγείται ο εξαναγκασμός, αργότερα η ηθική γίνεται συνήθεια, μετά γίνεται ελεύθερη υπακοή και τελικά γίνεται ένστικτο.
● Τους ζητιάνους πρέπει να τους καταργήσουμε, αφού το να δίνουμε ελεημοσύνη και το να μη δίνουμε είναι στον ίδιο βαθμό οδυνηρό.
● Ο φανατισμός είναι η μοναδική δύναμη της θέλησης, που μπορούν να έχουν οι αδύναμοι και οι διστακτικοί.
● Φιλοδοξία μου είναι να πω σε δέκα προτάσεις αυτό που άλλοι λένε σε ένα ολόκληρο βιβλίο.
● Ό, τι και εάν ανακαλύψουμε εμείς, μετά από λίγο πληροφορούμεθα ότι το είχε ανακαλύψει ο μικρός αυτός λαός των Ελλήνων πολλούς αιώνες πρωτύτερα.
● Στον έρωτα και τον πόλεμο επιτρέπονται όλα!
● Η κάθε εκκλησία είναι μια πέτρα πάνω στον τάφο του θεανθρώπου: ποτέ δε θα μπορεί να επιτρέπει να αναστήσει.
● Η έννοια του «Θεού» έχει επινοηθείς ως αντίθεση της ζωής – σε αυτή συνοψίζεται, σε μια τρομακτική ενότητα, κάθε τι ζημιογόνο, δηλητηριώδες, συκοφαντικό, κάθε μίσος για τη ζωή.
● Εκείνος που με προσοχή παρακολουθεί πόσο των εκτιμούν, πάντα θα πικραθεί.
Όσσο, (Μπαγκουάν Σρι Ραζνίς), ένας Μεγάλος Δάσκαλος
Ουάιλντ, Όσκαρ(1854 - 1900)
Ως ένας πολύ αισθητικός άνθρωπος ο Ουάιλντ αφιέρωσε τη ζωή του στην αναζήτηση του ωραίου και του παράδοξου. Η λογοτεχνική του δόξα έφτασε στο αποκορύφωμα ύστερα από την έκδοση του "Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι".
Όλη η αριστοκρατία του Λονδίνου με θαυμασμό παρακολουθούσε και μιμούταν τον Ουάιλντ, όλοι επαναλάμβαναν τις πνευματώδης φράσεις του, αγόραζαν όπως και ο Ουάιλντ πολύτιμες πέτρες και με υπεροψία κοιτούσαν την ζωή, όμοια με τον Ουάιλντ.
Έπρεπε να βρεθεί στη φυλακή, να χάσει τους φίλους του, τη γυναίκα του, το λαμπερό παρελθόν, να υπέστη βασανισμούς και προσβολές, να κουβαλάει καθημερινά βαριές πέτρες για να καταλάβει πως το κοινωνικό καθεστώς είναι άδικο και τρομερό.
Η ζωή του ήταν μια ιλιγγιώδη ανύψωση και στο ίδιο βαθμό ιλιγγιώδη κατάρρευση, γνώρισε το πλούτο και τη φτώχια, είχε απολαμβάνει την αφοσίωση και την αγάπη μιας γυναίκας και ένα πάθος, που απορροφά τα πάντα, για έναν άνδρα.
Μια νύχτα, όταν "αποπλανήθηκε" από έναν νεαρό θαυμαστή του ταλέντου του μοίρασε τη ζωή του σε δυο μέρη: "πριν" και "μετά". Η αφέλεια και το πάθος του ερωτευμένου τον οδήγησαν σε σύγκρουση με την σκληρή κοινωνία, ακολούθησαν η δίκη, η ταπείνωση και η φυλακή.
Τα πιο δυνατά και αληθινά του έργα ο Ουάιλντ έγραψε ύστερα από τη φυλακή: "Μπαλάντα για τη φυλακή του Ρέντινγκ" και δυο άρθρα υπό τον τίτλο "Γράμματα για τη ζωή στη φυλακή".
Τα λόγια που έγραψε στο τέλος της τραγικής ζωής του ήταν εντυπωσιακά ειλικρινά και αληθινά:
"Σ' αυτήν την κοινωνία εγώ δεν έχω θέση. Όμως η Φύση θα βρει για μένα μια σπηλιά μες στα βουνά, όπου θα μπορέσω να κρυφτώ. Η Φύση θα γεμίσει τον ουρανό με άστρα για να μπορέσω τις νύχτες να περιπλανιέμαι μες στο σκοτάδι και ο άνεμος θα εξαφανίσει τα ίχνη μου για να μη μπορεί να με κυνηγάει κανείς. Στα καθαρά νερά της θα με λούζει η Φύση και θα με θεραπεύει με τα πικρά βότανά της".
* * *
● Η αλήθεια παύει να είναι αλήθεια, όταν την πιστεύουν περισσότεροι από έναν άνθρωπο.
● Όταν η θεοί θέλουν να μας τιμωρήσουν, τότε εισακούν στις προσευχές μας.
● Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι άλλοι άνθρωποι. Γνώμες κάποιου άλλου είναι οι σκέψεις τους, μίμηση οι ζωές τους, αντιγραφή τα πάθη τους.
● Φυσικότητα: είναι μόνο και μόνο μια πόζα, και επιπλέον η πιο εκνευριστική απ' άλλες που γνωρίζω.
● Εγωισμός δεν σημαίνει να ζεις όπως θέλεις εσύ, αλλά η απαίτηση από τους άλλους να ζουν έτσι όπως θέλεις εσύ.
● Είναι ανόητο να ορίζεις αυστηρούς κανόνες: τι πρέπει να διαβάζεις και τι όχι. Η μεγάλη μερίδα του σύγχρονου πολιτισμού βασίζεται πάνω σ' εκείνα που δεν πρέπει να διαβάζεις.
● Το δώρο που κάνουμε στη γυναίκα δεν πρέπει να είναι κάτι, το οποίο εκείνη δε θα μπορούσε να το φορέσει τα βράδια.
● Η ιστορία της γυναίκας είναι ιστορία της πιο φοβερής τυραννίας που γνώρισε ο κόσμος: η τυραννία του αδύνατου επάνω σε δυνατό. Μόνο τέτοια τυραννία μπορεί να είναι μακρόχρονη.
● Η γυναίκα έχει εκπληκτική διαίσθηση: μπορεί να μαντέψει τα πάντα, εκτός εκείνου που είναι ολοφάνερο.
● Οι γυναίκες χαλάνε οποιαδήποτε σχέση, όταν προσπαθούνε να την παρατείνουν για πάντα.
● Χειρότερο από την Αδικία είναι μόνο το Δίκιο χωρίς το σπαθί της τιμωρίας. Όταν το Καλό είναι ανήμπορο, είναι το Κακό.
● Η δημοτικότητα είναι ένα στεφάνι από δάφνες που ο όχλος χαρίζει στην κακής ποιότητας τέχνη.
● Ένα μόνο πράγμα σ' αυτόν τον κόσμο είναι χειρότερο από το να σε πιάνουν οι άνθρωποι στη γλώσσα τους, και αυτό είναι το να μη σε πιάνουν στη γλώσσα τους.
● Εάν αξίζει να κάνεις κάτι, θα έπρεπε να είναι εκείνο που θεωρείται ακατόρθωτο.
● Οι ανώμαλοι και οι ανόητοι καλοπερνούν διασκεδάζοντας, ξάπλωσαν στην πλατεία του θεάτρου και παρακολουθούν την σκηνή της Ζωής. Αν και δε γνωρίζουν τη γλύκα της νίκης, τουλάχιστον για αυτούς είναι άγνωστη και η πίκρα της ήττας.
● Σ' αυτόν τον κόσμο υπάρχουν μόνο δυο τραγωδίες. Η πρώτη, όταν δεν μπορείς να κατορθώσεις εκείνο που θέλεις και η δεύτερη, όταν κατορθώσεις.
● Όλοι ζούμε στον υπόνομο, μα κάποιοι από μας κοιτάνε τ' αστέρια.
● Η προσευχή πρέπει να μείνει χωρίς απάντηση, αλλιώς παύει να είναι προσευχή και γίνεται αλληλογραφία.
● Η θρησκεία: ο διαδεδομένος αντικαταστάτης της πίστης.
● Ο κάθε άγιος έχει παρελθόν, ο κάθε αμαρτωλός, μέλλον.
● Όταν οι κριτικοί διχάζονται, ο καλλιτέχνης συμφωνεί με τον εαυτό του.
● Η κοινωνία συχνά συγχωρεί τον εγκληματία. Τον οραματιστή, όχι!
● Η σύγχρονη δημοκρατία έχει ως μοναχικό αντίπαλο τον καλό μονάρχη.
● Η μόδα είναι μια μορφή ασχήμιας τόσο ανυπόφορη, που πρέπει να την αλλάζουμε κάθε έξι μήνες.
● Το πιο τρομακτικό στον φανατικό είναι η ειλικρίνειά του.
● Εγώ δεν μπορώ να κατευθύνω τον άνεμο, όμως πάντα μπορώ, έτσι να τοποθετήσω τα πανιά, ώστε να φτάσω στον στόχο μου.
● Οι γέροι πιστεύουν τα πάντα. Οι μεσήλικες υποπτεύονται τα πάντα. Οι νέοι ξέρουν τα πάντα.
● Αναμφίβολα πως τα πιο σπουδαία έργα που έφεραν στην ανθρωπότητα το πιο μεγάλο όφελος, προέρχονται από τους ανύπαντρους και άτεκνους ανθρώπους…
● Στον δύσμορφο και ευπαρουσίαστο αιώνα μας η ποίηση, η ζωγραφική και η μουσική αντλούν την έμπνευση όχι από τη ζωή, αλλά η μία από την άλλη.
● Οι περισσότεροι άνθρωποι χρεοκοπούν γιατί καταθέτουν το πάγιο κεφάλαιο τους στην πρόζα της ζωής. Η κατάθεση στην ποίηση δεν φέρνει τόκους, αλλά τουλάχιστον είναι τιμητική.
● Για τον έναν είναι ποίηση, για τον άλλον δηλητήριο.
● Όσο ο πόλεμος θα θεωρείται κακός, θα έχει πάντα τη γοητεία του. Όταν όμως θα θεωρηθεί χυδαίος και κακόγουστος, θα σταματήσει να είναι δημοφιλής.
● Η δημοκρατία είναι κοροϊδία του λαού με τη βοήθεια του λαού και για το καλό του λαού.
● Εκτός από τον εαυτό μας, δεν υπάρχει ψυχή για μια αξιόλογη κουβέντα.
● Οι κοινοί άνθρωποι αντιλέγουν στους άλλους, οι σοφοί αντιλέγουν στον εαυτό τους.
● Η Παιδεία είναι πολύ σπουδαίο πράγμα. Καλό είναι όμως να θυμόμαστε πότε πότε πως τα πράγματα που αξίζει να ξέρει κανείς δε διδάσκονται.
● Η ικανότητα να κάνεις καλή σαλάτα συγγενεύει με την τέχνη της διπλωματίας. Και στις δυο περιπτώσεις πρέπει να γνωρίζεις την ακριβής αναλογία λαδιού και ξυδιού.
● Η τέχνη είναι η πνευματική διαμαρτυρία μας, είναι μια θαρραλέα απόπειρα να υποδείξει κανείς στη ζωή το σωστό δρόμο.
● Όλοι είμαστε βουλιαγμένη στο βούρκο, αλλά μερικοί κοιτάζουν τ' άστρα.
● Η επιτυχία συνοδεύει την υπερβολή και όχι την μετριοπάθεια.
● Δημοσιογραφία: οργανωμένη κακολογία.
● Πείρα ονομάζει ο καθένας τα σφάλματά του.
● Δράση είναι το τελευταίο καταφύγιο όσων δεν μπορούν να ονειρευτούν.
● Η σοβαρότητα είναι το μοναδικό καταφύγιο των ρηχών ανθρώπων.
● Όταν στα χέρια σου κρατάς άσσους, πρέπει να παίζεις το παιχνίδι τίμια.
● Για να έχεις φυσικότητα πρέπει να αποκτάς την ικανότητα να υποκρίνεσαι.
● Η βάση της αισιοδοξίας είναι ο απόλυτος τρόμος.
● Στους παλιούς καλούς καιρούς τα βιβλία έγραφαν οι συγγραφείς και τα διάβαζαν όλοι, τώρα όμως βιβλία γράφουν όλοι, αλλά δεν τα διαβάζει κανένας.
● Η κοινή γνώμη θριαμβεύει μόνο εκεί που κοιμάται η σκέψη.
● Ο γάμος είναι το μοναδικό είδος αιώνιας φυλακής από την οποία μπορούμε να πάρουμε αναστολή για κακή διαγωγή.
● Οι γυναίκες μοιράζονται τη χαρά μας, διπλασιάζουν τα βάσανά μας και τριπλασιάζουν τα έξοδά μας.
● Ο Θεός έπλασε τον κόσμο μας, οι ποιητές τον διορθώνουν.
● Τίποτε δεν ενοχλεί περισσότερο τους εχθρούς σου από το να τους συγχωρείς.
● Ο κόσμος είναι φτιαγμένος από τους βλάκες έτσι ώστε να μπορούν να μισοζούν και οι σοφοί.
● Η φιλία μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας είναι αδύνατη. Πάθος, έχθρα, θαυμασμό, έρωτας – ναι, αλλά φιλία όχι.
● Η πλειοψηφία έχει αχόρταγη επιθυμία να μάθει τα πάντα, πλην εκείνων που αξίζει να μάθει. Η δημοσιογραφία το γνωρίζει αυτό και ενεργώντας ως επιχειρηματίας ικανοποιεί τη ζήτηση.
● Το μεγαλύτερο κακό του γάμου είναι ότι ξεριζώνει του άνδρα τον εγωισμό, ενώ οι μη εγωιστές είναι άχρωμοι και χάνουν την προσωπικότητά τους.
● Εκείνοι που βλέπουν τη διαφορά μεταξύ της ψυχής και του σώματος δεν έχουν ούτε το ένα ούτε το άλλο.
● Ένας άνδρας μπορεί να είναι ευτυχισμένος με οποιαδήποτε γυναίκα, αρκεί να μην την αγαπάει.
● Η μόνη διαφορά ανάμεσα στον άγιο και τον αμαρτωλό είναι ότι ο άγιος έχει παρελθόν κι ο αμαρτωλός μέλλον.
● Η πίστη δεν γίνεται αλήθεια, αφού κάποιος πέθανε για αυτήν.
● Στις μέρες μας οι εφημερίδες προσπαθούν να πείσουν τον κόσμο να κρίνει τον γλύπτη, όχι για τα έργα του, αλλά για την συμπεριφορά του με την γυναίκα του, τον ζωγράφο από τα κέρδη του, τον ποιητή από το χρώμα της γραβάτας του.
● Η ουσία του πατριωτισμού είναι η επιθετικότητα και οι πατριώτες συνήθως είναι άνθρωποι κακοί.
● Η αληθινή προσωπικότητα δεν πρέπει να έχει συνήχηση με την εξέγερση, πρέπει να έχει συνήχηση με την ηρεμία.
άνω
Ουγκώ, Βικτόρ Μαρί(1802 - 1885)
Μεγάλος ποιητής, συγγραφέας, δραματουργός, ηγέτης και θεωρητικός του ρομαντισμού.
Εμπνευσμένος από τις ιδέες του ουτοπιστικού σοσιαλισμού του Σεν-Σιμόν και Φουριέ ο Ουγκώ κάνει το θέμα της φτώχιας και του πλούτου κυρίαρχο σε όλο του λογοτεχνικό δημιούργημα και ο βασικός ήρωας των έργων του είναι ο άνθρωπος χωρίς δικαιώματα, ο ζητιάνος και εγκληματίας.
Σε αντίθεση με απαρχαιωμένες κανόνες του κλασικισμού, που απαιτούν να απεικονίζεις "ευγενικούς" ήρωες και όχι απλούς ανθρώπους, επικά γεγονότα και όχι την καθημερινότητα, ο Ουγκώ ανακήρυξε το δικαίωμα και την υποχρέωση του συγγραφέα να δείχνει τις άσχημες πλευρές της ζωής, να δημιουργεί πολύπλοκους χαρακτήρες ανθρώπων με όλες τις αντιφάσεις.
Μόνο ένας μεγάλος συγγραφέας σαν τον Ουγκώ θα μπορούσε να γράφει εκείνη την εποχή το μυθιστόρημα "Μπιούγκ-Ζαργκάλ", όπου ο κεντρικός ήρωας είναι ένας μαύρος και είναι ευγενής και ενάρετος άνθρωπος. Ήταν το πρώτο έργο αφιερωμένο στην μάχη των νέγρων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ύστερα από 26 χρόνια
εμφανίστηκε "Η καλύβα του Μπάρμπα Θωμά" της Μπίτσερ Στόουβ.
Στο βιβλίο του "Κλοντ Γκιο" ο Ουγκώ περιγράφει τη ζωή και το θάνατο ενός εργάτη. Ο συγγραφέας έκανε μια μεγάλη προσπάθεια και με ισχυρά επιχειρήματα απέδειξε πως η ταξική δικαιοσύνη της αστικής κοινωνίας δεν σωφρονίζει των άνθρωπο, αλλά τον κάνει σκληρό εγκληματία.
Όπως κάθε αληθινός ποιητής γνώρισε και την "αγάπη" και την οργή της εξουσίας: ο Ουγκώ αρνήθηκε να δεχτεί την βασιλική σύνταξη και δεκαεννιά χρόνια βρισκόταν σε εξορία.
Συμβολικό, ότι ο πρώτος πρόεδρος του Πρώτου Διεθνής Συνεδρίου για την Ειρήνη ήταν ο Βίκτωρ Ουγκώ. Στην ομιλία του ο μεγάλος ουμανιστής ζητούσε από τους ιθύνοντες να ξοδέψουν τα δισεκατομμύρια όχι για την διεξαγωγή πολέμων, αλλά για τις ανάγκες των λαών.
* * *
● Η ζωή είναι ένα λουλούδι κι ο έρωτας το μέλι του.
● Το πρώτο σύμπτωμα της αγάπης ενός νεαρού είναι η διστακτικότητα, αλλά της κοπέλας είναι η τόλμη. Τα δυο φύλα επιδεικνύουν τάση προς την προσέγγιση και ο καθένας δέχεται τις ιδιότητες του άλλου φύλου.
● Η αλήθεια και η ελευθερία έχουν μια ιδιαιτερότητα: ό,τι και να κάνουν υπέρ ή κατά τους, και τα δυο τους φέρνουν όφελος.
● Τα μάτια δεν βλέπουν καλά τον Θεό, παρά μόνο μέσα από δάκρυα.
● Από τους ανθρώπους δεν λείπει η δύναμη, λείπει η θέληση.
● Για ν' ανεβείς στον Θεό, χρειάζεται να βυθιστείς μέσα σου.
● Ο Θεός κάνει τη γυναίκα όμορφη και ο διάβολος την κάνει νόστιμη.
● Ζήτησε από την αρετή να σου προδώσει το μυστικό της ευτυχίας.
● Μερικοί κατέχουν τη βιβλιοθήκη τους, όπως ο ευνούχος κατέχει το χαρέμι.
● Αγναντεύετε το αστέρι γιατί λάμπει και είναι ασύλληπτο, αλλά δίπλα σας βρίσκετε λάμψη πιο εκθαμβωτική και μυστικό πιο βαθύ: η γυναίκα.
● Ξύστε τον δικαστή, θα βρείτε το δήμιο.
● Οι γυναίκες παίζουν με την ομορφιά τους, όπως τα παιδιά με τα μαχαίρια. Τελικά πληγώνονται.
● Για να είσαι ελεύθερος, πρέπει να μάθεις να είσαι φτωχός.
● Η ελευθερία αρχίζει με την ειρωνεία.
● Σ' αυτόν τον κόσμο υπάρχει μόνο ένα πράγμα μπροστά στο οποίο πρέπει να υποκλινόμαστε, είναι η μεγαλοφυΐα, και ένα πράγμα μπροστά στο οποίο πρέπει να πέφτουμε στα γόνατα, είναι η καλοσύνη.
● Στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου η καλοσύνη είναι ο ήλιος.
● Οποιοδήποτε κοινωνικό δόγμα που προσπαθεί να καταστρέψει την οικογένεια είναι άχρηστο και μη βιώσιμο. Η οικογένεια είναι ο σκελετός της κοινωνίας.
● Προτιμώ να με σφυρίξουν για ένα καλό στίχο, παρά μα με χειροκροτήσουν για ένα κακό.
● Ποιητής είναι κάποιος που σκέφτεται κάτι άλλο.
● Η ιδέα: σπάνιο θήραμα στο δάσος των λέξεων.
● Μπορείτε να φέρετε αντίσταση στην εισβολή των στρατών, όμως στην εισβολή των ιδεών είναι αδύνατων να αντισταθείτε.
● Οι υπουργοί λένε ό,τι θέλουμε να λένε, ώστε να κάνουμε ό,τι θέλουν να κάνουμε.
● Η φτώχια οδηγεί στην επανάσταση, η επανάσταση στη φτώχια.
● Αλλάξτε τις γνώμες σας και φυλάξτε τις αρχές σας, αλλάξτε τα φύλλα και φυλάξτε τις ρίζες.
● Αλλάξτε τις γνώμες σας, διατηρείτε τις αρχές σας. Αλλάξτε τα φύλλα, διατηρείτε τις ρίζες.
● Αν δε θέλεις να κόψεις το κεφάλι του λαού, μόρφωσέ το.
● Μουσική: σκεπτόμενος θόρυβος.
● Ζήτησε από την αρετή να σου προδώσει το μυστικό της ευτυχίας.
● Η πιο μεγάλη ευτυχία στη ζωή είναι η πεποίθηση ότι μας αγαπούν.
● Μελαγχολία: ευχαρίστηση από θλίψη.
● Το δάνειο είναι η αρχή της σκλαβιάς, ακόμη χειρότερο και απ' τη σκλαβιά, γιατί ο δανειστής είναι πιο σκληρός από τον δουλοκτήτη. Είναι ιδιοκτήτης της αξιοπρέπειάς σας και μπορεί όποτε θέλει να την πληγώσει θανάσιμα.
● Το δάνειο είναι η αρχή της σκλαβιάς, ακόμη χειρότερο και απ' τη σκλαβιά, γιατί ο δανειστής είναι πιο σκληρός από τον δουλοκτήτη. Είναι ιδιοκτήτης της αξιοπρέπειάς σας και μπορεί όποτε θέλει να την πληγώσει θανάσιμα.
● Η ανθρώπινη ψυχή έχει μεγαλύτερη ανάγκη από το ιδανικό, παρά από το πραγματικό. Με το πραγματικό ζεις, με το ιδανικό υπάρχεις. Λοιπόν, θέλετε να λογαριάσουμε τη διαφορά; Τα ζώα ζουν, οι άνθρωποι υπάρχουν.
● Η σάρκα είναι στάχτη, η ψυχή είναι φλόγα.
● Όταν θεραπεύεις το πληγωμένο φτερό του αετού, γίνεσαι υπεύθυνος για τα νύχια του.
● Αλλάξτε τις γνώμες σας, φυλάξτε τις αρχές σας. Αλλάξτε τα φύλλα, φυλάξτε τις ρίζες.
● Η επιδίωξη της νίκης είναι βλακώδης ασχολία. Όχι να νικήσεις, αλλά να πείθεις, αυτό είναι άξιο τη δόξας.
● Η ζωή είναι ένα έδεσμα το οποίο μας αρέσει μόνο χάρη στα καρυκεύματα της.
● Τα κτήνη είναι του Θεού, η κτηνωδία είναι των ανθρώπων.
άνω
Πλάτωνας (427-347 π. Χ)
Η συνάντησή του με τον Σωκράτη άλλαξε τόσο πολύ τη ζωή του Πλάτωνα, ώστε αυτός έκαψε τα πρώτα έργα του.
Το μεγάλο φιλοσοφικό-πολιτικό έργο και η Ακαδημία που λειτούργησε περισσότερα από 900 χρόνια ίσως είχαν κάποια επίδραση πάνω στην ανθρωπότητα, αλλά όχι και τόσο μεγάλη, ώστε ένας άλλος μεγάλος μύστης του εικοστού αιώνα να μπορέσει να κάνει κάτι παρόμοιο που απεγνωσμένα ήθελε να πραγματοποιήσει ο Πλάτωνας.
Στον πιο σπουδαίο έργο του, στην «Απολογία Σωκράτους» ο Πλάτωνας μας έδωσε δια στόματος του Σωκράτη τις Αιώνιες Αξίες του Ελληνικού Πνεύματος. Ο εκφραστής αυτών των Αξιών δηλητηριάστηκε από τους δικαστές-εκπροσώπους του όχλου και μέχρι σήμερα αυτές οι Αξίες παραμένουν ως κενές άχρηστες λέξεις που χρησιμοποιούν διάφοροι επιτήδειοι για να τροφοδοτήσουν την ξιπασιά του αποπροσανατολισμένου και αποχαυνωμένου ανθρωπάκου.
* * *
● Θεός για τους συνετούς ανθρώπους είναι η συνείδηση, ενώ για τους μη συνετούς η ηδονή.
● Η συζήτηση που γίνεται μέσα στην ψυχή με τον εαυτό της ονομάστηκε διάνοια.
● Το θεμέλιο της σοφίας είναι η υπομονή.
● Όλο το χρυσάφι που βρίσκεται κάτω από τη γη και πάνω σ' αυτή, δεν αξίζει όσο η αρετή.
● Ο δίκαιος άνθρωπος διδάσκει το παιδί του να λέει την αλήθεια σ' όλη τη ζωή του.
● Πρέπει κανείς ν' αφήνει στα παιδιά του σαν κληρονομιά, πολλή ντροπή κι όχι χρυσάφι.
● Από τη δημοκρατία γεννιέται η τυραννία.
● Στην τάξη των Θεών δεν επιτρέπεται να φθάνει κάποιος, εάν δεν έχει φιλοσοφήσει και δεν έχει φύγει από τη ζωή, τελείως αμόλυντος, παρά μόνον ο φίλος της γνώσης.
● Οι φαύλοι άνθρωποι νιώθουν, στις περισσότερες περιπτώσεις χαρά με τις ψεύτικες απολαύσεις, ενώ οι ενάρετοι με τις αληθινές.
● Ακόμα κι οι ληστές κι οι κλέφτες συμπεριφέρονται δίκαια μεταξύ τους, γιατί αλλιώς, δεν μπορούν να κάνουν τίποτε.
● Η υπερβολική ελευθερία φαίνεται πως μεταβάλλεται σε υπερβολική δουλεία.
● Εκείνος που είναι ήρεμος κι ευτυχής από τη φύση του δεν θα νιώσει καθόλου την πίεση της ηλικίας, αλλά γι' αυτόν που έχει την αντίθετη διάθεση και η νεότητα και τα γηρατειά είναι το ίδιο βάρος.
● Αν αφαιρέσει κανείς από την ποίηση τη μελωδία, τον ρυθμό και το μέτρο, αυτό που μένει γίνεται κάτι άλλο ή πεζός λόγος.
● Η αγάπη για το χρήμα σπρώχνει τον άνθρωπο να αφιερώνει όλο τον καιρό του στη συσσώρευση περιούσίας, και να μη διαθέτει ώρα για οτιδήποτε άλλο. Η ψυχή του αφοσιώνεται αποκλειστικά σ' αυτή τη δουλειά και δεν τον απασχολεί καμιά άλλη σκέψη, εκτός από το καθημερινό κέρδος.
● Κανένας μας να μη γίνεται φιλοχρήματος, για χάρη των παιδιών του, για να τα καταστήσει μετά θανάτου πολύ πλούσια.
● Η ψυχή του ανθρώπου είναι αθάνατη κι άφθαρτη.
● Είναι τρία αυτά για τα οποία κάθε άνθρωπος ενδιαφέρεται. Τρίτο και τελευταίο είναι η φροντίδα για το σώμα και πρώτο η φροντίδα για την ψυχή.
● Απ' όλα τα αγαθά, που κατέχει ο άνθρωπος, το πιο ιερό, μετά τον Θεό, το πιο οικείο είναι η ψυχή.
● Η ποίηση: ένα πράγμα ανάλαφρο, ιερό και φτερωτό.
● Η τιμωρία τον σοφών, που αρνιούνται να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση, είναι να ζουν υπό τη διακυβέρνηση χειρότερων ανθρώπων.
● Κάθε επιστήμη που χωρίζεται από την αρετή φαίνεται πανουργία κι όχι σοφία.
● Τα βιβλία είναι αθάνατα παιδιά που θεοποιούν τους πατεράδες τους.
● Η σοφία είναι το πιο καλό απ' όλα τα αποκτήματα, η αμορφωσιά όμως το χειρότερο απ' όλα.
● Τα μάτια του νου αρχίζουν να γίνονται οξυδερκέστερα, όταν η σωματική δύναμη αρχίζει να παρακμάζει.
● Παιδεία είναι η δύναμη που καλλιεργεί την ψυχή.
● Γνώση χωρίς δικαιοσύνη πρέπει να ονομάζεται πανουργία κι όχι εξυπνάδα.
● Δεν υπάρχει αρχή άλλη για τη φιλοσοφία από το θαυμάζειν.
● Στον ακόλαστο οι λύπες ξεπερνούν τις ηδονές στο μέγεθος, στον αριθμό και στην πυκνότητα.
● Εντιμότητα: ειλικρινής χαρακτήρας συνδεδεμένος με σωστό τρόπο σκέψεων.
● Σύνεση; η αρμονία της ψυχής σε θέματα καθοδήγησης και υποταγής.
● Φόβος: ψυχική αναταραχή που προκλήθηκε από την αναμονή του κακού.
● Δεν πρέπει να νοιαζόμαστε τόσο πολύ, για το τι θα πουν για μας οι πολλοί, αλλά τι θα πει όποιος ξέρει καλά για τα δίκαια και τα άδικα, ο ένας δηλαδή και αυτή θα είναι η αλήθεια.
● Αναίδεια: ανεκτικότητα της ψυχής στην ατιμία για χάρη του κέρδους.
● Τον βλάκα μπορείς να τον γνωρίζεις από τις δυο ενδείξεις: μιλάει για πράματα που είναι για αυτόν άχρηστα και εκφράζει γνώμη για κάτι που κανένας δεν τον ρωτάει.
● Η ποίηση ένα πράγμα ανάλαφρο, ιερό και φτερωτό.
άνω
Ράϊχ, Βίλχελμ(1897 - 1957)
Ψυχαναλυτής, μαθητής του Ζ. Φρόυντ, επιστήμονας-ερευνητής και συγγραφέας με σπάνια διορατικότητα.
Ένας Αναζητητής που με πάθος και επιμονή προσπαθούσε να θεραπεύσει το σώμα και την ψυχή του ανθρώπου.
Ως πνευματικός άνθρωπος ο Ράϊχ δε δέχτηκε την αστικοποιημένη και ωφελιμιστική κοινωνία και ούτε τις ακραίες ιδέες των "Φασιστών κόκκινης ή μαύρης απόχρωσης". Ήταν από τους πρώτους που είδε και με σκωπτική του πένα έγραψε για την "συναισθηματική πανούκλα" το Ανθρωπάκου.
Έφευγε μόνος ή διωκόταν απ' τη δουλειά του, από κόμμα, από ομάδα και από πολλές χώρες. Ίσως τα αδιέξοδα της ζωής έκαναν αυτόν τον λαμπρό επιστήμονα με ανεξάρτητο και ελεύθερο πνεύμα να γράψει βιβλία που ακόμη αιώνες θα προβληματίσουν και θα υποκινούν τους ελεύθερους ανθρώπους: "Η δολοφονία του Χριστού" και το "Άκου, Ανθρωπάκο!"
Το κράτος με τους απαγορευτικούς νόμους της άδικης πλειοψηφίας τον έστειλε στη φυλακή όπου και πέθανε.
* * *
● Η πρόσθεση των αντιδραστικών ιδεών με επαναστατικά αισθήματα δίνει σαν αποτέλεσμα το φασιστικό τύπο προσωπικότητας.
● Η επιστήμη είναι γι' αυτούς που μαθαίνουν, η ποίηση γι' αυτούς που ξέρουν.
● Συνεχίζω να ενδιαφέρομαι για σένα και τη μοίρα σου. Μα επειδή εσύ δεν είσαι σε θέση να εκτιμάς κάποιον που είναι κοντά σου, είμαι αναγκασμένος να κρατήσω απόσταση μεταξύ μας.
Στον Ανθρωπάκο
● Αυτό που ονομάζεις "κοινή γνώμη", Ανθρωπάκο, είναι το σύνολο όλων των γνωμών, όλων των μικρών αντρών και γυναικών. Κάθε μικρός άντρας και κάθε μικρή γυναίκα έχει μια σωστή γνώμη και μια λαθεμένη γνώμη. Τις λαθεμένες γνώμες τις έχουν γιατί φοβούνται τις λαθεμένες γνώμες των άλλων μικρών αντρών και γυναικών. Γι' αυτό και οι σωστές γνώμες δε διατυπώνονται.
Στον Ανθρωπάκο
● Μόνο για τη ζωή είμαι ακόμη πρόθυμος να κάνω θυσίες και όχι πια για σένα, Ανθρωπάκο. Μόλις πριν λίγο καιρό ένιωσα το τρομερό λάθος που καλλιεργούσα για είκοσι πέντε χρόνια. Αφιέρωσα τον εαυτό μου σε σένα και στη ζωή σου, επειδή πίστεψα ότι εσύ είσαι η ζωή, η αλήθεια, το μέλλον και η ελπίδα. Όπως και 'γω, πολλοί άλλοι ειλικρινείς και αληθινοί άνθρωποι έλπιζαν ν' ανακαλύψουν τη ζωή μέσα σου. Όλοι τους αφανίστηκαν. Μόλις κατάλαβα κάτι τέτοιο, πήρα την απόφαση να μην αφήσω τον εαυτό μου ν' αφανιστεί κάτω απ' τη στενοκεφαλιά και τη μικροπρέπειά σου. Γιατί έχω σπουδαία πράγματα να κάνω. Ανακάλυψα την ενέργειά που είναι η ζωή, Ανθρωπάκο. Δε σε συγχέω πια με τη ζωή που ένιωθα μέσα μου και που έψαχνα ν' ανακαλύψω σε σένα.
Στον Ανθρωπάκο
● Αυτό που θα σε κατακτήσει στο τέλος θα είναι το ίδιο σου το αίσθημα καθαρότητας, η δίψα σου για ζωή. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία γι' αυτό, Ανθρωπάκο. Απαλλαγμένος απ' τη μικρότητά σου και τη μικροπρέπειά σου θ' αρχίζεις να σκέπτεσαι. Ειν' αλήθεια, η σκέψη σου στην αρχή θα είναι αξιοθρήνητη, λαθεμένη και άσκοπη, μα κάποτε θ' αρχίσεις να σκέπτεσαι σοβαρά. Θα πρέπει να μάθεις να υπομένεις τον πόνο που κουβαλάει η σκέψη για τον εαυτό σου, χρόνια ολόκληρα, σιωπηλά, με σφιγμένα δόντια. Αυτός ο πόνος μας θα σε κάνει να σκεφτείς.
Στον Ανθρωπάκο
● Η κυβέρνηση δεν φταίει για την οπισθοδρόμηση. Αλλά η κυβέρνηση αναμφίβολα συμβάλλει στην οπισθοδρόμηση όταν:
1) παρουσιάζει την οπισθοδρόμηση ως πρόοδο,
2) προωθεί τον εαυτό της σαν μοναδική προοδευτική δύναμη,
3) φυλακίζει και εξοντώνει εκείνους που την υπενθυμίζουν τα καθήκοντά της.
● Παρακαλάς τον Θεό για την ευτυχία στη ζωή σου και εννοείς την ευημερία την οποία και κυνηγάς όλη σου τη ζωή. Δεν μπορείς ν' αντιληφθείς ότι έχασες τον εαυτό σου και η ζωή σου ναυάγησε;
Στον Ανθρωπάκο*
● Δε μπορούσα να καταλάβω γιατί ξανά και ξανά βγαίνοντας από μια αιματηρή μάχη, από ένα "τέλμα", εσύ ξανά και ξανά βουλιάζεις σ' ένα άλλο τέλμα, χειρότερο από το προηγούμενο. Όμως μετά με επιμέλεια και προσοχή κοίταξα γύρο μου και κατανόησα πως ο μοναδικός βασανιστής είσαι εσύ ο ίδιος. Κανένας άλλος!
Στον Ανθρωπάκο*
άνω
Ριβαρόλ, Αντουάν(1753 - 1801)
Συγγραφέας έργων λογοτεχνικής και πολιτικής σάτιρας. Τα πιο γνωστά του έργα: «Ομιλία σχετικά με την παγκοσμιότητα της γαλλικής γλώσσας» και «Μικρός καζαμίας των μεγάλων ανδρών μας».
Δημοσιολόγος, δημοσιογράφος και επιγραμματοποιός ο οποίας με τα έργα του υποστήριξε την μοναρχία κατά την περίοδο τής Γαλλικής Επανάστασης .
Ο ίδιος αποκαλούσε τον εαυτό του κόμη ντε Ριβαρόλ. προβάλλοντας καταγωγή από οικογένεια Ιταλών ευγενών, λέγεται όμως ότι ήταν γιος πανδοχέα. Το πρώτο σημαντικό έργο του υπήρξε η πραγματεία «Για την παγκοσμιότητα τής γαλλικής γλώσσας» της οποίας ο κάπως αλαζονικός τίτλος δικαιώνεται από την επίζηλη θέση που είχαν κατακτήσει τα γαλλικά γράμματα σε όλη την Ευρώπη κατά τον 18ο αιώνα. Η σατιρική φλέβα τού Ριβαρόλ αναδεικνύεται στο «Μικρό Αλμανάκ των μεγάλων ανδρών μας», όπου σατιρίζει όλους τους συγγραφείς των ημερών του. Με την έκρηξη τής επανάστασης, ο Ριβαρόλ στράτευσε το δημοσιογραφικό ταλέντο του στην υπόθεση των Μοναρχικών.
* * *
● Οι άνθρωποι συνήθως ακολουθούν το σούρτα-φέρτα της ζωής για ν' αποκτήσουν στο τέλος την ησυχία. Όμως υπάρχουν και τέτοιοι τεμπέληδες που αρχίζουν από το τέλος.
● Τον μάρτυρα για την παλιά πίστη τον βλέπουμε ως πεισματάρη. Τον μάρτυρα για τις νέες ιδέες τον βλέπουμε ως προφήτη.
● Τι καλό μπορούμε να πούμε για τον άνθρωπο που εξοργίζεταί με τον κακό καιρό και ταυτόχρονα υπομένει ταπεινά την προσβολή;
● Ο λαός δε θέλει μεγάλες ιδέες, προτιμά της φτηνές αλήθειες.
● Η δεσποτείες καταστρέφονται από την έλλειψη δεσποτείας, όπως οι πονηροί από την έλλειψη πονηριάς.
● Η πειθαρχία στο στρατό είναι βαριά, αλλά είναι βάρος της ασπίδας και όχι του ζυγού.
● Οι ίδιες ικανότητες που βοηθάνε τον άνθρωπο να πλουτίζει, τον εμποδίζουν να ευχαριστιέται τα πλούτη του.
● Το να είσαι πλούσιος δε σημαίνει πως είσαι και ευτυχισμένος, όπως το να έχεις μια ερωμένη δε σημαίνει ότι την αγαπάς.
● Στις σκέψεις πρέπει να επιτίθεσαι μόνο με σκέψεις: τις ιδέες δεν τους εξουδετερώνουν με τουφεκιά, γιατί αμέσως αναζωογονούνται και δυναμώνουν.
παράφραση
● Στενές σχέσεις: απ' εδώ πηγάζουν και η πιο τρυφερή φιλία και το πιο θανάσιμο μίσος.
● Η φύση έχει τέσσερις μεγάλες σκηνογραφίες: τις εποχές του χρόνου, τους ίδιους ηθοποιούς: ο ήλιος, το φεγγάρι και τα άστρα, αλλά συνεχώς αλλάζει τους θεατές.
● Τα πάθη: οι ρήτορες των πολυκοσμιών συγκεντρώσεων.
άνω
Ρουμί, Τζελαλεντίν(1207 - 1273)
Ο μεγαλύτερος περσόφωνος Σουφιστής μυστικός και ποιητής. Το εκτενές ποιητικό λυρικοδιδακτηκό του έργο με τίτλο «Μασναβή» (Πνευματικά δίστιχα) άσκησε ευρύτατη επίδραση στην ισλαμική μυστική σκέψη και ποίηση. Μετά τον θάνατο του, οι μαθητές του οργάνωσαν το αδελφικό τάγμα των Μεβλεβήδων , γνωστό στην Δύση ως "Οι Στροβιλιζόμενοι δερβίσηδες".
Ο πατέρας του, ο Μπαχά αντ-Ντιν Ουολόντ, ήταν διακεκριμένος μυστικός θεολόγος, συγγραφέας και δάσκαλος. Η οικογένεια εγκατέλειψε το Μπαλχ γύρω στο 1218 λόγω τής απειλούμενης εισβολής των Μογγόλων και έπειτα από μακρά περιπλάνηση, κατά την οποία επισκέφθηκε πιθανώς την Νισαπούρ και πραγματοποίησε προσκύνημα στην Μέκκα, εγκαταστάθηκε από το 1228 στο Ικόνιο, πρωτεύουσα των Σελτζούκιδων.
Έναν χρόνο αργότερα, ο Ρουμί μυήθηκε στις μυστικές θεωρίες που είχαν διαμορφωθεί στο Ιράν. Πιθανώς τότε, αν όχι ήδη από παλαιότερα, απέκτησε επαφή με κύκλους Σουφιστών στην Συρία. όπου ίσως γνώρισε τον μεγάλο μυστικό φιλόσοφο Ιμπν-αλ-Αραμπί, ο οποίος μια φορά βλέποντας τον Ρουμί να ακολουθήσει τον πατέρα του είπε: «Ιδού ο ωκεανός που βαδίζει πίσω από τη λίμνη».
Ο Σουφισμός ως φιλοσοφικό κίνημα γεννήθηκε μέσα στους κύκλους των τεχνιτών των πόλεων που δεν δεχόταν την χλιδή της αριστοκρατίας. Οι Σούφιοι επέκριναν τα γήινα πλούτη, αποδοκίμαζαν την επιδεικτική ευσέβεια του ισλαμικού ιερατείου, δίδασκαν ότι η αγάπη προς των πλησίον και οι καλές πράξεις σημαίνουν πολύ περισσότερο παρά η εκτέλεση των ιεροτελεστιών. Η διδασκαλία τους έλεγε πως η προσωπικότητα μπορεί να προοδεύει μόνο στον δρόμο της άρνησης από την κοσμική ζωή και με αναζήτηση του εσωτερικού της κόσμου.
Η σημαντική καμπή στην ζωή του συνέβη το 1244 όταν γνώρισε στους δρόμους τού Ικονίου τον περιπλανώμενο δερβίση Σαμς αντ-Ντιν (Ήλιος τής θρησκείας) από την Ταυρίδα, ο οποίος τού αποκάλυψε τα μυστήρια τού θείου μεγαλείου και κάλλους. Ο απόλυτος πνευματικός δεσμός του με τον Σαμς προκάλεσε τις κλιμακούμενες αντιδράσεις τής οικογένειας του. Τελικά, το 1247. ο Σαμς εξαφανίστηκε μυστηριωδώς και δεν επανεμφανίστηκε πλέον. Όπως αποδείχθηκε πρόσφατα είχε δολοφονηθεί.
Η εμπειρία αυτή τού έρωτα, τής νοσταλγίας και τής απώλειας, αποκάλυψε το ποιητικό χάρισμα τού Ρουμί. Οι χιλιάδες στίχοι του εκφράζουν όλα τα στάδια τού μυστικού έρωτα ως την πλήρη ένωση-ταύτιση τού εραστή-ερωμένου, σε σημείο ώστε να υπογράφει συχνά τα ποιήματα του ως Σαμς και να τιτλοφορήσει την συλλογή του «Η συλλογή τού Σαμς». Η μέθεξη τής φύσης στον εκστατικό ερωτά του εκφράζεται με τέτοια αμεσότητα και ρυθμικότητα τού λόγου, ώστε να δημιουργηθεί η πεποίθηση ότι συνέθετε τα ποιήματα του σε κατάσταση έκστασης, χορεύοντας.
Πριν το θάνατό του είπε: «Όταν θα πεθαίνω να με ψάξετε όχι μέσα στη γη, αλλά στις καρδιές των μορφωμένων ανθρώπων»
* * *
● Η αγάπη είναι το φάρμακο της περηφάνιας μας και της αυταρέσκειάς μας. Ο γιατρός όλων των ατελειών μας.
● Οι άνθρωποι νομίζουν πως ξέρουν τι είναι απόλαυση, ενώ στην πραγματικότητα ξεριζώνουν τα φτερά τους για χάρη μιας αυταπάτης.
● Το μεγαλύτερο εμπόδιο πάνω στο Δρόμο είναι η δόξα.
● Ο πραγματικά σοφός άνθρωπος μένει απαρατήρητος.
● Η σοφία και η γνώσεις υπάρχουν για να μπορεί κανείς να ξεχωρίσει τον δρόμο από τον παλιόδρομο.
● Αυτός ο κόσμος είναι βουνά, ενώ οι πράξεις μας είναι κραυγές: η ηχώ απ' τις φωνές μας πάντα επιστρέφει σ' εμάς.
● Να επαναλαμβάνεις τα λόγια κάποιου δεν σημαίνει πως κατάλαβες και το νόημά τους.
● Αυτό που ο κοινός άνθρωπος βλέπει ως πέτρα, για τον άνθρωπο που ξέρει είναι μαργαριτάρι.
● Η σοφία και η γνώση υπάρχουν για να μπορεί κανείς να ξεχωρίζει τον καλό δρόμο απ' τον κακό.
● Εσύ κάθεσαι, αλλά κινείσαι χωρίς να το βλέπεις και να το καταλαβαίνεις.
● Είναι γνωστό πως στον καθρέπτη όλα είναι ανάποδα, αλλά χωρίς αυτόν δε θα βλέπαμε τον εαυτό μας.
● Η αγάπη είναι ο εξάντας της αλήθειας.
● Χρυσό: το κεφάλαιο χρήσιμο για το παζάρι αυτού του κόσμου, στο κόσμο που θα ‘ρθει κεφάλαιο θα είναι η αγάπη και τα δυο μάτια γεμάτα δάκρυα
● Η οσμή της έπαρσης, της απληστίας και της ασελγείας θα σε προδώσει – όπως το σκόρδο που έφαγες – όταν θ’ ανοίξεις το στόμα σου για να μιλήσεις.
● Οι περισσότεροι επιστήμονες δεν έχουν όφελος από τις γνώσεις τους: είναι αυτοί που κρατάνε τη γνώση στη μνήμη τους, αλλά δεν είναι ερωτευμένοι μαζί της.
● Θα γνωρίσει το μυστικό του Αόρατου μόνο εκείνος που είναι ικανός να κλείσει τα χείλη του και να μείνει σιωπηλός.
● Προσήλωσε το βλέμμα σου στα άστρα και ψάξε το Δρόμο. Τα λόγια εμποδίζουν να βλέπεις μακριά, τήρησε τη σιωπή.
● Ελάτε, περάστε! Σας παρακαλώ, ελάτε κι άλλη μια φορά. Όποιος κι αν είστε: πιστός ή άπιστος, αιρετικός ή ειδωλολάτρης. Αυτή η πόρτα είναι ανοιχτή για τον καθένα.
● Μόνο μετά όταν θα πέσουν τα τείχη τον μιναρέδων και των τζαμιών, θα εμφανιστούν γύρω πολλοί δερβίσηδες. Ως που η πίστη δε γίνει αίρεση, αλλά η αίρεση πίστη, ως τότε κανένας δε θα γίνει μωαμεθανός.
● Την επιστήμη την γνωρίζεις με την βοήθεια των λέξεων, την τέχνη με άσκηση, αλλά την αποξένωση γνωρίζεις μέσα σε μια παρέα.
άνω
Ρουσσώ, Ζαν Ζακ(1712 - 1778)
Μεγάλος στοχαστής της εποχής Διαφωτισμού, φιλόσοφος, μεταρρυθμιστής της παιδαγωγικής, συγγραφέας, μουσικοσυνθέτης, θεωρητικός της τέχνης. Απέκτησε όλα αυτά τα αξιώματα παρ' όλο που δεν είχε συστηματική εκπαίδευση.
Ένας από τους λίγους στην ιστορία που ζούσε σύμφωνα με της αρχές και τα γραπτά του. Ακολουθούσε το έμβλημά του "Ανεξαρτησία και φτώχια" και αρνήθηκε το πόστο που θα του έφερνε μια άνετη ζωή. Απαρνιόταν απ' τα δώρα που του έφερναν οι πελάτες του για τη δουλειά που έκανε. Τον κάλεσαν στην αυλή για να του δώσουν συντήρηση, αλλά δεν πήγε.
Για τα τολμηρά του έργα κυνηγήθηκε από την υποκριτική κοινωνία και το αντιδραστικό ιερατείο. Ήταν αναγκασμένος να φύγει στο εξωτερικό γιατί ήταν ορατός ο κίνδυνος φυλάκισης. Το βιβλίο του "Αιμίλιος" έκαψαν δημόσια.
Ο Ρουσσώ έγινε γνωστός ύστερα από την δημοσίευση του δοκιμίου: "Αν συνέβαλε η αναγέννηση της επιστήμης και της τέχνης στην βελτίωση των ηθών". Ήταν ο πρώτος που με διορατικότητα της μεγαλοφυΐας αντιλήφθηκε τον κίνδυνο εκεί που κανένας δεν τον είδε: η εξέλιξη της επιστήμης και της τέχνης δεν εξασφαλίζει αυτόματα την ευτυχία του ανθρώπου, αλλά του φέρνει πολλές δυστυχίες.
Ο Ρουσσώ θεωρούσε ότι όλοι οι άνθρωποι εξαρχής, από τη φύση έχουν έμφυτα τις ηθικές αξίες, και για αυτό που υπάρχει το Κακό φταίει ο πολιτισμός. Είχε την πρωτιά και όταν έθεσε το πρόβλημα αποξένωσης του ανθρώπου από τη φύση, του ανθρώπου από τον άνθρωπο, από την κοινωνία και το κράτος.
Το σύνθημα του Ρουσσώ "Πίσω στη φύση!" στον εικοστό πρώτο αιώνα απέκτησε τραγικά μεγάλη επικαιρότητα, αλλά δεν έγινε αντιληπτό από το "κοπάδι της κοινωνίας" και απασχολεί τραγικά λίγα μυαλά.
Το σύνθημα του Ρουσσώ "Πίσω στη φύση!" δεν πρέπει να το καταλάβουμε κυριολεκτικά, αλλά μεταφορικά και εννοεί αποχώρηση:
από τον άγριο πολιτισμό στην άγρια φύση,από την λογική στη φυσικότητα,
από τον συναισθηματισμό στην ειλικρίνεια,
από την τεχνητή τέχνη στην ομορφιά του εσωτερικού κόσμου,
από την διεκδίκηση της διασημότητας στην αυτοεκτίμηση,από το κυνήγι του πλούτου στην ολιγάρκεια,
από το ανελέητο "χτίσιμο" Κάστρων της Ευτυχίας στην καλύβα του Διαλογισμού,
από την πολυφιλία της άδειας ψυχής στη δημιουργική μοναχικότητα,
από την πολυλογία των πολιτικών στη σιωπή της μελέτης του εαυτού μας,
από τους ακατανόητους θεούς των ιερέων στον απλό και λιγομίλητο Θεό της ψυχής μας,
από την γκρι ζούγκλα της μεγαλούπολης στην πράσινη ομπρέλα της φύσης,
από την φοβερή μοναξιά του όχλου στη μοναχικότητα του σκεπτόμενου ανθρώπου,
από την καταστροφηκότητα της δουλειάς των χεριών στην ήρεμη δουλειά της καρδιάς,
από την μουσική των μεγάλων ορχηστρών στους ήχους της φύσης και στη σιωπή του σύμπαντος,
από τα εδέσματα των εστιατορίων στους καρπούς της φύσης.
* * *
● Η πρόοδος των επιστημών και των τεχνών δε βελτιώνει το ήθος των ανθρώπων.
● Η αρετή είναι εμπόλεμη κατάσταση. Για να ζούμε ενάρετα πρέπει να παλεύουμε διαρκώς με τον εαυτό μας.
● Οι προσβολές είναι τα επιχειρήματα των άδικων.
● Πάντα τα ονόματα "Δικαιοσύνη" και "Πειθαρχία" θα χρησιμεύουν σαν εργαλείο βίας και σαν όπλα ανικανότητας.
● Η μια ώρα δουλειάς θα σου μάθει περισσότερο, παρά μια μέρα εξήγησης.
● Ο άνθρωπος γεννήθηκε ελεύθερος, και παντού είναι αλυσοδεμένος
● Το πιο βασικό ηθικό μάθημα της παιδικής ηλικίας και πολύ σπουδαίο για όλες τις ηλικίες είναι το να μην κάνεις κακό στον συνάνθρωπό σου.
● Η καλοσύνη είναι η ομορφιά εν δράση.
● Αν υπήρχε λαός αποτελούμενος από θεούς, θα κυβερνιόταν δημοκρατικά. Τόσο τέλειος τρόπος Διοίκησης είναι ακατάλληλος για ανθρώπους.
● Βλέποντας λιγότερο φανταζόμαστε περισσότερο.
● Η αληθινή απόλαυση είναι απλή και ατάραχη, αγαπάει τη σιγή και την ησυχία.
● Δεν πρόκειται να δημιουργήσετε σοφούς, αν θα σκοτώσετε του παιδιού τις αταξίες.
● Η πρόοδος των επιστημών και των τεχνών δε βελτιώνει το ήθος των ανθρώπων.
● Πίσω στη Φύση!
● Ο χρόνος: κινούμενη μορφή της ακίνητης αιωνιότητας.
● Συνείδηση! Συνείδηση! Το ανεκτίμητο δώρο των Ουρανών, αθάνατη και θεϊκή φωνή: σίγουρος οδηγός του αμαθή και περιορισμένου μυαλού, επίσης και συνετού και ελεύθερου, αλάνθαστος δικαστής του καλού και του κακού που κάνει τον άνθρωπο όμοιο με τον Θεό! Χωρίς εσένα δε νιώθω στον εαυτό μου τίποτα να με υψώσει πάνω από τα ζώα.
● Η βρισιά: το επιχείρημα των άδικων.
● Η ευλάβεια είναι σαν ναρκωτικό. Ζωογονεί και υποστηρίζει όταν η δόση είναι μικρή, αλλά κοιμίζει ή φρενιάζει, ακόμα και σκοτώνει όταν η δόση είναι μεγάλη.
άνω
Σαμφόρ, Νίκολας(1741 - 1794)
● Η αγάπη όπως τη δέχεται η κοινωνία είναι ένα παιγνίδι δυο ιδιοτροπιών και άγγιγμα δυο επιδερμίδων.
● Όποιος στα 40 του δεν έγινε μισάνθρωπος, δεν αγάπησε ποτέ τους ανθρώπους.
● Η συκοφαντία είναι σαν την ενοχλητική σφήκα: αν είσαι σίγουρος σκότωσε την με μια αποφασιστική κίνηση αμέσως. Αν όχι, μην προσπαθείς να την διώχνεις, γιατί θα σου επιτεθεί με μεγαλύτερη μανία.
● Ο άνθρωπος που ποθεί να απολαμβάνει το σεβασμό των συνανθρώπων του πρέπει οπωσδήποτε να πιάσει ένα υψηλό πόστο και να μαζεύει γύρω του όλους τους παλιανθρώπους.
● Στις σοβαρές υποθέσεις οι άνθρωποι εκδηλώνονται έτσι όπως τους αρμόζει να είναι, στα μικροπράγματα: έτσι όπως είναι στην πραγματικότητα.
● Η πολύ μεγάλη ποιότητα των αρετών κάνουν των άνθρωπο ακατάλληλο για την κοινωνία. Στην αγορά δεν πηγαίνει κανείς με χρυσό σε ράβδους, εκεί χρειάζονται ψιλά κέρματα.
● Εκείνος που με πείσμα δεν θέλει να απαρνείται τη σύνεση, τη συνείδηση και δείχνει ευθιξία για τα παράλογα και άτιμα ήθη που βαραίνουν την κοινωνία μας, εκείνος που δε λυγίζεται εκεί που είναι επίκερδο να λυγίζεσαι, εκείνος τελικά θα μείνει μόνος και χωρίς φίλο και υποστήριξη, αν δεν υπολογίζουμε εκείνο το ον, που ονομάζεται αρετή και το οποίο καθόλου δεν μας εμποδίζει, όταν πεθάνομε από την πείνα.
● Για τους πραγματικά έντιμους ανθρώπους που έχουν αρχές, οι δέκα εντολές του Θεού περικόπτονται σε μια που είναι γραμμένη πάνω στην είσοδο της μονής Τελέμ: "Κάνε ό,τι θέλεις".
● Αρκετά λογοτεχνικά έργα χρωστάνε την επιτυχία τους στην μιζέρια των σκέψεων του συγγραφέα, αφού συγγενεύει με τη μιζέρια των σκέψεων του αναγνώστη.
● Ντύσιμο: ο πρόλογος στη γυναίκα, μερικές φορές ακόμη και όλο το βιβλίο.
● Στη δημόσια διοίκηση, στη δικαιοσύνη και στη μαγειρική, υπάρχει ο κίνδυνος να αηδιάσεις αν δεις πώς ετοιμάζονται τα αποτελέσματα.
● Αν έκανα μια καλή πράξη και αυτό έγινε γνωστό, δε νιώθω ανταμοιβή, αλλά κάτι σαν τιμωρία.
● Όσο και δυσφημισμένη να είναι μια συμμαχία (κοινωνία, κόμμα, βουλή, σωματείο
κ. α.) δεν αξίζει να την πολεμήσεις: θα μένει ακλόνητη χάρη στον πολυάριθμο ποσοστό των μελών. Η ατιμία και ο χλευασμός μόνο γλιστράνε πάνω στην αναίσθητη συνείδησή της σαν σφαίρες πάνω στο παχύ δέρμα του κροκόδειλου.
● Η ιστορία των ελεύθερων λαών είναι το μοναδικό αντικείμενο στο οποίο πρέπει να δώσει προσοχή ένας ιστορικός. Η ιστορία των καταπιεσμένων λαών είναι συνήθως μια συλλογή ανέκδοτων.
● Οι ιθύνοντες θέλουν να τους επιτρέψουμε να μας εξουσιάζουν όχι για τις ευεργεσίες τους, αλλά για την ελπίδα πως θα τις πραγματοποιήσουν κάποτε, δηλαδή θέλουν να μας αγοράσουν όχι με μετρητά, αλλά με λαχείο.
● Ο άντρας χάνει το ενδιαφέρον για τη γυναίκα η οποία τον πάρα πολύ αγαπά, και το αντίθετο. Όπως φαίνεται στον έρωτα τα πράγματα είναι παρόμοια με την ευεργεσία: εκείνος που δεν μπορεί να την ανταποδώσει γίνεται αχάριστος.
● Στην αρχή αγάπη, μετά γάμος, πρώτα φωτιά μετά καπνός.
● Συχνά ο συγγραφέας δε γίνεται κατανοητός απ' τους αναγνώστες και το πρόβλημα κρύβεται εδώ: ο συγγραφέας πάει από τη σκέψη προς τις λέξεις, ενώ ο αναγνώστης πάει από τις λέξεις προς τη σκέψη.
● Φιλόσοφος: είναι άνθρωπος που ξέρει την αξία του καθενός. Τώρα καταλάβατε, γιατί η γνώμη του δεν αρέσει σε κανέναν;
● Τι είναι φιλόσοφος; Είναι ένας άνθρωπος που στους νόμους αντιπαραθέτει τη φύση, στα έθιμα το λογικό, στην κοινή άποψη τη συνείδησή του, στην προκατάληψη τη δική του γνώμη.
● Σχετικά με την ευτυχία τα πράματα είναι όπως και με το ρολόι: όσο απλός είναι ο μηχανισμός, τόσο σπάνια χαλάει.
● Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς πρέπει να αναγνωρίζουμε ότι ευτυχισμένος είναι μόνο εκείνος που εξουδετέρωσε κάποιες πλευρές της ψυχής του.
● Διακριτικότητα άνευ σεβασμού αυτό είναι το βραβείο της ξιπασιάς που δεν έχει διάκριση.
● Αλίμονο σ' εκείνον που είναι έξυπνος, αλλά δεν έχει δυνατό χαρακτήρα. Αν πήρες στο χέρι σου το φανάρι του Διογένη, πρέπει να πάρεις στο άλλο και το ραβδί του.
● Όταν ανταποδίδουν την ευγενική πράξη μας, την αφαιρούν από μας.
● Η γελοιοποίηση και τα αστεία πρέπει να εκτελούνται με τέτοιο τρόπο, ώστε ο γελοιοποιημένος να μη μπορεί να θυμώσει, αλλιώς το αστείο είναι αποτυχημένο.
● Τα περισσότερα λογοτεχνικά έργα οφείλουν την επιτυχία τους στην μιζέρια των σκέψεων του συγγραφέα, γιατί έχουν συγγένεια με την μιζέρια των σκέψεων των αναγνωστών.
● Υπάρχουν καιροί όταν η πιο βλαβερή γνώμη είναι η κοινή γνώμη.
● Ο άνθρωπος φτωχός, αλλά ανεξάρτητος είναι υπηρέτης τον δικών του αναγκών, ενώ ο πλούσιος και εξαρτημένος είναι για θελήματα του πιο πλούσιου, και συνήθως όχι ενός, αλλά μερικών.
άνω
Σενέκας, Λεύκιος Ανναίος(4 π. Χ. - 65 μ. Χ.)
● Εκείνα που αποκτάς την ώρα του διαβάσματος κρατώντας στο χέρι και ένα στυλό μεταμορφώνονται σε σάρκα και αίμα.
● Μερικοί άγραφοι νόμοι είναι πολύ πιο ισχυροί από τους γραμμένους.
● Αν αφαιρέσεις τη φιλοδοξία και τη ματαιοδοξία, πού θα βρεις ήρωες και πατριώτες;
● Να ζεις ανάμεσα στους ανθρώπους σαν να σε βλέπει ο Θεός. Και να μιλάς στο Θεό σαν να σε ακούνε οι άνθρωποι.
● Ζούμε έτσι ώστε αν μας βλέπει κάποιος ξαφνικά, είναι σαν μας έπιασε στα πράσα.
● Εάν θέλεις να ζεις για τον εαυτό σου, πρέπει να ζεις για άλλους.
● Τίποτα δεν εμποδίζει τόσο την υγεία, όσο η συχνή αλλαγή των φαρμάκων.
● Δύσκολο να οδηγείς κάποιον στην καλοσύνη με νουθεσίες, πιο εύκολο να το κάνεις με πράξεις.
● Να μην ενδιαφέρεσαι για το ποσοστό, αλλά για την ποιότητα των θαυμαστών σου: το να μην αρέσεις στους κακόψυχους είναι για τον άνθρωπο έπαινος.
● Ο πεινασμένος λαός δεν προσέχει τη λογική, ούτε ενδιαφέρεται για τη δικαιοσύνη, ούτε υποχωρεί σε παρακλήσεις.
● Έχεις μεγάλη εξουσία, αν κατέχεις τον εαυτό σου.
● Ρωτάς τι κατάφερα; Έγινα φίλος του εαυτό μου!
● Η ασυγκράτητη οργή, είναι πολλές φορές περισσότερο επιζήμια από το αδίκημα που την προκάλεσε.
● Με την οικονομία, τα λίγα είναι αρκετά. Χωρίς οικονομία, τίποτε δεν είναι αρκετό. Η λιτότητα κάνει τον άνθρωπο πλούσιο.
● Φτωχός δεν είναι ο άνθρωπος που έχει λίγα, αλλά εκείνος που επιδιώκει περισσότερα.
● Η μεγάλη περιουσία είναι μεγάλη σκλαβιά.
● Δεν υπάρχει μεγαλοφυΐα χωρίς κάποια δόση τρέλας.
● Ο δρόμος με τις διδασκαλίες, είναι κουραστικός, ενώ με τα παραδείγματα είναι σύντομος και αποτελεσματικός.
● Ο γνωστικός άνθρωπος αναγνωρίζει τον αμαθή, γιατί υπήρξε κι ο ίδιος αμαθής. Αντίθετα, ο αμαθής δεν αναγνωρίζει τον γνωστικό, γιατί αυτός ο ίδιος δεν υπήρξε ποτέ γνωστικός.
● Η τύχη τρέμει τον γενναίο και τρομοκρατεί τον δειλό.
● Οι μικρές λύπες είναι φλύαρες, η μεγάλη οδύνη είναι σιωπηλή.
● Και στα πλέον δυσάρεστα πράγματα, ο υπομονετικός βρίσκει μέσο ν' ανακουφισθεί.
● Εκείνος που τον φοβούνται πολλοί, πρέπει να φοβάται πολλούς.
● Το χρήμα κάνει τα πάντα με ανταμοιβή. Μερικοί είναι ευλαβείς και τίμιοι όσο ευημερούν . Αλλά, αν ο διάβολος τους δώσει περισσότερα, τότε πάνε με το κόμμα του.
● Ένα μικρό ποσό που δόθηκε δανεικά κάνει τον οφειλέτη φίλο, όμως το μεγάλο ποσό, τον κάνει εχθρό.
● Ένα μικρό ποσό που δόθηκε δανεικά κάνει τον οφειλέτη φίλο, όμως το μεγάλο ποσό, τον κάνει εχθρό.
● Τα χρήματα από μόνα τους είναι πράγματα αδιάφορα. Ο πλούτος και η φτώχια δείχνουν στον άνθρωπο τους διάφορους δρόμους προς την αρετή.
● Η ψυχή είναι Θεός που βρήκε καταφύγιο στο σώμα του ανθρώπου.
● Βάζουμε όλες τις δυνάμεις για να κατακτήσουμε το ποθητό. Και πόσες μετά ανησυχίες για να καταφέρεις να το κρατήσεις.
● Εμείς δεν τολμάμε όχι γιατί κάτι είναι δύσκολο, αλλά είναι δύσκολο αφού δεν τολμάμε.
● Να περνάς τον καιρό σου μόνο μ' εκείνους που σε κάνουν καλύτερο. Ν, αφήσεις να σε πλησιάζουν μόνο εκείνοι, τους οποίους εσύ ο ίδιος μπορείς να τους κάνεις καλύτερους.
● Η καθαρή συνείδηση είναι μια διαρκής γιορτή.
● Το χρυσό χαλινάρι δε μπορεί να μετατρέπει το παλιάλογο σε κέλητα.
● Η πρόθεση της φύσης ήταν να μη χρειαζόμαστε ιδιαίτερο εξοπλισμό για να ζούμε ευτυχισμένα. Ο καθένας μας είναι ικανός να φτιάξει τη δικιά του ευτυχία. Τα εξωτερικά αντικείμενα έχουν μικρή σημασία… Ό,τι είναι το καλύτερο για έναν άνθρωπο βρίσκεται πέρα από την επιρροή άλλων ανθρώπων.
● Το περιττό φαΐ εμποδίζει την λεπτότητα του νου.
● Όταν ο νους έπιασε την ουσία της υπόθεσης, τα λόγια έρχονται από μόνα τους.
● Μόνο το μυαλό μπορεί να εξασφαλίσει τη γαλήνη.
● Πιο εύκολο να αποφεύγεις τον καυγά, παρά να βγεις απ’ αυτόν.
● Τι φοβερότερο από το θάνατο μπορείς να ευχηθείς στον εχθρό σου; Ηρέμισε: θα πεθαίνει, αν και ακόμη δεν κουνάς το δαχτυλάκι σου.
● Μεγάλη διαφορά μεταξύ να μη θέλεις και να μη μπορείς να αμαρτήσεις.
● Να ελπίζεις για τη δίκαιη απόφαση, αλλά να είσαι έτοιμος για άδικη.
● Εκείνοι που ζούσαν πριν από μας έκαναν πολλά, αλλά τίποτα δεν αποπεράτωσαν.
● Μέχρι στιγμής που εξουσιάζουμε το θάνατο, κανένας δε μπορεί να μας εξουσιάζει.
● Η φιλοσοφία διδάσκει την πράξη, όχι το λόγο.
άνω
Σοπενάουερ, Αρθούρος(1788 - 1860)
Το μεγαλύτερο μέρος των αντίτυπων του πρώτου τόμου του βασικού έργου του Σοπενάουερ "Ο κόσμος ως βούληση και ως παράσταση" δεν πουλήθηκε και πήγε στα σκουπίδια.
Παρ' όλα αυτά ο φιλόσοφος πίστευε στη σπουδαιότητα και στον νεωτερισμό των ιδεών του. Όλα που έγραψε μετά ήταν ως συμπλήρωση και εκλαΐκευση του κύριου έργου του.
Η θεωρία του για την βούληση διακρίνεται από τις θρησκευτικές αντιλήψεις στο βαθμό που παραδέχεται ότι τον κόσμο τον κατευθύνει μια βούληση τυφλή, που είναι έξω από τα μέτρα κάθε λογικής. Η βούληση είναι αιτία ύπαρξης όλων των όντων, και επειδή ακριβώς είναι τυφλή, η ζωή είναι γεμάτη ανησυχία και πόνο. Η θλίψη και ο πόνος είναι το περιεχόμενο της ύπαρξης του ανθρώπου και ότι και αν ακόμα απαλλαγεί ο άνθρωπος από το άγχος των αναγκών του, πάλι γεμίζει με θλίψη και οδύνη μεγαλύτερη από πρώτα.
Παρ' όλο που η τελευταία του δουλειά, το βιβλίο "Πάρεργα και παραλειπόμενα" είχε την αναγνώριση των φιλοσόφων και το όνομά του έγινε γνωστό, τον Σοπενάουερ ποτέ δεν εγκατέλειψε το αίσθημά της πνευματικής μοναξιάς.
Όσοι τον αποκαλούν μισάνθρωπο, μισογύνη και πεσιμιστή απλώς δεν έχουν διαβάσει ούτε μια αράδα από το έργο του. Ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους όλων των εποχών επέλεξε να ζήσει μόνος και να παραδώσει το έργο του στους εκλεκτούς του μέλλοντος.
Ο Σοπενάουερ θεωρούσε ότι η απόλυτη ελευθερία έρχεται μόνο στον ηθικό επίπεδο, μόνο αν περπατάς το στενό μονοπάτι του ασκητισμού, μόνο αν θανατώσεις τις επιθυμίες και τα πάθη σου.
Ο Λέων Τολστόι έγραφε: "Διαβάζω τον Σοπενάουερ και τον θαυμάζω. Είναι δυνατόν το όνομά του να μην είναι στην πρώτη σειρά των σύγχρονων φιλοσόφων; Η εξήγηση είναι μόνο μία - αυτή που ο ίδιος συχνά επαναλαμβάνει - αυτός ο κόσμος, εκτός από τους ηλιθίους, δεν παράγει τίποτε άλλο…"
* * *
● Η έγνοια της μετριότητας είναι πώς θα σκοτώνει το χρόνο, ο ιδιοφυΐας προσπαθεί να εκμεταλλευτεί κάθε δευτερόλεπτο.
● Όταν οι άνθρωποι δημιουργούν στενές σχέσεις μεταξύ τους, η συμπεριφορά τους θυμίζει τους ακάνθους που προσπαθούνε να θερμαίνονται μια παγωμένη χειμωνιάτικη νύχτα. Το κρύο τους κάνει να σφίγγονται ο ένας στον άλλον και όσο δυνατά το κάνουν, τόσο περισσότερο πονάνε απ' τα τσιμπήματα που δέχονται και οι δυο. Αναγκασμένοι ν' απομακρύνονται, μετά ξανά ο κρύος τους κάνει να πλησιάζουν ο ένας τον άλλον, και έτσι όλη τη νύχτα.
● Ο άνθρωπος: το μοναδικό ζώο που προκαλεί στους άλλους πόνο και ταυτόχρονα δεν έχει άλλο σκοπό.
● Εκείνα που έχει ο άνθρωπος μέσα του, χωρίς αμφιβολία είναι πολύ πιο σπουδαία από αυτά που έχει ο άνθρωπος.
● Ο κάθε άνθρωπος έχει στον πλησίον του έναν καθρέπτη, όπου μπορεί καθαρά να βλέπει τα δικά του ελαττώματα. Όμως συνήθως ο άνθρωπος ενεργεί σαν σκύλος που γαβγίζει στον καθρέπτη, υποθέτοντας ότι βλέπει όχι τον εαυτό του, αλλά άλλο σκύλο.
● Η όμορφη γυναίκα είναι στολίδι κι η καλή θησαυρός.
● Ο θάνατος είναι το δαιμόνιο που εμπνέει ο μουσηγέτης της φιλοσοφίας. Χωρίς αυτόν, δύσκολα θα μπορούσε να φιλοσοφήσει ο άνθρωπος.
● Οι παλιάνθρωποι είναι πάντοτε κοινωνικοί και το κύριο σημείο, όταν ένας άνθρωπος έχει μέσα του μια στάλα ευγένεια, λίγη είναι η ευχαρίστηση που βρίσκει στη συντροφιά των άλλων.
● Ο θόρυβος είναι η πιο αυθάδης απ' όλες τις μορφές διακοπής. Δεν είναι μόνο διακοπή, αλλά και διάρρηξη της σκέψης.
● Το μίσος πηγάζει απ' την καρδιά, η περιφρόνηση, απ' το κεφάλι.
● Ο γιατρός βλέπει τον άνθρωπο με όλη του την αδυναμία, ο νομικός με όλη την παλιανθρωπιά, ο θεολόγος με όλη την βλακεία του.
● Τιμή: εξωτερική συνείδηση, συνείδηση: εσωτερική τιμή.
● Η ζωή είναι το εκκρεμές που κινείται μεταξύ πόνου και απελπισίας.
● Η πιο φτηνή υπερηφάνεια είναι η εθνική υπερηφάνεια.
● Ο εθνικός χαρακτήρας έχει πολύ λίγα καλά προσόντα: αφού ο εκφραστής του είναι ο όχλος.
● Η μοναχικότητα είναι η μοίρα του κάθε μεγάλου διανοητή, μια μοίρα που θρηνήθηκε κατά καιρούς, αλλά που εξακολουθεί να διαλέγεται σαν το μικρότερο ανάμεσα σε δυο κακά.
● Όποιος δεν αγαπάει τη μοναχικότητα δεν αγαπάει την ελευθερία, γιατί μόνο μέσα στη μοναχικότητα μπορείς να είσαι ελεύθερος.
● Ο μοναδικός άνδρας που πράγματι δεν μπορεί να ζήσει χωρίς γυναίκα είναι ο γυναικολόγος.
● Η μεγαλοφυΐα σε σχέση με τα άλλα προτερήματα, είναι ο άνθρακας σε σχέση με τους πολύτιμους λίθους. Έχει το δικό του φως, ενώ οι άλλοι αντανακλούν δανεικό.
● Η φιλοσοφία καθόλου δε μου έφερε κέρδη, αλλά μ' απάλλαξε από πάρα πολλά έξοδα.
● Εκείνο που οι άνθρωποι ονομάζουν μοίρα στην ουσία είναι ένα σύνολο ανοησιών που έκαναν.
● Δεν υπάρχει πιο λανθασμένος δρόμος για την ευτυχία από τα επίγεια, τα όργια και την υψηλή ζωή.
● Το χρήμα είναι ανθρώπινη ευτυχία σε αφηρημένη μορφή.
● Το πείσμα είναι το αποτέλεσμα όταν η θέληση παίρνει με τη βία τη θέση της λογικής.●
● Πολλοί επικρίνουν την περηφάνια. Αυτοί, ασφαλώς, δεν έχουν τίποτε μέσα τους για να είναι περήφανοι.
● Το να έχεις σταθερές αρχές και να τις ακολουθείς , παρά τις αντίθετες ορμές και τους πειρασμούς, αυτό ακριβώς είναι εκείνο που ονομάζεται εγκράτεια.
● Όταν στήνουν ανδριάντα σε κάποιον εν ζωή, είναι σαν να αναγνωρίζουν, ότι οι απόγονοι δεν πρόκειται να το κάνουν.
● Εάν κρύψω το μυστικό μου τότε είναι αιχμάλωτό μου, αν το αφήνω να βγει τότε είμαι αιχμάλωτός του.
● Εάν το αστείο κρύβεται πίσω από το σοβαρό αυτό είναι ειρωνεία, αν το σοβαρό κρύβεται πίσω από το αστείο αυτό είναι χιούμορ.
● Καλύτερα να αποκαλύψεις την εξυπνάδα σου παραμένοντας σιωπηλός, παρά μιλώντας.
● Οι κοινωνικές σχέσεις του κάθε ανθρώπου είναι αντιστρόφως ανάλογα με την διανοητική του αξία και τα λόγια «αυτός είναι πολύ αντικοινωνικός» ισοδυναμούν με έπαινο: «είναι άνθρωπος με αξιοπρέπεια».
● Η εποχή που γεννήθηκα και εγώ δεν ταιριάζουμε, αυτό είναι ξεκάθαρο.
● Στην καθημερινή ζωή το όφελος από τον μεγαλοφυΐα δεν είναι περισσότερο, παρά από το τηλεσκόπιο στο θέατρο.
● Εκείνα που περιέχει ο άνθρωπος είναι πολύ πιο σπουδαία απ’ αυτά που έχει ο άνθρωπος.
άνω
Σουίφτ, Τζόναθαν(1667 - 1745)
Η σκωπτική πένα του δημοσιογράφου και ποιητή έκανε γνωστό τον Σουίφτ στη χώρα του.
Το σατιρικό μυθιστόρημα "Το ταξίδι του Γκούλιβερ" τον έκανε γνωστό σ' όλο τον κόσμο.
Ένας άνθρωπος που με το ταλέντο του κατάφερε να υψώσει μέσα στην φτώχια και να αποκτήσει την αγάπη του απλού κόσμου και τον σεβασμό της αριστοκρατίας. Κι όλα αυτά, παραμένοντας τίμιος και ανεξάρτητος.
Όμως μετά… η καυστική του σάτιρα ενόχλησε πολύ την κοινωνία της Αγγλίας και ο Σουίφτ ήταν αναγκασμένος να φύγει στην πατρίδα του στην Ιρλανδία που ήταν αποικία των Άγγλων.
Εκεί πολλαπλασίασε την δράση του ως σατιρογράφος και έγινε τόσο δημοφιλής, ώστε απέκτησε τον τίτλο του αστεφής βασιλιά της Ιρλανδίας.
Είναι αξιοσημείωτο: ο πρωθυπουργός την Αγγλίας διέταξε να τον συλλάβουν, αλλά η κυβέρνηση της Ιρλανδίας αρνήθηκε να το κάνει, με τη δικαιολογία ότι για την πραγματοποίηση αυτής της διαταγής χρειάζεται μια στρατιά των δέκα χιλιάδων φαντάρων.
* * *
● Δεν ευθύνομαι μπροστά στον Θεό για τις αμφιβολίες που γεννήθηκαν στην ψυχή μου, γιατί αυτές η αμφιβολίες είναι η συνέπεια εκείνης της νόησης που ο Ίδιος μου έδωσε.
● Ο λόγος που ελάχιστοι γάμοι είναι ευτυχισμένοι οφείλεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες περνούν τον καιρό τους πλέκοντας δίχτυα κι όχι φτιάχνοντας κλουβιά
● Έχουμε αρκετή θρησκεία για να μας κάνει να μισούμε, αλλά όχι αρκετή για να μας κάνει να αγαπάμε ο ένας τον άλλον.
● Φαίνεται πως η θρησκεία με την ηλικία ξαναμωραίνεται και τώρα όπως και στην παιδική ηλικία χρειάζεται να την τρέφουμε με θαύματα.
● Η επίκριση είναι ο φόρος που πληρώνουν στο κοινό οι άνθρωποι επειδή είναι διάσημοι.
● Οι ελέφαντες πάντα εικονίζονται μικρότεροι, παρά είναι στην πραγματικότητα, οι ψύλλοι, αντιθέτως, πάντα μεγαλύτεροι.
● Οι πιο ελκυστική διασκέδαση των ανδρών, των παιδιών και υπόλοιπων άγριων ζώων είναι ο καυγάς…
● Παράξενο αλλά και ολοφάνερο είναι πως οι ποιητές παίρνουν όλη τη δόξα και όχι οι ήρωες τον έργων τους. Θαυμάζουμε περισσότερο τον Όμηρο και Βιργίλιο και όχι τον Αχιλλέα και Έννιο. Με τους ιστορικούς γίνεται το αντίθετο: μας συγκινούν και συναρπάζουν τα γεγονότα και τα πρόσωπα, αλλά οι συγγραφείς μένουν στη σκιά.
● Κόμμα: η τρέλα πολλών για το κέρδος ολίγων.
● Εάν στους ουρανούς εκτιμούσαν τα πλούτη ως αξία, δε θα τα έδιναν στους παλιάνθρωπους.
● Όταν πάνω στη γη εμφανίζεται μια μεγαλοφυΐα, αναγνωρίζεται από το ποσοστό των ξεροκέφαλων που ενώνονται για να τον πολεμήσουν.
● Οι σοφοί άνθρωποι κρύβουν την εξυπνάδα τους πολύ πιο επιμελώς παρά την ανοησία τους.
● Η σάτιρα είναι ένας καθρέφτης που ο καθένας βλέπει οποιοδήποτε πρόσωπο, εκτός από το δικό του.
● Η συκοφαντία συνήθως χτυπάει τους άξιους ανθρώπους, όπως τα σκουλήκια ρίχνονται επάνω στα καλύτερα φρούτα.
● Εκείνος που ποτέ, σε τίποτα δε βασίζεται, ποτέ δε θα είναι απογοητευμένος.
● Εστιατόριο: μέρος, όπου την τρέλα πουλάνε μέσα στα μπουκάλια.
● Ο καθένας που μπορεί να φυτρώσει δυο στάχυα εκεί που φύτρωνε μόνο ένα προσέφερε μεγαλύτερη υπηρεσία στην ανθρωπότητα και έχει μεγαλύτερη αξία για τη χώρα του παρά ολόκληρη φάρα των πολιτικών.
άνω
Σω, Τζορτζ Μπέρναρντ(1856 - 1950)
Κριτικός, πεζογράφος, σατιρικός, χιουμορίστας, ένας από τους πιο πνευματώδεις παραδοξογράφους.
Όμως, την παγκόσμια αναγνώριση ο Σω απέκτησε ως μεγαλύτερος δραματουργός της εποχής του.
Τα πιο γνωστά του δραματουργικά έργα είναι: "Ο άνθρωπος και τα όπλα", "Μαθητής του διαβόλου", "Άνθρωπος και υπεράνθρωπος", "Πυγμαλίωνας". Ο Σω έγραψε παραπάνω από 50 θεατρικά έργα και έμεινε στην παγκόσμια κοινή γνώμη ως σύμβολο της ευφυολογίας και του σπινθηροβόλου πνεύματος.
Στην συλλογή μου των εκλεκτών γνωμικών και αποφθεγμάτων ο Σω με σιγουριά κρατάει την πρώτη θέση έχοντας το μεγαλύτερο ποσοστό των γνωμικών (περίπου 80).
Το μεγάλο του ταλέντο του συγγραφέα είχε διεισδύσει στην ουσία της Κοινωνίας και με ασυναγώνιστη δύναμη έδειξε την αναισθησία και το εγωισμό της, την βαθιά ριζωμένη προκατάληψη των κρίσεών της, τις διεφθαρμένες αντιλήψεις της που κρύβονται πίσω από τον καθωσπρεπισμό και σπουδαιοφανή εμφάνιση.
Και τι άλλαξε με αυτήν την κυρία στη δική μας εποχή; Η κυρία Κοινωνία γέρασε και το πρόσωπό της γέμισε με πιο άσχημες ρυτίδες και απέκτησε νέα βαθιά στραβοζαρώματα.
Στον πρόλογο του βιβλίου "Θεατρικά έργα για τους πουριτανούς" ο Σω αντιτάσσει τα δικά του δημιουργήματα με τα έργα των υπόλοιπων συγγραφέων όπου όλο το ενδιαφέρον στρέφεται γύρο από την ερωτική πλοκή. Αυτό δεν σημαίνει πως ο Σω αποφεύγει να απεικονίζει αισθήματα, αλλά δεν θέλει να δεχτεί ότι στη βάση των πράξεων του ανθρώπου βρίσκονται οι ερωτικές παρορμήσεις, ότι τα αισθήματα αποτελούν την κινητήρια δύναμη στη ζωή του αληθινού ανθρώπου. "Είμαι πουριτανός στις απόψεις μου για την τέχνη. Έχω θετική προδιάθεση απέναντι στα αισθήματα, αλλά θεωρώ την αντικατάσταση με συναισθηματική έκσταση - ένας άλλος σοφός την ονόμασε "συναισθηματική πανούκλα" - όλης της διανοητικής δράσης και τιμιότητας, ως πολύ μεγάλο Κακό". Ο Σω προσπαθεί να δείξει την ποικιλομορφία της ανθρώπινης δράσεις και αντιπαραθέτει το ευρύς κατανοητό καθήκον και την υπευθυνότητα στις στενές εγωιστικές παρορμήσεις στον τυφλό αισθηματισμό.
Πολύ σπουδαία παρατήρηση, συγκινητικός και συγγενικός - τουλάχιστον για μένα - αυτός ο προβληματισμός του Σω.
Δεν επιβεβαιώνεται ο φόβος του για το μεγάλο Κακό;
Δεν βυθιζόμαστε στον βάλτο της "συναισθηματικής πανούκλας";
* * *
● Η τιμωρία του ψεύτη δεν είναι ότι δεν τον πιστεύουν, αλλά ότι αυτός δεν μπορεί να πιστέψει.
● Η αλήθεια γεννιέται μέσα στη λογομαχία... και θάβεται εκεί.
● Οι άνθρωποι που πάνε μπροστά σ' αυτόν τον κόσμο είναι εκείνοι που σηκώνονται και ψάχνουν για τις συνθήκες που θέλουν και που, άμα δεν τις βρουν, τις δημιουργούν μόνοι τους.
● Ο άνθρωπος είναι σαν ένα φωνόγραφο με μισή ντουζίνα δίσκους. Πολύ σύντομα τους βαριέσαι όλους, κι όμως είσαι αναγκασμένος να κάθεσαι και να τους ακούς, καθώς τους παίζεις σε κάθε νέο επισκέπτη.
● Ο λογικός άνθρωπος προσαρμόζει τον εαυτό του στον κόσμο. Ο παράλογος επιμένει να προσαρμόσει τον κόσμο στον εαυτό του. Γι' αυτό, όλη η πρόοδος στηρίζεται στον παράλογο.
● Οι άνθρωποι μόνο τότε λένε κάτι που έχει ενδιαφέρον, όταν τους αντιλέγεις.
● Περισσότερο απ' όλα τους ανθρώπους ενδιαφέρει εκείνο που καθόλου δεν τους αφορά.
● Να φοβάσαι τον άνθρωπο ο Θεός του οποίου ζει στον ουρανό.
● Τώρα, που μάθαμε να πετάμε στον αέρα σαν πουλιά, να κολυμπάμε κάτω απ' το νερό σαν ψάρια, δεν μας φθάνει μόνο ένα πράμα: να μάθουμε να ζούμε πάνω στη γη σαν άνθρωποι.
● Η λέξη "ηθική", αν την βρίσκαμε μέσα στο Ευαγγέλιο θα μας εξέπλησσε όσο η λέξη τηλέφωνο ή αυτοκίνητο.
● Δεν πρόκειται να γράψετε ένα καλό βιβλίο, εάν δε γράψετε πριν μερικά κατώτερα.
● Εφημερίδα: τυπογραφικό όργανο, το οποίο δεν βλέπει τη διαφορά μεταξύ πτώσης από ποδήλατο και κατάρρευσης πολιτισμού.
● Είμαι εναντίον των εκδοτών: αυτοί μ' έμαθαν να βολεύομαι χωρίς εκείνους και για αυτό θέλω να τους εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου.
● Το διάβασμα έκανε τον Ντον Κιχώτη ιππότη, αλλά η πίστη σ' αυτά που διάβασε, τον έκανε τρελό.
● Τα παιχνίδια είναι για τους ανθρώπους που δεν ξέρουν ούτε να διαβάζουν, ούτε να σκέφτονται.
● Οι γυναίκες αναστατώνουν τα πάντα. Όταν τις αφήσεις να μπουν στη ζωή σου, ανακαλύπτεις ότι άλλο σκοπό έχουν εκείνες κι άλλον εσύ.
● Δουλειά της γυναίκας είναι να παντρευτεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα και του άντρα να μείνει ανύπαντρος, όσο το δυνατόν περισσότερο.
● Η κοκέτα: μια γυναίκα που με διάφορα μέσα προκαλεί πάθος και καθόλου δεν έχει σκοπό να τον ικανοποιήσει.
● Όταν ο άνθρωπος θέλει να σκοτώσει έναν τίγρη αυτό λέγεται αθλητισμός, όταν ο τίγρης θέλει να σκοτώσει τον άνθρωπο αυτό ονομάζεται σκληρότητα. Δηλαδή, αυτή είναι η διαφορά μεταξύ του εγκλήματος και της δικαιοσύνης;
● Το βραβείο Νόμπελ είναι ένα σωσίβιο, που ρίχνουν στον κολυμβητή, όταν αυτός ήδη έχει φτάσει στην στεριά.
● Αιώνιες διακοπές: ακριβής ορισμός της κόλασης.
● Όλα τα επαγγέλματα είναι συνωμοσία ειδικών κατά των αφελών.
● Ανεξαρτησία; Αυτό είναι βλαστήμια της μέσης τάξης. Εξαρτώμεθα όλοι ο ένας από τον άλλο, όλες οι ψυχές που ζουν σ' αυτή τη γη.
● Επειδή ελευθερία σημαίνει ευθύνη, πάρα πολλοί τη φοβούνται.
● Υπάρχουν δύο τραγωδίες στη ζωή: η μία, ότι δεν μπορούμε να εκπληρώσουμε τις επιθυμίες μας, και η άλλη, όταν τις εκπληρώνουμε.
● Όσο περισσότερο ζω, τόσο περισσότερο υποκύπτω στη σκέψη πως στο ηλιακό μας σύστημα η Γη παίζει το ρόλο του τρελοκομείου.
● Αλκοολισμός: η νάρκωση που επιτρέπει να ξεπεράσει κανείς την εγχείρηση με ονομασία: ζωή.
● Το κύρος του γιατρού δημιουργούν οι διασημότητες που πέθαναν κάτω από την επίβλεψή του.
● Μόνο ο ανόητος μπορεί να γιορτάζει το κάθε χρόνο που πλησιάζει ο θάνατος.
● Τα αισιόδοξα ψέματα έχουν τόσο τεράστια θεραπευτική αξία, ώστε ο γιατρός που δεν ξέρει να τα λέει με πειστικό τρόπο έχει διαλέξει λάθος επάγγελμα.
● Οι ανώριμες ταξινομήσεις και οι λαθεμένες γενικεύσεις είναι η κατάρα της οργανωμένης ζωής.
● Η άποψη ότι ο θρήσκος είναι πιο ευτυχισμένος από τον άθεο είναι το ίδιο άτοπη όπως και η διαδεδομένη πεποίθηση πως ο μεθυσμένος είναι πιο ευτυχισμένος από τον νηφάλιο.
● Μαρτύριο: ο μοναδικός τρόπος ν' αποκτάς διασημότητα, όταν δεν έχεις κάποιο ταλέντο.
● Έζησα μια μακρόχρονη ζωή, αλλά δε γέννησα ούτε ένα αυγό. Αυτό, όμως δε σημαίνει πως δεν έχω και το δικαίωμα να κρίνω την ποιότητα της ομελέτας.
● Μη χάνετε τον καιρό σας με κοινωνικές έρευνες, Εκείνο που ενδιαφέρει τον φτωχό, είναι η φτώχεια. Εκείνο που ενδιαφέρει τον πλούσιο δεν μας ενδιαφέρει.
● Πατριωτισμός είναι η πεποίθηση πως αυτή η χώρα είναι ανώτερη απ' όλες τις άλλες επειδή γεννήθηκες εσύ σ' αυτή.
● Το υγιής έθνος το ίδιο δεν αντιλαμβάνεται την εθνικότητά του, όπως ο υγιής άνθρωπος δεν αντιλαμβάνεται την σπονδυλική στήλη του.
● Υπηρετώ το κοινό, αλλά δεν υποκλίνομαι μπροστά του.
● Η αιτία των διαζυγίων που αποδέχεται η κοινωνία είναι γελοία, αφού ο κακός χαρακτήρας είναι πολύ πιο σοβαρή αιτία, παρά η συζυγική απιστία.
● Η τέχνη της διακυβέρνησης είναι η οργάνωση της ειδωλολατρίας.
● Ακόμα και οι ποιο υψηλές σωματικές και ηθικές αξίες του ανθρώπου δεν μπορούν να εξαλείψουν το κοινωνικό αμάρτημά του: την συμμετοχή στην κατανάλωση χωρίς συμμετοχή στην παραγωγή.
● Να μπορείς ν' αντέξεις τη μοναχικότητα και επιπλέον να την απολαμβάνεις: είναι μεγάλο χάρισμα.
● Όταν οι συγγενείς μας έρχονται στο σπίτι μας, πρέπει να σκεφτόμαστε όλα τα καλά σημεία τους, για να μπορέσουμε να τους αντέξουμε. Όταν είναι μακριά όμως, παρηγοριόμαστε για την απουσία τους, φέρνοντας στο νου μας τα ελαττώματά τους.
● Ο γάμος είναι μια χιονοστιβάδα που γκρεμίζουν πάνω στα κεφάλια τους ένας νέος και μια κοπέλα, όταν τείνουν τα χέρια τους προς ένα λουλούδι.
● Έγινα λόγιος γιατί ο συγγραφέας σπάνια συναντιέται με τους πελάτες του και δεν είναι απαραίτητο να ντύνεται σύμφωνα με τη μόδα.
● Δεν ξέρει τίποτα και πιστεύει ότι τα ξέρει όλα. Αυτό δείχνει ότι θα σταδιοδρομήσει στην πολιτική.
● Δημοκρατία είναι το πολίτευμα που μας εξασφαλίζει πως δεν πρόκειται να κυβερνηθούνε από άτομα καλύτερα από εκείνα που μας αξίζουν.
● Η δημοκρατία αντικαθιστά την εκλογή από τους πολλούς ανίκανους με το διορισμό από τους λίγους διεφθαρμένους.
● Δημοκρατία: όταν η κυβέρνηση δεν διορίζετε από μια χούφτα διεφθαρμένων, αλλά εκλέγεται από αστοιχείωτη πλειοψηφία.
● Ιδεολόγος είναι κάποιος που έβαλε σκοπό του να κάνει τον άνθρωπο καλύτερο από την ανθρωπότητα.
● Οι πλούσιοι άνδρες, στους οποίους λείπουν τα φρονήματα, είναι πιο επικίνδυνοι για τη σύγχρονη κοινωνία, παρά οι φτωχές γυναίκες στις οποίους λείπει η ηθική.
● Η σιωπή είναι η πιο τέλεια έκφραση της περιφρόνησης.
● Πολύ λίγοι άνθρωποι σκέφτονται περισσότερες φορές από δυο η τρεις το χρόνο. Εγώ έχω αποκτήσει διεθνή φήμη σκεπτόμενος μία ή δύο φορές τη βδομάδα.
● Ο μοναδικός τρόπος να γνωρίζεις κάτι, είναι να κάνεις κάτι.
● Ο σοφός άνθρωπος προσαρμόζεται στον κόσμο, ο ανόητος προσπαθεί να προσαρμόζει τον κόσμο στον εαυτό του. Και αφού η πλειοψηφία είναι δεδομένη η "πρόοδος" εξαρτάτε από τους ανόητους.
● Ο αυτοπεριορισμός δεν είναι αρετή, είναι νίκη της σύνεσης κατά της παλιανθρωπιάς.
● Δεν μπορείς να γίνεις ένας πολύ καλός ειδικός αν δεν γίνεις κυριολεκτικά ένας στενόμυαλος βλάκας.
● Ο πραγματικός καλλιτέχνης θα προτιμήσει να πεινάσει η γυναίκα του, να μείνουν τα παιδιά του ξυπόλυτα, να δουλεύει σκληρά η μητέρα του για να τον ζήσει στα εβδομήντα της, παρά να ασχοληθεί με τίποτε άλλο εκτός από την τέχνη του.
● Δεν είμαι οπαδός της τέχνης για την τέχνη, και δεν θα κουνήσω το δαχτυλάκι μου για να γράψω κάτι που δε θα έχει τίποτα, εκτός από καλλιτεχνικές αρετές.
● Ο πίνακας τον οποίον επαινούν περισσότερο από δέκα τοις εκατό θεατές, αξίζει να καεί.
● Χορός: η κάθετη έκφραση των οριζόντιων επιθυμιών.
● Μια ολόκληρη ζωή γεμάτη ευτυχία! Κανένας άνθρωπος δε θα μπορούσε να την αντέξει, θα κατέβαινε η κόλαση στη γη.
● Δεν έχουμε δικαίωμα ν' αναλώνουμε ευτυχία χωρίς να δημιουργούμε, όπως και σπαταλάμε πλούτο χωρίς να τον παράγουμε.
● Δυστυχώς έχω την ικανότητα να προβλέπω πολύ μακριά, για να προσπαθήσω να χαρίσω σε μια γυναίκα την ευτυχία. Μα εμείς οι επιφανής άντρες δεν έχουμε ανάγκη την ευτυχία, έτσι δεν είναι; Το καθήκον του δημιουργού, μόνο αυτό μας ενδιαφέρει.
● Το μυστικό της επιτυχίας συνιστάται στο ότι, να θίγεις όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους.
● Η ζωντανή αποτυχία είναι προτιμότερη από το νεκρό αριστούργημα.
● Δεν έχουμε δικαίωμα να καταναλώνουμε την ευτυχία, όταν δεν την παράγουμε.
● Όποιος μπορεί κάνει. Όποιος δεν μπορεί, μαθαίνει τους άλλους.
● Σοβαρότητα: μάταια προσπάθεια μικρού ανθρώπου να αποκτήσει μεγαλείο.
● Μόδα: κατευθυνόμενη επιδημία.
● Ο γάμος δεν είναι λαχείο, γιατί στα λαχεία υπάρχουν πάντα νικητές.
● Τώρα χρειαζόμαστε τρελούς. Κοιτάξτε γύρω σας για να δείτε που μας οδήγησαν οι λογικοί.
● Αυτό είναι το μυστικό του ηρωισμού: να μην επιτρέπεις στον φόβο να συνοδεύει τη ζωή σου.
● Πέρασαν 50 χρόνια από την ημέρα όταν το γιατρικό συμβούλιο εγγυήθηκε το θάνατό μου, εάν δε θα τρώω κρέας.
ο Μπ. Σώ, χορτοφάγος*
● Αλκοόλ – αναισθητικό φάρμακο, που μας βοηθάει ν’ αντέξουμε την εγχείρηση της ζωής.
● Οι προκαταλήψεις μας είναι τόσο βαθιά ριζωμένες, ώστε ποτέ δεν τις βλέπουμε ως προκαταλήψεις, αλλά τις ονομάζουμε «κοινός νους».
● Η ανατροφή των παιδιών είναι πολύ σπουδαίο επάγγελμα, αλλά ούτε ένα τεστ καταλληλότητας ποτέ δεν υπολόγισε τα συμφέροντα των παιδιών.
● Η ανατροφή του άνδρα και της γυναίκας δοκιμάζεται με τη συμπεριφορά τους μέσα στον καυγά.
● Οι ηγέτες δε γεννιούνται ηγέτες. Οι περισσότεροι είναι κατασκευάσματα της κοινής γνώμης.
● Ο κόσμος αποτελείται από τους τεμπέληδες που θέλουν να έχουν λεφτά χωρίς να δουλεύουν και ηλίθιους έτοιμους να δουλεύουν χωρίς να πλουτίσουν.
● Η διαμονή μου στο σχολείο είχε επιφέρει μεγάλη ζημιά και καθόλου όφελος: ήταν ένα οδυνηρό τράβηγμα της παιδικής ψυχής μέσα στις ακαθαρσίες.
● Αλκοόλ: είναι μια αναισθησία που επιτρέπει να ξεπερνάμε την εγχείρηση που λέγεται ζωή.
● Χριστούγεννα – ημερομηνία όταν πρέπει ν’ αγοράσουμε άχρηστα πράματα και να τα χαρίσουμε στους ανθρώπους που δε μας αρέσουν.
● Ο πόλεμος είναι λύκος και μπορεί να ‘ρθεί και στο δικό σου κατώφλι.
● Οι συμβουλές μοιάζουν με το φιλί: δεν κοστίζει τίποτε και το δίνεις με ευχαρίστηση.
● Το μυστικό να είσαι δυστυχισμένος: να έχεις χρόνο για να φλυαρείς πάνω στο θέμα αν είσαι ευτυχισμένος ή όχι.
● Η δολοφονία είναι η πιο ακραία μορφή λογοκρισίας…
● Η ομορφιά μετά από τρεις μέρες γίνεται βαρετή όχι λιγότερο από την αρετή.
● Και στην φιλία, και στην αγάπη τελικά έρχεται ο χρόνος για ξεκαθάρισμα λογαριασμών.
● Κανένας άνδρας δεν αξίζει μια γυναίκα, αν πράγματι είναι μια καλή γυναίκα.
άνω
Τολστόι, Λέων Νικολάγεβιτς(1828 - 1910)
Ο Λέων Τολστόι ήταν μεγάλος στοχαστής και συγγραφέας που ανήκει όχι μόνο στο ρωσικό λαό, αλλά σε όλη την ανθρωπότητα.
"Πολλοί είναι εκείνοι που αναζητούν την Αλήθεια, ενώ για τον εαυτό μου μπορώ να πω: όλα αυτά που γράφω δεν είναι μόνο λόγια, με αυτά ζω, αυτά αποτελούν την ευτυχία μου, με αυτά θα πεθαίνω".
Ο θάνατός του απέδειξε την ειλικρίνειά του.
Ογδόντα δυο ετών κάνει μια απεγνωσμένη απόδραση για ν' απελευθερωθεί από τα δεσμά της μικροαστικής οικογενειακής ζωής και σαν γηραιός τυφλός αετός εντείνοντας τις τελευταίες του δυνάμεις ορμάει για πτήση, για να πέφτει με σπασμένα φτερά και να πεθαίνει μακριά από τη φωλιά του.
Η απαγόρευση της Εκκλησίας των μνημόσυνων για τον πεθαμένο δείχνει πόσο λίγο κοινό έχουν ο χριστιανισμός του Τολστόι και της επίσημης Εκκλησίας. Λίγα χρόνια πριν η Εκκλησία με κατάρες και ανάθεμα αντιμετώπισε το μοναδικό αληθινό Χριστιανό της Ρωσία ύστερα από την έκδοση του μεγάλου του μυθιστορήματος "Ανάσταση".
Το μεγάλο θέμα που όλη τη ζωή απασχολούσε τον Τολστόι ήταν οι αδικίες της κοινωνίας: η δύσκολη ζωή των φτωχών, η αργόσχολη και χυδαία κενότητα της ζωής των πλουσίων, οι απαράδεκτες ασχήμιες των πολιτικών, το τρομερό πρόσωπο του πολέμου, η ψευτιά του μικροαστικού γάμου, η ανειλικρίνεια και δογματισμός του ιερατείου, η καταπίεση των φόρων και της γραφειοκρατίας, η αγωγή, η παιδεία, η τέχνη, η επιστήμη, τις οποίες η σύγχρονη κοινωνία παραμορφώνει και διαφθείρει, όλα αυτά ο Τολστόι υποβάλλει σε δηκτική ανάλυση και ανελέητη κριτική.
Κι όπως πάντα γινόταν στην ιστορία η σκληρή κριτική του Τολστόι του κράτους και της Εκκλησίας, της κοινωνικής αδικίας εξυπηρέτησε τους κακούς δαίμονες της εποχής, τους μπολσεβίκους που επωφελήθηκαν από το κύρος και το πνευματικό άθλο του αγνού μαχητή. Κι αυτό έγινε, παρ' όλο που ο Τολστόι πολλές φορές είχε καταδικάσει τις επαναστάσεις και την ταξική πάλη και με πείσμα του μεγάλου και βαθιά πεπεισμένου προφήτη είχε κηρύσσει ως ιδανικό την εσωτερική αναζήτηση μέσω του χριστιανισμού.
Όμως… κάποτε ο μεγάλος συγγραφέας ισχυρίστηκε πως τα θρησκευτικά φρονήματα των συγχρόνων του ανθρώπων, όλων, και των ιθυνόντων και των απλών ανθρώπων είναι σε τέτοιο βαθμό διαστρεβλωμένα, ώστε στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν, άρα μπορούμε να περιμένουμε απ' τους ανθρώπους οποιεσδήποτε θηριωδίες, σκληρότητες και αδικίες.
Και τώρα θυμηθείτε μια τρομοκρατική οργάνωση των ημερών μας, μια "θρησκόληπτη" οικογένεια…
Όπως λέει ένας δημοσιογράφος: "Η ομοιότητα με την εποχή μας είναι εντελώς τυχαία και πέραν των προθέσεων του ιστορικού".
* * *
● Το πιο πιστό γνώρισμα της αλήθειας είναι η απλότητα και η σαφήνεια. Το ψέμα πάντα είναι περίπλοκο, πολύλογο και έχει εξεζητημένο ύφος.
● Η ξεσκεπασμένη ψευτιά είναι το ίδιο σπουδαία απόκτηση για το καλό της ανθρωπότητας, όπως και η πανηγυρικοί αλήθεια.
● Δεν υπάρχει μεγαλείο εκεί που δεν υπάρχει απλότητα, καλοσύνη και αλήθεια.
● Ο άνθρωπος είναι σαν το κλάσμα, ο αριθμητής είναι αυτό που είναι στην πραγματικότητα, ενώ ο παρονομαστής είναι αυτό που νομίζει για τον εαυτό του. Όσο μεγαλύτερος ο παρονομαστής τόσο μικρότερο και το κλάσμα.
● Να διώχνεται τη σκέψη πως έχετε τέτοιες αρετές που δεν έχουν οι άλλοι.
● Η διαφορά μεταξύ των πραγματικών και πνευματικών δηλητηρίων είναι πως τα πραγματικά δηλητήρια έχουν και απαίσια γεύση, αλλά τα πνευματικά, όπως τα κακά βιβλία, δυστυχώς είναι ελκυστικά.
● Όλο το εμπόριο των πολυτελειών του κόσμου υπάρχει μόνο χάρη στις απαιτήσεις της γυναίκας.
● Η γυναίκα που θέλει να μοιάζει στους άντρες, είναι εξίσου δύσμορφη, όπως και ο θηλυπρεπής άντρας.
● Τίποτε άλλο δεν ενθαρρύνει την τεμπελιά τόσο, όσο οι συζητήσεις περί ανέμων και υδάτων.
● Εκείνος που δεν κάνει τίποτα έχει πολλούς βοηθούς.
● Η ζωή έχει μόνο δυο πραγματικές συμφορές: τις τύψεις της συνείδησης και τις αρρώστιες.
● Όσο καλός είναι ο άνθρωπος, τόσο λιγότερο φοβάται το θάνατο.
● Οι άνθρωποι τιμωρούνται όχι για τις αμαρτίες τους, αλλά από τις αμαρτίες τους και αυτή είναι η πιο βαριά και σωστή τιμωρία.
● Μην ακούτε ποτέ αυτούς που κακολογούν τους άλλους και λένε καλά λόγια για σας.
● Κάνοντας καλό σε κάποιον μην ξεχάσεις να τον ευχαριστήσεις.
● Πριν να μιλάμε για τα καταναλωτικά αγαθά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε: είναι άραγε αγαθά τα καταναλωτικά προϊόντα;
● Ας είναι η επιδοκιμασία των ανθρώπων το επακόλουθο της πράξης σου, αλλά όχι ο σκοπός.
● Ο καθένας ονειρεύεται να αλλάξει τον κόσμο, αλλά κανένας δεν έχει σκοπό ν' αλλάξει τον εαυτό του.
● Όταν οι νέοι ενός έθνους είναι συντηρητικοί, έχει χτυπήσει ήδη η πένθιμη καμπάνα του
● Όσο και παράξενο αν φαίνεται: τα πιο σταθερά και ακλόνητα φρονήματα συνήθως είναι και τα πιο επιπόλαια. Οι βαθιές πεποιθήσεις πάντα είναι ευκίνητες.
● Εάν μια φορά λυπηθείς που δε μίλησες, εκατό φορές θα μετανιώσεις πως δεν έμεινες σιωπηλός.
● Όταν μιλάς οι λέξεις πρέπει να είναι καλύτερες από την σιωπή.
● Να σκέφτεσαι θετικά και οι σκέψεις σου θα ωριμάσουν σε καλές πράξεις.
● Όλοι σκέφτονται ν' αλλάξουν τον κόσμο, αλλά κανείς δε σκέφτεται ν' αλλάξει τον εαυτό του.
● Ο ένας σιωπά γιατί δεν έχει να πει τίποτα, ο άλλος, γιατί σκέφτεται.
● Για να μπορείς να δεχθείς τις σκέψεις των άλλων, πρέπει να μην έχεις δικές σου.
● Η γνώση μόνο τότε είναι αληθινή γνώση, όταν αποκτηθεί με την προσπάθεια της δικιά σου σκέψης και όχι τη βοήθεια της μνήμης.
● Στην υπόθεση της πονηριάς ο ανόητος ξεπερνά τον έξυπνο.
● Χωρίς ελληνομάθεια δεν υπάρχει παιδεία.
● Δεν είναι ευτυχία να κάνεις πάντα αυτό που θέλεις, αλλά πάντα να θέλεις εκείνο που κάνεις.
● Την καλή διάθεσή σου πρέπει να δημιουργείς ο ίδιος, την κακή θα την εξασφαλίσουν οι άλλοι.
● Μια από της ιδιότητες του έξυπνου ανθρώπου: υπομονετικά να υποφέρει τις αδυναμίες των ανθρώπων που τον περιβάλλουν.
● Είναι καλό να νιώθεις ντροπή μπροστά στον κόσμο, όμως καλύτερα είναι να ντρέπεσαι μπροστά στον εαυτό σου.
● Ένας από τους πιο κοινούς πειρασμούς ο οποίος όμως οδηγεί στις μεγάλες συμφορές είναι ο πειρασμός των λέξεων: "Όλοι έτσι κάνουν".
● Για την γενναιότητα περισσότερο απ' όλους μιλάει ο δειλός, ενώ για την ευγένεια ο αγενής.
● Η αγοραπωλησία της γης, αυτής που δημιούργησε ο Πλάστης, είναι μια μεγάλη κουταμάρα. Αλλά στον αργυρώνητο αιώνα μας…
● Όλες οι συμφορές των ανθρώπων προέρχονται όχι τόσο απ' αυτό που δεν κάναμε εκείνο που θα έπρεπε να κάνουμε, αλλά απ' αυτό που κάνουμε εκείνο που δε θα έπρεπε να κάνουμε.
● Νομίζουμε πως μας αγαπάνε αφού είμαστε καλοί και δεν μπορούμε να κατανοήσουμε πως μας αγαπάνε γιατί είναι καλοί αυτοί που μας αγαπάνε.
● Η απλότητα είναι η βασική προϋπόθεση ηθικής ομορφιάς.
● Εκκλησία είναι το όνομα της απάτης με την οποία οι μεν θέλουν να εξουσιάζουν τους δε.
● Το να λες ότι μπορείς να αγαπάς έναν άνθρωπο όλη σου τη ζωή, είναι σαν να λες ότι ένα κερί μπορεί να παραμείνει αναμμένο για το υπόλοιπο της ζωής σου.
● Να παντρεύεσαι όχι από αγάπη, αλλά από συμφέρον, με ελπίδα πως η μελλοντική σύζυγος θα σε βοηθήσει και όχι θα σε εμποδίσει να ζεις μια ανθρώπινη ζωή.
άνω
Τουέϋν, Μαρκ(1835 - 1910)
● Σ' αγαπώ αληθινά … όπως οι δροσοσταλίδες αγαπούν τ' αεράκι, όπως οι μητέρες αγαπούν το πρωτότοκο τους, όπως η μνήμη αγαπά πρόσωπα απ' το παρελθόν, όπως η παλίρροια το φεγγάρι, όπως οι άγγελοι αγαπούν τους αγνούς στην καρδιά.
● Εκείνος που πεθαίνει για την αλήθεια είναι άξιος μεγαλύτερων τιμών από 'κείνον που πεθαίνει για την πατρίδα, γιατί ο ένας πεθαίνει για τη χώρα του, ενώ ο άλλος για όλον τον κόσμο.
● Μερικές φορές ο άνθρωπος που ποτέ δεν είπε ψέματα αρχίζει να κρίνει τι είναι αλήθεια και τι είναι ψέμα.
● Ο καλύτερος τρόπος να δίνεις κουράγιο στον εαυτό σου είναι να δίνεις κουράγιο στους άλλους.
● Η σεμνότητα πέθανε, όταν γεννήθηκε η ενδυμασία.
● Κλασικό είναι ένα βιβλίο που ο καθένας θα ήθελε να είχε διαβάσει και κανένας δεν θέλει να διαβάσει.
● Είναι προτιμότερο να αξίζεις τιμές και να μην τις έχεις παρά να τις έχεις και να μην τις αξίζεις.
● Στη ζωή μου έχω περάσει από φρικτές καταστάσεις, μερικές μάλιστα συνέβησαν στην πραγματικότητα.
● Καλοί φίλοι, καλά βιβλία και νυσταλέα συνείδηση: αυτή είναι η ιδανική ζωή.
● Τίποτα δεν εκπλήσσει τόσο όσο το θαύμα, μόνο ίσως η αφέλεια με την οποία δέχεται ο κόσμος αυτό το θαύμα.
● Η βλασφημία δίνει τέτοια ανακούφιση, που ούτε η προσευχή μπορεί να δώσει.
● Καλύτερα να είσαι άξιος τιμής και να μην την έχεις, παρά να την έχεις και να μην είσαι άξιος.
● Μπορώ να ζήσω δυο μήνες με ένα καλό κομπλιμέντο.
● Τώρα τα παλάτια του παραδείσου θερμαίνονται από τα καλοριφέρ που συνδέονται με τους λέβητες της κόλασης. Τα βάσανα των αμαρτωλών επιδεινώνονται από την συνειδητοποίηση πως η φωτιά που τους τρώει, ταυτόχρονα εξασφαλίζει ανέσεις στους τίμιους.
● Όποιος έχει τους ηλιθίους με το μέρος του, έχει και την πλειοψηφία. Θα κυβερνήσει!
● Η δημοσιογραφία συνίσταται στο να αναγγέλλεις ότι κάποιος πέθανε σε εκατομμύρια ανθρώπους που δεν ήξεραν ότι ζούσε.
● Η φήμη είναι καπνός, η δημοτικότητα είναι σύμπτωση. Η μόνη βεβαιότητα είναι η λήθη.
● Η δόξα είναι καπνός, η διασημότητα τυχαία, και το μόνο εγγυημένο πάνω στη γη είναι η λήθη.
● Πολιτισμός είναι ο άνευ ορίων πολλαπλασιασμός άχρηστων αναγκών.
● Εάν εσείς φιλοξενείτε ένα πεινασμένο αδέσποτο σκυλί και του φτιάχνετε μια άνετη ζωή, να είστε σίγουρη ότι δεν πρόκειται να σας δαγκώσει ποτέ. Εδώ είναι η διαφορά μεταξύ ανθρώπου και σκύλου.
● Μπορώ να διδάξω οποιονδήποτε πώς να πετύχει αυτό που θέλει. Το πρόβλημα είναι πως δεν μπορώ να βρω κανέναν που να ξέρει τι θέλει.
● Δε μ' αρέσει να προβληματίζομαι μεταξύ του παράδεισου και της κόλασης. Βλέπεις, έχω φίλους και στα δύο μέρη.
● Τράπεζα είναι το ίδρυμα που σου δανείζει λεφτά αν μπορείς ν' αποδείξεις ότι δε σου χρειάζονται.
● Η βροντή είναι καλή, η βροντή εντυπωσιάζει, όμως όλη τη δουλειά κάνει ο κεραυνός.
● Ο καλύτερος τρόπος να δίνεις κουράγιο στον εαυτό σου, είναι να ενθαρρύνεις κάποιον.
● Τι πρέπει να κάνουμε με τον άνθρωπο που πρώτος γιόρτασε τα γενέθλιά του; Να τον σκοτώσεις, λίγο είναι.
● Κάποτε ήταν καλό ξενοδοχείο, αλλά και εγώ κάποτε ήμουν καλό αγόρι.
● Εάν βλέπετε πως είστε με το μέρος της πλειοψηφίας, αυτό είναι μια ισχυρή ένδειξη ότι πρέπει ν' αλλάξετε.
● Ο θυμός είναι ένα οξύ που κάνει περισσότερη ζημιά στο δοχείο που το περιέχει, παρά σε οτιδήποτε χύνεται.
● Η ζωή θα ήταν πολύ πιο ευτυχισμένη, εάν θα γεννιόμασταν ογδοντάχρονοι και σιγά σιγά φτάναμε στα δεκαοχτώ.
● Καλοσύνη: η γλώσσα που ακούν οι κωφοί και βλέπουν οι τυφλοί.
● Εξήντα χρόνια πριν ο «αισιόδοξος» και ο «βλάκας» δεν ήταν συνώνυμα.
● Χρειάζομαι πάνω από τρεις εβδομάδες για να ετοιμάσω μια αυθόρμητη ομιλία.
● Ποτέ δεν επέτρεψα την κρατική εκπαίδευση να εμποδίζει την μόρφωσή μου.
άνω
Τσέχοφ, Αντόν Παύλοβιτς(1860 - 1904)
Η φτώχια και η ανάγκη τον προέτρεψαν να γράφει χιουμοριστικά διηγήματα, ανέκδοτα, πνευματώδη άρθρα στα φτηνά χιουμοριστικά περιοδικά.
Η αληθινή αναγνώριση ήρθε στον ακόμη νέο Τσέχοφ ύστερα από την δημοσίευση της νουβέλας "Η στέπα". Συνήθως πίσω από τη χιουμοριστική πλοκή βρισκόταν η οδυνηρή αντίληψη του Τσέχοφ για τη ζωή.
Ο προβληματισμός, ο πόνος του συγγραφέα για την ανάξια ζωή του ανθρώπου προκάλεσαν ηθική κρίση διάρκειας περίπου δύο ετών. Αυτή η περίοδος είχε μεγάλη σημασία για την διαμόρφωση μελλοντικού κορυφαίου δραματουργού. Παρ' όλο που ήταν ουσιαστική η επίδραση πάνω του των ηθικών αντιλήψεων του Τολστόι, ο Τσέχοφ δε προσχώρησε σε κάποια ομάδα ή κίνημα ούτε φιλελεύθερο, ούτε συντηρητικό, γιατί είχε μια πεποίθηση.
Η αγάπη μου για τον Τσέχοφ ως συγγραφέα απέκτησε πιο μεγάλη διάσταση, όταν διάβασα για την βασική του πεποίθηση για τη ζωή, ως ανθρώπου. Αυτή η πεποίθηση μου (και η πεποίθηση του) που διαμορφώθηκε στα 48 μου χρόνια λέει, ότι για την θεραπεία των κοινωνικών πληγών χρειάζονται προσωπικές προσπάθειες και όχι οργανωμένη δράση.
Αυτή η πεποίθηση έσπρωξε τον Τσέχοφ σ' ένα ταξίδι μήκους 14 χιλιάδες χιλιόμετρα, στην άλλη άκρη της Ρωσίας, στο νησί Σαχαλίν, όπου εξορισμένοι ζούσαν οι κατάδικοι των κάτεργων. Στην επιστροφή έγραψε ένα βιβλίο-έκθεση, για την ζωή των κατάδικων, που είχε μεγάλη επιτυχία.
Ύστερα από το ταξίδι στο Σαχαλίν ο Τσέχοφ ασχολήθηκε με φιλανθρωπική δράση: θεράπευσε χωρίς αμοιβή τους αγρότες της περιοχής, βοηθούσε τους πεινασμένους, έχτιζε σχολεία για τους φτωχούς. Σταμάτησε την ανθρωπιστική του δράση μόνο λόγω της κλονισμένης υγείας του.
Πέθανε 44 ετών από φυματίωση.
Τα ρεπερτόρια των μεγαλύτερων θεάτρων του κόσμου ακόμη περιέχουν τα θεατρικά του έργα: "Ιβανόφ", "Ο γλάρος", "Θείος Βάνιας", "Οι τρεις αδελφές", "Βυσσυνόκυπος" και άλλα.
* * *
● Η αγάπη, η φιλία και ο σεβασμός δεν συνδέουν τους ανθρώπους τόσο, όσο το κοινό μίσος απέναντι σε κάτι.
● Στον άνθρωπο όλα πρέπει να είναι ωραία: και το πρόσωπο, και η ενδυμασία, και η ψυχή, και οι σκέψεις.
● Δεν υπάρχει άνθρωπος όσο και τέρας και να είναι που να μη βρει το ταίρι του, και δεν υπάρχει καμιά ανοησία που να μη βρει τον αντίστοιχο αναγνώστη.
● Ο άνθρωπος αγαπά να μιλάει για τις ασθένειές του, ενώ είναι το πιο ανιαρό θέμα στη ζωή του.
● Ο νέος πόνος πάντα μειώνει τον παλιό. Πατήστε την ουρά της γάτας η οποία πάσχει από τα δόντια της και αμέσως θα νιώσει ανακούφιση.
● Ο καλός άνθρωπος μπορεί να έχει τύψεις απέναντι και στο σκυλί.
● Για έναν διανοούμενο άνθρωπο είναι εξ ίσου απρεπές να μιλάει για κάποιον με κακά λόγια, όπως και η ανικανότητα να διαβάζει και να γράφει.
● Συμβουλή στον συγγραφέα: δώσε ελευθερία στην φαντασία σου, αλλά μάζεψε την πένα σου.
● Ν' αποφεύγεις την λεπτότητα στη γλώσσα. Η γλώσσα πρέπει πάντα να έχει την κομψότητα της απλότητας.
● Το πανεπιστήμιο δίνει τις δυνατότητες να εξελίσσονται όλες οι ιδιότητες, μεταξύ των οποίων και η ανοησία.
● Η αφηγηματική μορφή είναι η νόμιμη σύζυγος, αλλά η δραματική μορφή είναι η εντυπωσιακή, θορυβώδη, θρασύτατη και κουραστική ερωμένη.
● Εκείνος που δεν ξέρει να κατακτήσει με την καλοσύνη, δε θα κατακτήσει και με τη δύναμη.
● Εκείνος που γνώρισε την ηδονή της δημιουργικότητας δεν ενδιαφέρεται για τις άλλου είδους ηδονές.
● Η τέχνη να γράφεις είναι η τέχνη να συντομεύεις.
● Ναι, μάλιστα ο θάνατος φοβίζει, αλλά η κατανοήσει πως θα ζεις πάντα θα ήταν πιο τρομερή.
● Η ψείρα τρώει τα φυτά, η σκουριά το σίδερο, αλλά η ψευτιά την ψυχή.
● Ο έξυπνος θέλει να μάθει, αλλά ο ανόητος να μαθαίνει τους άλλους.
● Εάν θέλεις να γίνεις αισιόδοξος άνθρωπος και να καταλαβαίνεις τη ζωή, τότε πάψε να πιστέψεις σ' αυτά που λένε και γράφουν, αλλά να παρατηρήσεις και να αναλύσεις μόνος σου.
● Τους ανθρώπους δεν συνδέει τόσο η φιλία και η αγάπη, όσο το μίσος για κάτι.
● Εάν θέλεις να γίνεις ένας αισιόδοξος άνθρωπος και να καταλάβεις τη ζωή, τότε πάψε να πιστεύεις σ' αυτά που λένε και γράφουν, αλλά να παρατηρήσεις και να αναλύσεις.
● Αν σηκωθήκατε από το τραπέζι πεινασμένος τότε φάγατε, αν σηκωθήκατε χορτασμένος τότε παραφάγατε, αν φάγετε πολύ τότε δηλητηριαστήκατε.
● Λένε πως στο τέλος η αλήθεια θα θριαμβεύσει, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια.
● Η άπιστη γυναίκα είναι σαν μια κρύα μπριζόλα την οποία δε θέλεις ούτε να αγγίζεις, γιατί κάποιος την ήδη κρατούσε στα χέρια του και είναι δαγκωμένη.
● Παρατήρησα πως οι άνδρες που παντρεύτηκαν παύουν να έχουν περιέργεια.
● Όταν εμφανίζονται τα παιδιά, τότε άνετα δικαιολογούμε: την συμβατικότητα, τον μικροαστισμό, την ανεντιμότητα, την απατεωνιά, με λέξεις «Πρέπει να φροντίσω τα παιδιά μου».
άνω
Τσώρτσιλ, Γουίνστον Λέοναρντ Σπένσερ(1874 - 1965)
● Εάν η αλήθεια είναι πολύπλευρη, το ψέμα είναι πολύφωνο.
● Φανατικός είναι ο άνθρωπος που δεν αλλάζει γνώμη, αλλά ούτε και θέμα συζήτησης.
● Αυτός ο άνθρωπος έχει όλες τις αρετές που απεχθάνομαι και κανένα από τα βίτσια που θαυμάζω.
● Ο μόνος οδηγός του ανθρώπου είναι η συνείδησή του. Η μόνη ασπίδα της μνήμης του είναι η ευθύτητα κι η ειλικρίνεια των πράξεών του.
● Όλοι όσοι τον ήξεραν, τον αγαπούσαν. Αυτό το τελευταίο όμως, είναι αμφίβολο προσόν.
● Το βασικό μειονέκτημα του καπιταλισμού: η άνιση κατανομή των αγαθών. Το βασικό πλεονέκτημα του σοσιαλισμού: η ίσια κατανομή των στερήσεων.
● Ο σοσιαλισμός εισήγαγε την ιδέα ότι το να έχεις κέρδη είναι ντροπή. Για μένα η πραγματική ντροπή είναι να έχεις ζημιές.
● Δεν έχω να σας προσφέρω παρά αίμα, μόχθο, δάκρυα και ιδρώτα.
( πρωθυπουργικός λόγος)
● Πολιτική είναι η ικανότητα να παρουσιάζεις σήμερα τι θα γίνει αύριο και να εξηγείς αύριο γιατί δεν έγινε.
● Μπορούμε να τον περιγράψουμε καλύτερα σαν ένα ρήτορα, που προτού σηκωθεί δεν ξέρει τι πρόκειται να πει, όσο μιλάει δεν ξέρει τι λέει, και αφού καθίσει δεν ξέρει τι είπε.
● Μερικοί έχουν το χάρισμα να συμπιέζουν μια τεράστια ποσότητα λέξεων στην πιο ελάχιστη ποσότητα σκέψης.
● Ειρηνοποιός είναι αυτός που τρέφοντας έναν κροκόδειλο, νομίζει ότι θα φαγωθεί τελευταίος.
● Η επιτυχία είναι βάδισμα από την αποτυχία σε αποτυχία, χωρίς να χάνεις ενθουσιασμό.
● Ο απαισιόδοξος βλέπει δυσκολίες σε κάθε ευκαιρία και ο αισιόδοξος βλέπει ευκαιρίες σε κάθε δυσκολία.
● Εάν νέος δεν ήσουν ριζοσπάστης, τότε δεν έχεις καρδιά.
Εάν ώριμος δεν έγινες συντηρητικός, τότε δεν έχεις μυαλό.
● Τα μεγαλύτερα ψέματα λέγονται πριν από ένα γάμο, κατά τη διάρκεια ενός πολέμου, μετά από ένα κυνήγι και κατά ενός κυνηγιού ψήφων.
● Στην ήττα: περιφρόνηση. Στη νίκη: μεγαλοψυχία.
